Quyển 1 - Chương 30: Thu nhân tài tạo thế
Mặc Phi yên lặng nhìn bản đồ đang bày ra trên mặt bàn, Nhung Trăn nằm về phía tây Tiệm Hề, diện tích lớn hơn một phần ba so với Tiệm Hề, nhưng lại không giàu có và đông đúc bằng. Vào hai mươi mấy năm trước, thậm chí nơi này còn rất loạn, Du tộc quấy phá, dân chúng đau khổ, phần lớn đất đai bị bỏ hoang. Cho tận đến khi trở thành đất phong của Vu Việt, dưới sự sát phạt của đội quân hắc thiết kỵ của hắn, Du tộc bị quét sạch, lãnh địa Nhung Trăn có được an ổn, lúc này mới hấp dẫn một ít thương nhân và dân chúng tới đây định cư. Trải qua mấy năm phát triển, cuối cùng trở thành quang cảnh như hôm nay.
Chỉ có điều, lực ảnh hưởng của Nhung Trăn ở toàn bộ Chiếu Quốc, thậm chí trong thiên hạ cũng không lớn, ngoại trừ uy danh của hắc thiết kỵ, những điều còn lại vẫn còn yếu kém. Mà việc nàng phải làm trước mắt, chính là nâng cao lực ảnh hưởng của Nhung Trăn. Nói như vậy, muốn đạt được mục đích này, cần phải suy xét về các phương diện chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa, v.v….
Phương diện chính trị đã có Minh Hàn, bố cục của hắn đã bắt đầu có hiệu quả, vì tranh đoạt vương vị, hai vị Vương Tử tranh đấu không ai nhường ai, hiện tại lại có thế lực tương đương, không thể tránh được một hồi chính biến*. Mặc Phi đoán rằng, khả năng Vu Việt làm ngư ông**, trực tiếp soán vị*** là không lớn, nhưng trong tràng chính biến này, chắc chắn hắn có thể là người thu được lợi ích lớn nhất, mà việc nàng phải làm, chính là phối hợp chặt chẽ với bố cục của Minh Hàn, thừa dịp hai vị Vương Tử xung đột và tiếng oán thán của dân chúng thấu trời, phải nhanh chóng phát triển Nhung Trăn, tạo thế cho Vu Việt.
* Chính biến: Đảo chính.
** Ngư ông: Trong “Ngư ông đắc lợi” (Đứng giữa mà hưởng lợi).
*** Soán vị: Cướp ngôi vua.
Thực lực quân sự của Nhung Trăn chính là điều Mặc Phi yên tâm nhất, môn hạ, tướng lĩnh của Vu Việt đông đúc, hắc thiết kỵ lại nổi tiếng thiên hạ. Tuy rằng số lượng không so được với binh lực ở Vương đô, nhưng nếu như luận về tinh nhuệ, tuyệt đối là đứng đầu trong các thành. Hơn nữa, hiện nay còn đang bí mật mở rộng binh lực, lực lượng của những binh lính mới rất mạnh mẽ, trải qua một đoạn thời gian huấn luyện, chắc chắn sẽ trở thành một cỗ thế lực cường đại. Cho dù có đối kháng chính diện với Quân Vương cũng không phải sợ hãi.
Về phương diện kinh tế, trước mắt Mặc Phi cũng không lo lắng quá. Mặc dù sản vật của Nhung Trăn không phong phú, nhưng giao thông thuân tiện, đất đai rộng lớn, lại không bị cường phỉ quấy rối, từ việc giấy được lưu thông và dân cư gia tăng, chắc chắn nơi này sẽ hấp dẫn ngày càng nhiều nhiều thương nhân đến buôn bán. Chỉ cần có người, có đất, có thương cơ*, chính sách tiến bộ, có pháp luật, có chuẩn mực, hơn nữa, lại có lợi thế bốn phương thông suốt, kinh tế phát triển là việc không thể ngăn cản được.
* Thương cơ: Cơ hội kinh doanh buôn bán.
