Tốn hẳn một năm vận động ngoại giao khéo léo, Maicơn Côrleône mới đứng vững ở địa vị bá chủ của tất cả các băng giang hồ toàn nước Mỹ và hoàn tất chiến công đẫm máu của gia đình Côrleône. Mười hai tháng ròng, anh chia đều thời gian sống ở hai nơi : tại đại bản doanh Long Bich và ngôi nhà mới ở Las Vegas. Cuối năm Maicơn mới quyết định ngừng hết các dịch vụ ở Niu York và bán toàn bộ khu đất. Vì vậy anh đưa cả nhà về Long Bich lần cuối cùng để chờ anh thu xếp dứt điểm mọi việc. Trong lúc đó, Kêi sẽ lo gói ghém đồ đạc và gửi đi. Hàng tỷ việc lắt nhắt đang còn phải lo.

Bây giờ, khi địa vị đứng đầu của gia đình Côrleône không còn ai thắc mắc nữa, Clemenxa được tách hẳn ra thành một cánh riêng. Rôccô Lampône vẫn là caporegime. Anbert Nêri phụ trách an ninh trong tất cả các khách sạn chứa sòng bạc mà gia đình kiểm soát. Cả Haghen cũng làm việc cho xanhđica miền Tây do Maicơn đứng đầu.

Thời gian đã chữa lành các vết thương cũ. Cônni Côrleône đã làm lành với ông anh – chưa đầy một tuần sau cơn phong ba nọ, cô đã chạy đến nhận lỗi và thề sống thề ch.ết với Kêi rằng mình quẩn quá nói liều.

Chưa đầy một năm thì cô tái giá. Chồng mới của cô cũng dân Xixili, khá điển trai, lại có bằng, trường thương mại đàng hoàng. Gia đình anh ta cũng vào loại khá giả. Tuy bây giờ mới giữ được một chức vụ khiêm tốn trong mạng lưới làm ăn của gia đình Côrleône nhưng em rễ ông Trùm thì lo gì không phất ?

Họ hàng đằng chồng rất khoái khi thấy Kêi Ađamx – Côrleône cải đạo Gia tô, kéo cả hai đứa con sang theo. Riêng Maicơn thì không thích – con cái đi đạo Tin lành cũng tốt, vả lại như thế có vẻ Mỹ hơn. Kêi không ngờ mình lại hợp với Nêvađa đến thế. Cô thấy yêu phong cảnh ở đây : những vách đá gan gà, những khe sâu hun hút, những sa mạc nứt nẻ và cái mát mẻ êm dịu bất chợt của những hồ nước, ngay cả cái nóng bực ở đây cô cũng thấy yêu. Hai đứa con trai có riêng mấy con ngựa lùn để cưỡi chơi. Trong nhà không phải bọn cận vệ mà là những đầy tớ bình thường. Và cả Maicơn cũng sống bình yên hơn - đi làm thì là chủ hãng xây cất, còn nghỉ ngơi giải trí đã có các câu lạc bộ của giới kinh doanh, các tổ chức xã hội. Anh tỏ ra quan tâm lành mạnh đối với sinh hoạt chính trị ở địa phương, tuy không bao giờ ra mặt can thiệp vào, một cuộc sống tốt đẹp. Kêi rất mừng, được xa hẳn Niu York và giờ đây Las Vegas là nơi thường trú của họ. Cô nóng lòng muốn đấy ngay, như thể nằm bệnh viện lâu chỉ mong về nhà.

Đêm cuối cùng ấy Kêi thức giấc từ tờ mờ sáng . Bên ngoài những chiếc xe thùng hạng nặng ầm ầm xoay sở chuẩn bị bốc đồ đi. Chiều nay cả nhà sẽ đáp máy bay xuống Las Vegas, kể cả bà Côrleône.
Lúc Kêi từ buồng tắm bước ra, Maicơn đang ngồi dựa gối hút thuốc.

- Lễ với lạt kiểu gì mà lu bù thế không biết, anh cằn nhằn. – Nhiêu khê quá! Chủ nhật đi lễ còn được, tha hồ, chứ sáng nào cũng đi mà ch.ết à ? Định bắt chước mẹ chồng đấy ?
Anh nhổm dậy bật đèn.
Kêi ngồi ghé vào mép giường, thong thả đáp :
- Mới quy đạo ai chả chăm đi lễ.

