– Cháu có thể gọi ta là Polly hoặc Jean, sao cũng được nhé – Polly bảo, cách lão nói mới thực là lịch thiệp làm sao, giọng điệu nhã nhặn và cặp mắt lam xám tựa đại dương hiền hòa, hẳn đây là mẫu cha ông lí tưởng nhất trong những thiên truyện của loài người.
An Chiết đọc tên mình.

– Cháu trông non nhỉ, đến từ căn cứ phương bắc à? – Polly hỏi.
An Chiết khẽ gật đầu.
– Làm thế nào mà cháu thành ra như vầy?
Polly dẫn An Chiết vào tòa nhà màu trắng, vừa đi vừa cất giọng hỏi.

Sàn nhà bóng loáng, hẳn là có người lau chùi cẩn thận, Đường Lam bước tới và vươn tay định dìu Polly, nhưng lão chỉ xua tay.
– Cháu… – Có thứ dao động lãng đãng trước mắt, An Chiết nghía thử xung quanh.

Vừa bước vào tòa nhà trắng ắt sẽ thấy ngay một đại sảnh rộng thoáng, nó gồm có ba tầng, song trần nhà nằm giữa ba tầng không bị ngăn cách theo lối thiết kế bình thường mà là thông hết với nhau. Từng nấc thang lượn thành hình xoắn ốc đâm thẳng lên giời, ta có thể thấy rõ mái vòm mờ nếu đứng ngước nhìn từ đại sảnh. Bấy giờ có đôi ba sinh vật xúm lại chỗ lan can tầng hai và tầng ba, chúng lẳng lặng dòm xuống cậu bằng ánh mắt tò mò – ước chừng khoảng bốn mươi sinh vật. Hầu hết đều có đặc điểm của con người hoặc có thể xem là đang ở hình dạng con người – bởi một phần ba trong số chúng có bề ngoài giống hệt con người, một phần khác thì nảy nở thêm vài đặc điểm sinh học khác trên cơ thể, ví như một ông chú đứng trên tầng hai, khuôn mặt chú ta xồm xoàm lông xám đen, thêm mái tóc của một kẻ đứng trên tầng ba nom y xì đúc thứ dây leo nhỏ thó xoắn tít, nó cứ lúc nha lúc nhúc. Số còn dư lại thì giống hệt quái vật hay những thứ quái đản ở ngoài kia, chẳng hạn như bãi thịt nhão đang trườn trên lan can tầng hai kìa.

– Họ không làm hại cháu đâu, – Polly bảo – nếu có ai mất tỉnh táo hay rồ dại một cách mất kiểm soát thì ắt sẽ có người hãm họ lại.

Đúng như lời lão nói, khi An Chiết nhìn những dị nhân ấy, đôi mắt họ chẳng đượm sự lạnh lẽo đặc thù ở thú vật và cậu có thể thấu tỏ hàm ý ẩn giấu trong đó: tò mò hoặc săm soi, không có vẻ gì là ác ý cả.

– Tụi anh đều là người bị lây nhiễm, xem như dị chủng cũng được, nhưng may mà còn sót lại đôi chút ý thức, ngài Polly đã cưu mang tụi anh – Đường Lam vỗ bờ vai cậu bảo – Tụi anh cố dằn mình không xé xác nhau, sau đấy thì cùng đoàn kết chống lại quái vật bên ngoài, ở đây chẳng có Tòa Xử án nên cậu cứ yên tâm mà sống.

Chợt nghe Polly ho húng hắng mấy bận, đoạn bảo:
– Thành viên ở viện nghiên cứu không chia thứ tự trước sau, chúng ta săn sóc lẫn nhau, kẻ mạnh đùm bọc kẻ yếu. Mừng cháu đã tới với ngôi nhà này.
An Chiết dần dời mắt, cậu khẽ đáp:
– Cảm ơn ạ.
Đường Lam hỏi cậu sao lại biến thành dị chủng.