Trừ ba phương diện này ra, cuối cùng chỉ còn có “Văn hóa”. Mặt này chung quy là phương diện yếu nhất của Nhung Trăn, Nhung Trăn lấy võ lập uy, người dân hung hãn, trọng võ khinh văn, hầu hết các văn nhân đều không muốn tới đây phát triển, điều này cực kì bất lợi đối việc chiêu nạp nhân tài, đồng thời cũng thể hiện cho việc các sĩ lâm* hầu như không có địa vị gì ở trong Nhung Trăn. Tuy rằng việc nàng có kế hoạch xây dựng học viện cũng tạo thành ảnh hưởng nhất định, nhưng điều này còn xa xa mới đủ, ít nhất, trong khoảng thời gian ngắn sẽ chưa thay đổi được ấn tượng của hầu hết các văn nhân đối với Nhung Trăn.
* Sĩ lâm: Các văn sĩ, tài sĩ.
Như thế, kế hoạch của nàng hẳn là có thể bắt đầu thi hành rồi, đó là triệu tập tài sĩ trong thiên hạ, cùng nhau biên soạn một bộ sách 《 Tứ Khố toàn thư 》về thời đại này. Bộ 《 Tứ Khố toàn thư 》trong lịch sử là bộ điển tịch được biên soạn và lưu trữ vô cùng quy mô trong những năm đầu thời Càn Long, hao phí gần mười năm, thu nhận và sử dụng một số lượng lớn sách cổ và tài liệu lịch sử, ảnh hưởng rất sâu sắc đến thời đại sau này, tuyệt đối được gọi là báu vật của quốc gia, chỉ có điều sau nhiều lần chiến loạn, đến hiện nay đã không được bảo tồn đầy đủ.
Mà việc nàng chuẩn bị làm, chính là mượn cách thức phân loại kinh sử trong 《 Tứ Khố toàn thư 》, triệu tập danh sĩ khắp nơi, thu thập cổ thư trong thiên hạ, cùng nhau tiến hành công việc trọng đại này. Đây chính là một công trình lớn, tiêu tốn thời gian, rất có khả năng sẽ được biên soạn từ thời đại này qua thời đại khác. Mà thời kì này cũng không phải là thời Càn Long, tri thức được truyền bá chậm rãi, số lượng điển tịch còn kém xa so với thời hưng thịnh, thời gian biên soạn lâu dài, nhưng cái này cũng có ưu thế của nó, nếu có thể trải qua mấy thời đại, ghi lại tỉ mỉ những truyền thừa* về văn hóa, xã hội một cách chân thực mà đồng bộ, ý nghĩa này chỉ sợ còn lớn hơn so với bộ《 Tứ Khố toàn thư 》nguyên bản trong lịch sử. Mà những người tham dự cũng sẽ được lưu danh sử sách, Mặc Phi không tin điều này lại không thể hấp dẫn số đông tài sĩ đến đây.
* Truyền thừa: truyền lại cho đời sau.
Đồng thời, nàng còn có thể mượn dùng những địa phương xung quanh thư viện Nhung Trăn, dẫn nhóm văn nhân vào trong đó, từng bước hình thành một vòng mô phỏng khoa học, lại triển khai thúc đẩy thương nghiệp phát triển, tốc độ phổ biến của giấy chắc chắn sẽ nhờ vậy mà nhanh hơn, quả thực là nhất cử sổ đắc*.
* Nhất cử sổ đắc: làm một việc được nhiều việc.
Hiện nay, hai vị Vương Tử đang ở tranh quyền đoạt lợi, vô hạ tha cố*; thế cục của các quốc gia bất ổn, nội bộ hỗn loạn, cơ hội để Nhung Trăn phát triển toàn diện đã đến.
* Vô hạ tha cố: không có thời gian mà để ý, xử lý chuyện trước mắt.
Trong mắt Mặc Phi hiện lên mấy tia sáng, gấp bản đồ lại, lại giở giấy trắng ra, nhấc bút viết lên…
“Thái tử điện hạ hi vọng bổn vương xuất binh trợ giúp hắn sao?” Vu Việt ngồi ngay ngắn ở vị trí chính giữa phòng, mặt không chút thay đổi nhìn sứ giả đang quỳ bên trong.