Maicơn thò tay xoa đùi Kêi, cô co rúm người lại :
- Thôi nào . Sáng nay người ta còn chịu lễ mình Chúa đấy.
Đoạn cô đứng lên. Maicơn không giữ, chỉ nhìn cô cười khẩy :
- Mẹ thì chăm thế mà hai thằng con nghe đi lễ là chỉ nhăm nhăm chuồn mới lạ.

Kêi rất khó chịu cái kiểu nhìn xoi mói của chồng – mà cô ngầm gọi là kiểu ông Trùm.
- Còn kịp chán, - cô đáp. - Để chuyển nhà xong em sẽ canh kỹ hơn cho mà xem.

Kêi hôn chồng và ra đường. Mặt trời mùa hè nhô lên như quả cầu hồng thắm ở đằng đông và không khí đã ấm hơn một chút. Cô bước ra cổng, nơi chiếc xe đang chờ. Bà Côrleône đã ngồi ở đó chờ cô, mặc toàn đồ đen theo lối quả phụ. Lâu nay hai mẹ con sáng nào cũng đi lễ sớm, giờ đã thành lệ. Cô khẽ hôn bà rồi ngồi vào sau tay lái. Bà nhìn cô ngờ vực :

- Con ăn sáng rồi đấy à ?
Kêi lắc đầu :
- Không đâu , mẹ.
Bà hài lòng thấy con dâu theo đúng lời răn. Một lần Kêi quên mất luật đạo bắt phải nhịn ăn từ nửa đêm trước hôm dự lễ mình Chúa. Chỉ có mỗi một lần mà bà cứ nhắc mãi. Rồi bà hỏi han : "Con có đói không? Có mệt không ?"

- Không sao, mẹ ạ, - cô đáp.

Sáng sớm ngôi nhà thờ nhỏ trông trơ trọi hoang vắng đến nao lòng. Các lớp cửa kính ngăn hơi nóng lọt vào, nên bên trong mát rượi, u tịch. Kêi đỡ bà mẹ chồng lên các bậc thềm đá trắng rồi để bà vào trước, đến phút cuối cùng bao giờ cô cũng hơi ngài ngại. Sau đó cô cũng bước vào chỗ tranh tối tranh sáng mát rượi bên trong, nhúng mấy ngón tay vào bình nước thánh khẽ đưa lên môi rồi làm dấu. Trên bàn thờ, trước tượng các thánh, tượng Chúa bị đóng đinh trên thánh giá, ánh nến đỏ chập chờn mờ tỏ. Kêi sẽ sàng quỳ gối làm dấu thánh trước khi len vào ghế nguyện, cúi đầu làm như cầu kinh. Kỳ thực cô chỉ âm thầm đợi đến lượt mình chịu lễ.

Chỉ ở đây, dưới mái vòm âm u của nhà thờ cô mới cho phép mình hướng ý nghĩ đến cuộc đời khác, đến mặt trái trong cuộc đời của chồng cô, hướng đến cái đêm hãi hùng cách đây một năm, khi anh đã lợi dụng lòng tin và tình yêu của hai người để lừa cô, để buộc cô tin rằng không phải anh đã giết đứa em rễ.

Lần ấy cô đã quyết định không thể chung sống với Maicơn, không phải vì anh đã làm cái điều khủng khiếp kia, mà vì anh đã cố tình lừa dối cô. Ngay sáng hôm sau, cô bỏ về nhà bố mẹ đẻ ở Niu Hempsiơ, mang theo cả hai đứa con. Cô không nói với ai một lời, mà chính cô cũng không rõ mình sẽ làm gì sau đó. Maicơn hiểu ngay. Ngay hôm đầu tiên anh gọi điện cho cô, rồi thôi không quấy rầy cô nữa. Một tuần sau mới có chiếc xe mang biển số Niu York dừng lại trước nhà ông bà Ađamx. Đó là Tôm Haghen.

Buổi chiều nói chuyện với Tôm Haghen hôm ấy dài dằng dặc- những giờ phút khủng khiếp nhất đời cô. Hai người thả bộ trong vạt rừng ven thị trấn, và Haghen đã không nể nang nương nhẹ gì cô. Phần Kêi, tệ nhất là cô phải nói chuyện với y bằng kiểu nói gai ngạnh, móc mói mà xưa nay chưa bao giờ cô dùng.

- Có phải Maicơn sai anh đến doạ tôi đấy không ?- Cô hỏi. – Tôi cứ tưởng phải có mấy thằng đầu gấu xách súng nhảy xuống bắt tôi về cơ đấy.
Lần đầu tiên từ ngày biết y, Kêi thấy Haghen nổi cáu.
- Này, bỏ cái kiểu trẻ con ấy đi nhá, - y gắt. – Chói tai quá. Cô không thấy xấu hổ hả, Kêi ?