An Chiết ngần ngừ giây lát, bèn bảo:
– Em ra vùng ngoài cùng đội lính đánh thuê của bạn em…

Cậu biết đây là chốn mà dị chủng chung sống với nhau, nhưng dù sao cậu vẫn hơi khang khác với họ, bởi họ là con người bị quái vật truyền nhiễm, mà bản thân cậu lại là một cây nấm, giấu giếm thân phận thật sự vốn đã là sự chẳng đừng rồi. Vậy cho nên cậu chỉ kể lại cuộc đời An Trạch, đi ra vùng ngoài, bị thương, cuối cùng…

– Lúc tỉnh lại thì cháu đã thế này rồi – Cậu học lỏm theo câu chuyện của Đường Lam, bịa ra một lời nói dối như trên.
– Cháu thấy mình mẩy có gì khác với hồi trước không?
– Không ạ.

– Vậy cháu hẳn đã đột biến hoàn toàn theo kiểu đa hình nào đó – Polly nom kĩ cậu một cách dịu dàng, lão hỏi – Cháu biết mình kết hợp cùng thứ gì chứ? Cháu có khả năng ngăn chặn sự biến đổi của mình không?
An Chiết ngẫm nghĩ, tiếp tục lắc đầu nguầy nguậy.

– Ca này hiếm gặp phết, – Polly hỏi – sao cháu sống sót được ở Vực Thẳm thế?
An Chiết trả lời thật thà:
– Chả có gì tấn công cháu hết.
Polly trầm ngâm chốc lát, đương lúc An Chiết ngỡ rằng mình sắp bị lôi đi tr.a tấn, lão chợt bật thốt:
– Thôi thì cũng hiểu được.
An Chiết hỏi:

– Hiểu gì cơ?

– Hình như mọi sinh vật ở Vực Thẳm và số ít giống loài đáng gờm khác có thêm một thứ giác quan nào đấy. Thi thoảng chúng sẽ không dựa vào vẻ ngoài để phán đoán giống loài gốc của đối thủ, dẫu một con quái vật đa hình hùng mạnh có biến mình thành chuột nhắt đi chăng nữa thì những con quái vật khác vẫn né xa hết cỡ, bởi chúng cảm nhận được nguồn sức mạnh kinh khủng từ nó – Polly thoáng khựng lại, rồi nêu tiếp – Nếu chúng thực sự chẳng hề thèm thuồng cháu, vậy điều này chứng minh cháu đã kết hợp với một loại gen ghê gớm lắm đấy, hoặc cũng có thể là không có tên trong thực đơn của chúng thôi.

Lão nói:
– Cháu rất đặc biệt.
An Chiết chùng giọng:
– Cháu không biết.

Cậu thật sự không biết. Tại Vực Thẳm, nấm nguy hiểm chẳng kém cạnh gì các động vật nơi đây, nếu chúng chẳng chứa độc tố cực mạnh thì lớp sương mờ khiến động vật dễ phát rồ cũng vấn vít quanh thân chúng thôi, việc một cây nấm nhỏ yếu vô hại như cậu nảy mầm giữa rừng nấm độc bạt ngàn quả là điều kì diệu. Thậm chí cậu còn có khả năng tư duy của riêng mình.

Polly bảo:
– Chẳng ai ở viện nghiên cứu có trường hợp đột biến giống nhau cả. Nếu cháu sẵn lòng, ta sẽ thử một số thí nghiệm lên cháu, ta sẽ không áp dụng những lối thí nghiệm gây hại cho cháu.
An Chiết gật đầu cái rụp, chẳng có lí gì lại từ chối cả.

Kế đấy Polly tiếp tục hỏi cậu thêm dăm ba vấn đề, lão cũng chẳng hỏi mấy về quá trình đột biến của cậu, mà thay vào đó lại hỏi cậu đã sống ra sao lúc lang bạt bên ngoài, liệu có điều gì khốn quẫn chăng, có sợ động vật, có xuất hiện tập tính mới sau khi thay đổi gen hay không… lão như chỉ thuần túy quan tâm cậu với tư cách là một người ông mà thôi. Nhưng An Chiết luôn ôm tâm lí sợ sệt nghiên cứu viên loài người kể từ lúc tỏ rõ về thứ thân phận không thuộc về mình, cậu chẳng dám thân thiết cùng Polly quá, chỉ hỏi câu nào thì trả lời câu nấy.