Sứ giả nói: “Đúng là như thế, thái tử nhận được tin tình báo, Nhị vương tử chưa nhận được lệnh đã tự mình đem quân hồi Vương đô, ý đồ gây rối. Tuy có mấy vạn quân binh phòng thủ Vương đô, nhưng mà bè phái phức tạp, chỉ sợ khó có thể ngăn cản được. Vì vậy xin Nhung Trăn Vương hãy phái binh viện trợ, để giải trừ nguy cơ trước mắt của thái tử.”
Vu Việt thản nhiên nói: “Sứ giả nên hiểu rõ, bổn vương không có thánh chỉ của Chiếu Vương thì không thể dẫn binh vào Vương đô được.”
Sứ giả vội hỏi: “Hiện nay Vương thượng đang bệnh nặng, mọi việc đều giao cho thái tử toàn quyền xử lý, lệnh của thái tử hẳn là đủ để đại biểu cho Vương thượng rồi.”
Bách Lý Mặc đứng một bên cười nói: “Lời của Sứ giả chỉ sợ có lầm không vậy? Theo ta được biết, mặc dù Chiếu Vương bệ hạ bệnh không nhẹ, nhưng cũng không hoàn toàn mất đi khả năng hành động, thái tử cố nhiên đã bắt đầu xử lý triều chính, nhưng chiếu lệnh vẫn phải mang đến chứ.”
Sắc mặt sứ giả biến đổi, sau một lúc lâu trầm mặc mới nói: “Sự việc cấp bách, có lẽ thái tử lo lắng không chu toàn, mong Nhung Trăn Vương có thể tùy cơ ứng biến mà hành sự*, trợ giúp thái tử một tay.”
* Hành sự: Làm việc.
“Đừng nhiều lời.” Vu Việt lạnh lùng cự tuyệt nói, “Nếu như thái tử hi vọng bổn vương viện trợ, như vậy xin hãy mang thánh chỉ của chiếu Vương ra đây, nếu không bổn vương tùy tiện điều động binh lính, dẫn đến tội phản nghịch, bổn vương không đảm đương nổi.”
Trong lòng Vu Việt cười lạnh, Chiếu Vương tuyệt đối không thể có khả năng triệu hắn hồi Vương đô vào lúc này, hai vị Vương Tử ngươi tranh ta đoạt, cuối cùng, cho dù ai thắng ai bại, thiên hạ đều là của Lệ gia hắn. Nhưng Vu Việt thì không giống vậy, chiếm cứ một phương, tay nắm tinh binh*, một khi có thời cơ, lúc nào cũng có khả năng soán vị. Chiếu Vương đã sớm có suy nghĩ làm suy yếu thế lực của hắn trong đầu, bây giờ càng không thể cho hắn nhúng tay vào việc đấu tranh quyền lợi. Có lẽ thái tử là muốn mà không thể có chiếu lệnh.
* Tinh binh: Binh lính tinh nhuệ.
Tiệm Hề, hắn sẽ đi, chỉ có điều không phải hiện tại.
Sứ giả há mồm còn định nói thêm, Vu Việt đã tự đứng dậy rời đi.
Bách Lý Mặc nhìn vẻ mặt ngốc trệ của sứ giả, mở miệng nói: “Hiện nay thế cục không rõ ràng, Chủ công của ta cũng phải cẩn thận mà làm việc. Khó khăn của Thái tử, Chủ công đơn giản hiểu được, xin sứ giả hãy mau chóng hồi Vương đô xin thánh chỉ của Chiếu Vương, như vậy Chủ công có thể danh chính ngôn thuận* phái binh đến ngay lập tức.”
* Danh chính ngôn thuận: Có chức danh đàng hoàng thì lời nói mới có trọng lượng.
Sứ giả không nói gì, cuối cùng cũng chỉ có thể ảm đạm rời đi.
Đợi lấy được chiếu lệnh, Vương Thành không biết sẽ thành bộ dáng gì nữa…
Sứ giả Tiệm Hề đến rồi lại đi, Mặc Phi cũng không biết được, sau khi sửa sang lại kế hoạch và biên soạn thư mục của 《 Tứ Khố toàn thư 》, nàng viết thành một sổ con, dâng lên cho đám người Vu Việt.