- Thì xin lỗi vậy.
Hai người ra đến lối mòn nhỏ rợp bóng cây. Haghen bình tĩnh hỏi :
- Tại sao cô lại bỏ đi ?

- Bởi vì Maicơn đã nói dối tôi, - cô nói. - Bởi vì anh ta đã nhạo báng tôi khi nghe lời tôi đồng ý nhận làm cha đỡ đầu cho đứa con của cônni. Anh ta đã phản bội tôi. Tôi không thể yêu thương một con người như thế. Tôi không thể sống kiểu ấy được. Tôi không muốn bọn con tôi lại có một người bố như vậy.

- Cô nói gì tôi không hiểu, - Tôm nói.
Lần này thì đến lượt Kêi nổi khùng :
- Tôi nói rằng anh ta đã giết thằng em rễ của mình! Có thế thôi mà anh không hiểu à ?- Cô nghẹn lời một thoáng. - Đã thế anh ta còn lừa tôi nữa.
Hai người im lặng một lúc lâu. Cuối cùng Haghen lên tiếng :

- Cô không biết sự thực có đúng thế hay không, và cô không thể biết được. Nhưng ta cứ tạm cho là đúng thế đi - nhớ là tôi không khẳng định điều ấy. Vậy nếu tôi dẫn ra được những lý lẽ phần nào biện hộ cho những hành động kiểu ấy thì cô tính sao ? Nghĩa là có thể biện hộ cho chúng...

Kêi ngắt lời, khinh bỉ nhìn y :
- Đây là lần đầu tiên tôi thấy anh thủ vai luật sư bào chữa đấy. Trò này anh làm không đạt lắm đâu, Tôm.
Haghen cười nhạt :

- Cũng chẳng sao, nhưng cô cứ nghe hẵng nào. Nếu lần ấy Carlô đánh Cônni không phải vô tình mà theo một kế hoạch vạch sẵn, cố ý nhữ Xônni ra khỏi nhà – mà bọn kia đã biết rằng Xônni hay đi theo đường Giônx Bích, thì sao ? Nếu Carlô đã bị mua để hắn giúp bọn kia giết Xônni thì sao ? Lúc ấy thì sao nào ?

Kêi không đáp. Haghen nói tiếp :
- Và nếu một người có ý chí như ông Trùm mà thấy không đủ sức làm những điều cần thiết - tức là giết thằng rễ đi để trả thù cho con, thì sao ? Nếu cụ đã đuối hơi rồi và cho Maicơn nối nghiệp vì biết nó sẽ gỡ gánh nặng này cho cụ, chịu tội thay cho cụ, thì sao ?

- Nhưng việc ấy đã qua lâu rồi cơ mà, - giọng Kêi đầm đìa nước mắt. - Đã mấy năm rồi chứ ít gì đâu . Tại sao lại không thể tha thứ cho Carlô ? Cứ quên đi mà sống, không nhớ đến chuyện cũ nữa, không được à ?

Cô dắt Tôm Haghen theo lối mòn trên trảng cỏ ra đến dòng suối rợp bóng liễu. Haghen ngồi thụp trong đám cỏ dày và thở dài :
- Gía kể ở một nơi như thế này thì có thể quên được đấy.
Kêi trầm ngâm nói :
- Anh ta không còn là con người tôi đã lấy làm chồng nữa.
Haghen cười cụt lủn :

- Giá anh ấy vẫn như thế thì đã xanh cỏ từ lâu rồi. Còn cô thì bây giờ là bà goá. Và thế là hết chuyện.
Kêi phát cáu hỏi dồn :

- Như thế là thế nào ? Anh có thể giải thích được không, đồ quỷ kia ? Anh có thể giải thích cho rõ ràng dù chỉ một lần trong đời được không ? Maicơn thì không, tôi biết rồi, nhưng còn anh. Anh không phải dân Xixili kia mà, anh có thể nói thẳng ra với một người đàn bà, tôn trọng người ta như đối với chính mình được chứ, Tôm ?