Cậu cũng hiểu sơ lược về lối sống ở viện nghiên cứu, tầng một của viện nghiên cứu là đại sảnh, phòng thí nghiệm và phòng dụng cụ; tầng hai dành cho người bị đột biến theo hướng biến thể động vật, tầng ba là dành cho biến thể thực vật, ai nấy có việc của riêng mình, kẻ thì hỗ trợ lão Polly ghi chép số liệu thí nghiệm, kẻ thì bảo vệ máy móc, kẻ thì trồng khoai tây ở sào đất phía sau, kẻ thì xông xáo đi săn bắn – riêng nhóm người này từng bị truyền nhiễm bởi những loài quái vật hung tợn tột cùng, nên họ rất mạnh, chẳng hạn như Đường Lam. Trong lúc săn thú họ sẽ thả biển chỉ đường ở muôn nẻo, chẳng sinh vật nào có thể hiểu biển chỉ đường ngoại trừ con người cả. Hướng được khắc rõ trên biển là lối về nhà của dị chủng lưu lạc ngoài kia. Phạm vi đặt biển chỉ đường ở khắp nơi chứ không chỉ trong Vực Thẳm.

Đường Lam bảo chốn này có liên quan tới Phái Hợp Nhất, song những người ở đây không phải là sản phẩm của việc cố tình dung hợp, mà là may mắn giành lại được nhận thức loài người sau khi bị sát hại ở vùng ngoài, rồi lần theo biển chỉ đường tiến vào viện nghiên cứu dị chủng… Tiến sĩ từng nói rằng, đấy là trường hợp hi hữu mười ngàn mới có một.

Kết nạp thành viên mới là việc đáng để ăn mừng, bởi thế viện nghiên cứu bèn chuẩn bị một buổi tiệc chào đón dành riêng cho An Chiết. Món chính là xúp khoai tây thịt xông khói, do một người đàn ông thấp bé – cũng là dị chủng cây, đang cầm muôi khuấy.

– Thích xúp khoai tây không? – Người đàn ông múc xúp rồi đưa cho An Chiết, giọng chú ta ồm ồm, tựa như tiếng ma sát từ vỏ cây thô rám.
An Chiết chìa tay bưng bát xúp nóng hầm hập này, cậu thổi phù phù, sương trắng ấm nhuần phả lấp khuôn mặt cậu.
– Dạ thích, – Cậu đáp – cảm ơn ngài.

– Vậy thì ngày mai cũng nấu nó nhé – Người đàn ông nhìn cậu – Cháu mấy tuổi rồi?
An Chiết trả lời:
– Cháu mười chín tuổi.
– Thế phải gọi là chú chứ. Thằng con chú cũng lớn xêm xêm cháu đấy, thằng bé ở khu bảy, cháu ở khu nào?
An Chiết đáp:
– Cháu ở khu sáu.

Người đàn ông nói:
– Năm năm rồi chú chưa được gặp thằng bé, nó tên Diệp Bạch, cháu biết chứ?
An Chiết lắc đầu nhè nhẹ.
– Mong là nó sống khỏe mạnh – Cuộc đối thoại của họ ngừng lại tại đây.