Mọi người xem xong đều bị ý nghĩa sâu xa của kế hoạch này làm cho sợ hãi. Thu thập điển tịch trong thiên hạ, đây là loại khí phách như thế nào? Lệnh này vừa ra, tài sĩ trong thiên hạ đều động lòng, trong khoảnh khắc, biến Nhung Trăn trở thành nơi nhân tài hội tụ, điều này còn hữu dụng hơn so với việc mời chào. Quan trọng hơn là Mặc Phi lựa chọn thời cơ thật sự quá thích hợp, gần như không ai có thể ngăn trở được, phòng ngự như mũi nhọn.
“Phù Đồ đại nhân thật sự mưu lược hơn người, ta không bằng.” Bách Lý Mặc rung động, nhớ ngày đó hắn còn vô cùng khinh thị nam tử tuổi còn trẻ này, nhưng từ khi dâng lên ba lễ vật, “Hắn” mới bắt đầu biểu hiện mặt xuất sắc này, làm việc không bám vào một khuôn mẫu nào, suy nghĩ sâu xa, làm người thì lại càng có đức độ, có thể nói là hiền giả*.
* Hiền giả: người có đức có tài.
Là môn hạ khách khanh có lai lịch sâu nhất của Vu Việt, Bách Lý Mặc có cảm giác chán nản một cách sâu sắc, hắn chênh lệch với Mặc Phi, không phải chỉ trên học thức, mà còn là trên đại cục.
Mặc Phi nhìn vẻ mặt phức tạp của Bách Lý Mặc ngồi đối diện, trầm tư một hồi, nói: “Bách Lý đại nhân, việc này trọng đại, Phù Đồ tự biết không có đủ uy tín, khó làm cho kẻ dưới phục tùng, vì vây hi vọng đại nhân có thể giúp ta một tay, liên hợp vài vị tài sĩ nổi danh lại, bàn bạc giải quyết việc này.”
Trong mắt Bách Lý Mặc hơi hơi sáng ngời, liếc mắt nhìn thật kĩ Mặc Phi, nói: “Phù Đồ đại nhân đã nhờ, Bách Lý tất sẽ tận lực trợ giúp.”
Khóe miệng Vu Việt nhẹ nhàng nhếch lên, ánh mắt nhìn về phía Mặc Phi, mang theo tán thưởng và vui vẻ không thể nói nên lời.
“Vậy thì, xin phiền Bách Lý đại nhân đi mời vài vị danh sĩ, cùng nhau trao đổi chi tiết, nhất định phải làm việc này một cách tốt nhất.”
Bách Lý gật đầu đáp ứng.
Vu Việt gõ gõ tay: “Việc này sẽ giao cho hai vị Bách Lý cùng Phù Đồ toàn quyền phụ trách, tất cả những nhân công cần điều động, đều có thể tuỳ cơ ứng biến.”
Không lâu sau, lệnh cầu hiền từ Nhung Trăn được khoái mã* mang tới khắp các nơi trên Chiếu Quốc, lệnh này vừa ra, sĩ lâm chấn động, vô số tài sĩ tiến tới như bầy ong.
* Khoái mã: Ngựa có tốc độ nhanh.
Một khoảng đất rộng lớn xung quanh học viện Nhung Trăn đều bị Vu Việt dọn sạch, dùng để chiêu đãi tài sĩ từ khắp nơi đến, rất nhiều thương nhân có nhãn lực* đã thuê hết phòng ốc gần học viện, mở cửa hàng. Như thế, Vương phủ khẳng định không có khả năng cung cấp nuôi dưỡng cho toàn bộ tài sĩ được, chỉ có những người có cống hiến mới có thể căn cứ vào đó mà khen thưởng cho tương xứng. Nếu là người tham dự biên soạn, thì sẽ nhận được lương bổng nhất định.
* Có nhãn lực: Có khả năng phân biệt (Trong kinh doanh gọi là có tầm nhìn xa).