Lại một lúc im lặng kéo dài. Haghen lắc đầu :

- Cô xét đoán về Maicơn sai rồi. Cô bực mình vì anh ấy nói dối cô. Nhưng anh ấy đã báo trước là đừng nên hỏi gì về công việc của anh ấy cơ mà. Cô bực mình vì anh ấy nhận làm cha đỡ đầu cho thằng nhỏ của Cônni. Nhưng đó là cô ép anh ấy nhận cơ mà. Vả lại, nếu dằng thẳng ra thì đó là nước cờ đúng nhất anh ấy phải chọn. Đó là kế nghi binh nhằm ru ngủ sự cảnh giác của thằng kia.

Haghen nhìn cô với một nụ cười u ám :
- Thế nào, cô hài lòng chưa ? Cô hiểu tôi nói gì rồi chứ ?
Kêi im lặng cúi đầu. Y tiếp :

- Được rồi ,tôi sẽ nói rõ hơn. Sau khi ông Trùm qua đời, bọn kia đã sắp xếp để khử Maicơn. Mà cô biết ai đã bán anh ấy không ? Texxiô đấy. Nghĩa là phải giết Texxiô. Phải giết cả Carlô nữa. Bởi lẽ tội phản bội là không thể tha thứ được. Cho rằng Maicơn tha thứ, nhưng người đời không thể tha thứ cho chính mình, vì vậy mỗi người kiểu ấy đều nguy hiểm. Maicơn thực sự gắn bó với Texxiô. Anh ấy yêu quý cô em gái của mình. Nhưng nếu để Texxiô và Carlô sống sót là anh ấy đã coi thường nghĩa vụ của mình, đối với cô và bọn trẻ, đối với gia đình anh ấy, đối với tôi và gia đình tôi. Bọn này sẽ từng ngày, từng giờ luôn luôn là mối đe doạ đối với chúng ta.

Kêi lắng nghe y mà nước mắt dàn dụa. Cô hỏi :
- Thế Maicơn bảo anh đến nói điều đó với tôi đấy à ?
Haghen nhìn cô, tỏ vẻ ngạc nhiên thực sự :

- Đâu có. Anh ấy bảo tôi nhắn cô rằng cô muốn gì cũng được, làm gì cũng được, miễn là cô phải trông nom bọn trẻ cho tốt. Anh ấy còn đùa rằng đối với anh ấy, cô mới là don.
Kêi đặt tay lên vai Haghen, hỏi :
- Nghĩa là không phải Maicơn sai anh nói à ?

Haghen ngập ngừng do dự, tự hỏi không biết có nên nói hết sự thật hay không.
- Ra là cô chưa hiểu gì hết, - y nói. - Nếu Maicơn biết tôi để lộ chuyện này cho cô thì tôi đi đời.
Y lại im lặng.
- Trên đời này chỉ có ba người mà không bao giờ Maicơn đụng đến – đó là ba mẹ con cô.

Năm phút trôi qua dường như vô tận. Sau đó Kêi đứng lên và hai người chậm rãi quay về. Gần đến nhà, Kêi nói :
- Sau bữa tối, anh cho mẹ con chúng tôi đi nhờ xe về Niu York được không ?
- Thì tôi đến đây chỉ có việc ấy thôi mà.
Một tuần sau, cô đến gặp cha linh mục và xin cải đạo Gia tô.

Từ nóc vòm thăm thẳm của thánh đường vẳng ra một hồi chuông kêu gọi con chiên ăn năn hối lỗi. Kêi nắm tay vỗ ngực đúng như cô được dạy. Những tiếng chân bước - tiếng chân các tín hữu theo nhau lần lượt bước đến bàn thờ. Kêi cũng đến và cũng quỳ gối ở hàng ghế đầu khi chuông gióng lần thứ hai. Kêi lại đấm ngực, tay nắm chặt. Cha linh mục đến trước mặt cô, Kêi khẽ ngửa cổ, há miệng đón miếng bánh mỏng tanh. Một khoảnh khắc thiêng liêng kỳ bí. Miếng bánh tan dần trong miệng và trôi xuống.

Như một kẻ thành tâm ăn năn, Kêi cúi đầu trên hai cánh tay khoanh lại đặt trước bàn thờ cầu nguyện sám hối. Cô xua đi mọi ý nghĩ về mình, về các con, hết thảy căm giận và phẫn uất, tất cả băn khoăn, thắc mắc. Và dọn sạch tâm linh, với mong muốn vừa cuồng nhiệt, vừa sâu xa được trọn tin, được chứng giám, như mỗi ngày , sau hôm Carlô Ritđi bị giết, cô cất lời cầu nguyện cứu rỗi linh hồn Maicơn Côrleône.

Hết.