Lúc bày thức ăn, mọi người trong viện nghiên cứu ngồi quây quần bên nhau, họ không phân biệt vị trí gì cả. Polly ngồi giữa bọn họ, ai nấy đều thân thiết với lão đáo để. Họ cũng đối đãi với An Chiết chẳng kém gì thế cả, có ít nhất mười người chủ động hỏi han An Chiết suốt thời gian dùng bữa, trong số họ có khối người là lính đánh thuê ở ngoại thành, khối người là lính tráng ở căn cứ, họ tò mò về quá trình đột biến của cậu, hóng tình hình dạo này của căn cứ, rồi còn hỏi xem liệu cậu có gặp bạn bè hay người thân ngày xưa của họ hay không. An Chiết chẳng cho họ hay rằng sự thật là ngoại thành đã bị phá hủy, toàn đáp răm rắp “em chưa gặp” “em không biết”. Lòng cậu thoáng se lại, bởi dù rằng đều là bặt vô âm tín, nhưng dường như câu trả lời kiểu này lại an ủi nội tâm con người hơn câu trả lời chân thực.

Cơm nước xong xuôi, Đường Lam bèn dắt An Chiết tới một căn phòng trống. Kế đến có một cậu con trai với tấm thân lít nhít lông vũ ôm chăn đệm sang phòng cậu.
– Mới phơi hôm qua đó, – Cậu ta chủ động trải giường chiếu hộ An Chiết, đoạn bảo – buổi tối rét dữ lắm, ông nhớ khép cửa sổ nhá.

– Cảm ơn bạn nhiều – An Chiết nói, sự thiện chí của cậu con trai này khiến cậu cảm kích khôn xiết rồi lại lúng túng chẳng rõ làm sao mới phải, giống hệt ông chú múc xúp hôm nay cho cậu vậy.
Cậu con trai trải giường xong bèn móc một thứ quả đỏ lựng ra khỏi túi áo, cười niềm nở:
– Cho ông nè.

Nói đoạn lại lôi thêm phần thịt sấy được bọc kĩ lưỡng ra:
– Còn đây là quà từ mọi người.

An Chiết nhận nó, thịt sấy nặng trĩu tay, cậu chẳng rõ mức sống ở viện nghiên cứu ra sao, nhưng tại cái thời đại này, ngần ấy thịt khô luôn là thứ quý giá vô ngần dù bạn có ở chốn nào đi chăng nữa.
– Cảm ơn mọi người, – Cậu nói – nhiều quá à, mình ăn không hết đâu.

– Ăn từ từ thôi – Đường Lam đứng sau lưng cậu phì cười, vươn tay sửa cổ áo giúp cậu.

– Bao giờ tụi tôi chả tặng quà cho thành viên mới, năm ngoái tôi tới đây mọi người cũng tốt với tôi lắm luôn – Cậu con trai nói – Làm dị chủng ở ngoài kia mới thực là khốn đốn nhỉ, nào là phải né quái vật, phải tự tìm thức ăn. Nhớ rõ mình là con người, nhớ nhà lắm, mà đâu dám về căn cứ. Đến được viện nghiên cứu là êm ấm rồi.

Cậu ta vừa nói vừa cười toe toét với An Chiết.
An Chiết cũng cười khì đáp lại.
Phòng kín mít không lọt gió, nó ấm áp xiết bao, quầng sáng khoáng đạt tỏa ra từ ngọn đèn trên trần nhà. An Chiết cầm thịt sấy, một tháng phong trần trong đầm lầy và cánh rừng nơi Vực Thẳm giờ đây như giấc chiêm bao.

– Đừng khóc nha, – Cậu con trai bảo – ông sẽ có một mái nhà kể từ bây giờ.
Giọng điệu cậu ta chắc nịch và ấm áp, hẳn là đã dựa dẫm viện nghiên cứu này vô hạn.
Đây là điều mà An Chiết chưa bao giờ bắt gặp ở căn cứ loài người cả.
Cậu hỏi:

– Nơi này luôn như thế xưa giờ ư?
– Hở? – Thoạt tiên cậu con trai hơn ngớ người, sau đấy thì hiểu ngay, cậu ta phì cười – Ông sẽ quen ngay ấy mà.
Song cậu ta thốt nhiên khựng lại vào giây phút vừa dứt lời.
…Có tiếng thét gào váng tai chợt rít lên từ ngoài hành lang.