Đồng thời, Mặc Phi mở ra mấy viện giảng dạy trong học viện, cổ vũ tài sĩ bên ngoài tham dự hoạt động dạy học của học viện, học viện vốn dĩ còn thiếu lão sư, bởi vì tài sĩ tham dự đông đảo, bắt đầu tiến vào giai đoạn phát triển nhanh chóng.
Khi mà 《 Tứ Khố toàn thư 》 còn chưa chính thức bắt đầu biên soạn, ảnh hưởng mà nó mang đến đã hiện ra, xung quanh học viện Nhung Trăn từng bước hình thành một trường phái sĩ lâm, nếu chân chính không phải là dân thường, ra vào đều là học sĩ. Mọi người lấy văn mà kết bạn, hoặc tranh luận kịch liệt, hoặc so đấu thơ văn, cùng nhau tiến bộ, xuất ra một đám đại tài.
Một năm sau, nơi này được xưng là “Minh Nhã phường”, Minh biện* phải trái trong thiên hạ, hội tụ hiền sĩ từ bốn phương tám hướng, được nhóm văn nhân gọi là Phóng học thánh địa **.
* Minh biện: Làm sáng tỏ.
** Phóng học thánh địa (访学圣地):
Thánh địa (圣地): đất thánh, cái nôi.
Phóng (访): điều tra; tìm hiểu.
=> Phóng học thánh địa: cái nôi nghiên cứu, đàm luận học thức, thế sự.
Cái này là nói sau, tạm thời không trình bày và phân tích nhiều.
Khi lệnh cầu hiền mới được phát ra, tất nhiên sẽ kinh động sĩ lâm, nhưng đó là do mọi người còn chú ý nhiều đến việc biên soạn 《 Tứ Khố toàn thư 》. Từ việc chọn lựa quan thẩm duyệt đến việc thành lập bốn Tàng Thư Các lớn, lại đến các loại chế độ khen thưởng, phân phối nhân công các loại công việc, có thể nói, từ tháng thứ hai sau khi lệnh cầu hiền được phát đi, đám người Mặc Phi bắt đầu bận tối mày tối mặt.
“Phù Đồ, ngươi cũng nên nghỉ ngơi một chút đi?” Thời gian này, Cô Hạc vẫn đi vào đi ra với Mặc Phi, cho nên đã được chứng kiến trình độ liều mạng của nàng. Một khi đã làm là toàn tâm toàn ý, như thể không biết mệt nhọc là gì vậy.
Mặc Phi dừng động tác cầm bút một chút, cũng không ngẩng đầu lên nói: “Ở trong phủ ta thực an toàn, Cô Hạc thật sự không cần cứ đi theo đâu.”
Cô Hạc nhún nhún vai nói: “Ta cũng thường xuyên xuất môn mà? Phù Đồ ngươi quá chuyên chú chuyện trên tay, khi nào ta xuất hiện, khi nào ta rời đi, ngươi làm sao chú ý đến được?”
“Ồ.” Ánh mắt Mặc Phi sáng ngời nhìn quyển sách trên bàn, nghiên cứu khảo cổ lúc trước lại xông ra, những điều đó đều có thể là kiệt tác của thời đại này đấy! Không giống với lịch sử nàng từng quen thuộc, trải qua học phái khác biệt, lại cảm giác có điều liên hệ, lời nói của các danh gia là căn cứ vào việc phân tích văn hóa, bối cảnh trọng yếu của thời đại này, điều này sao có thể không khiến nàng si mê cho được?
Ừm, có lẽ nàng làm ra kế hoạch này nhằm tạo thế cho Vu Việt, đồng thời, cũng có tâm tư muốn xem một cách khái quát điển tịch trong thiên hạ, không mâu thuẫn, không mâu thuẫn.
Cô Hạc bất đắc dĩ, người này lại mê mẩn rồi. Quên đi, lúc này, vẻ mặt “Hắn” chuyên chú, mặc dù hắn cố ý thân cận cũng không hề có phản ứng nào. Hắc hắc, cũng rất thủ đoạn rồi…