Quyển 1: Họ Trương ở Hà Đông
Chương 12: Nắm thóp (Thượng)
Dịch : Tử Lăng
Nguồn: Tàng Thư Viện

Hôm sau, Dương quản sự vẫn không tới phòng thu chi. Phụ thân y cũng nói không biết y đi đâu, chuyện có phần nghiêm trọng rồi. Tiền đại tổng quản lập tức báo cáo chuyện này cho tam lão gia. Trương Nhược Phong liền dắt mười mấy người tới phòng thu chi điều tra, gặng hỏi từng nhân viên ghi chép thủ hạ của Dương quản sự, còn mang đi những phần sổ sách y phụ trách, bao gồm cuốn sổ chi tiêu số lượng lớn.

Trương Hoán ngồi một bên cười lạnh không lên tiếng, mặc kệ những hành động của bọn họ. Trương Nhược Phong dường như cũng không thấy y, mặt mũi u ám từ đầu tới cuối không nói với y câu nào. Đến tận khi Trương Nhược Phong rời khỏi, Trương Hoán mới cười nhạt nói với Tiền tổng quản:"Ăn xong bữa trưa, chúng ta cùng tới nhà Dương quản sự, thăm phụ thân y."

...
"Lão Tiền và Dương quản sự làm việc chung được bao lâu rồi?" Trên xe ngựa, Trương Hoán bỗng hỏi Tiền tổng quản.
"Đã mười năm!" Tiền tổng quản thở nhẹ một hơi, "Tuy bọn tôi bình thường quan hệ không tốt, nhưng tôi vẫn hi vọng hắn không xảy ra chuyện gì?"
"Lão Tiền cho rằng y sẽ gặp chuyện bất trắc ư?"

Trương Hoán cười rồi lại tiếp:"Hôm qua tôi thấy cuốn sổ chi tiêu số lượng lớn được ghi chép cực kỳ qua loa, mà Tiền tổng quản cũng nhắm mắt bỏ mặc. Nếu thực sự xảy ra chuyện gì, Tiền tổng quản không sợ phải chịu trách nhiệm sao?"

Toàn thân Tiền tổng quản run lên, rồi lão lập tức bình tĩnh lại, cười khan nói:"Thập bát lang chớ nên dọa tôi. Tôi làm việc từ trước tới giờ đều cẩn thận tỉ mỉ, sao phải gánh trách nhiệm chứ."

"Điều này lại chưa chắc. Tiền tổng quản phụ trách xét duyệt sổ sách tổng hợp, nếu Dương quản sự quả thực có vấn đề, mà y lại mất tăm mất tích, ông nói có phải chịu trách nhiệm hay không?"

Ánh mắt Tiền tổng quản có phần bối rối, lão lo lắng sợ hãi nhìn ra bên ngoài. Rất lâu sau, lão mới trả lời tránh né:"Hắn trước giờ vẫn vậy, bảo mãi mà không sửa. Tôi cũng chán chẳng muốn để ý hắn quá nhiều. Dù sao những khoản chi trên trăm xâu đều phải thông qua quỹ phường, không có chữ ký của tam lão gia, quỹ phường không thể chi tiền."

"Quỹ phường?" Trương Hoán bỗng hiểu ra đôi chút, y chẳng thay đổi sắc mặt truy hỏi:"À! Điều này đúng là tôi không rõ. Vậy kho tiền dưới lòng đất phòng thu chi có tác dụng gì?"

Sắc mặt Tiền tổng quản đã khôi phục vẻ tự nhiên, lão cười giải thích cho Trương Hoán:"Thập bát lang không xem sổ thu nhập, đương nhiên không biết. Sản nghiệp Trương gia chúng ta phân bố khắp nơi, thu nhập một năm là mấy chục vạn xâu tiền. Một xâu nặng hơn sáu cân. Kho cất tiền dưới đất làm sao chứa được hơn trăm vạn cân tiền này? Cho nên chúng ta một mặt đổi tiền thành vàng bạc để cất trữ, mặt khác gửi tiền tới các quỹ phường. Như Vương Bảo Ký ở kinh thành, Bách Nghiệp Hành ở Thái Nguyên, hay Cảnh Đức Ký ở Quảng Lăng đều có tiền gửi của chúng ta."

Lúc này xe ngựa đã tới gần chợ Nam, Tiền tổng quản kéo mở rèm xe ở bên cạnh, vừa nhìn ngó bên ngoài, vừa tiếp tục nói:"Do đó, trong kho cất tiền bên dưới phòng thu chi chủ yếu là vàng bạc châu báu, còn có những giấy tờ trọng yếu như khế đất, khế thân, tộc phổ. Một năm chỉ được mở kho một lần, hơn nữa cần dùng hai chìa khóa để mở khóa. Một chìa nằm trong tay Tam lão gia, một chìa khác lại ở quỹ phường Bách Nghiệp Hành. Mỗi lần mở kho lấy đồ cất đồ đều hết sức nghiêm ngặt, của cải trong kho là do tôi ghi chép. Còn về những khoản chi lẻ tẻ ngày thường, trong phòng thu chi luôn dự trữ vài nghìn xâu tiền. Nếu không đủ, lại tới lấy ở quỹ phường. Cậu coi, chính là chỗ đó!"

Trương Hoán nhìn theo ngón tay của lão, chỉ thấy ven bờ sông có một tòa nhà khổng lồ. Tường bao quanh đều được xây nên từ những khối đá vuông lớn thuần một màu xanh, đồ sộ và vững chắc, có thể thấy được mái cong trên đỉnh nhà ở bên trên tường bao quanh. Trương Hoán gật nhẹ đầu, y cũng biết Bách Nghiệp Hành.

"Nơi này là tổng quỹ của Bách Nghiệp Hành, ở toàn quốc còn có mười mấy chi nhánh. Dùng phi phiếu (1) của họ, ở tất cả các chi nhánh đều có thể trao đổi sử dụng, vô cùng tiện lợi. Cho nên những khoản chi trên vạn xâu tiền của Trương gia chúng ta đều chuyển qua chỗ này. Đương nhiên, chúng ta chính là khách hàng lớn nhất của họ."

Nói tới đây, Tiền tổng quản lấy ra từ trong ngực một phong thư, đoạn cười nói:"Lát nữa, chúng ta tới quỹ phường trước, lưu lại chữ ký của cậu. Sau này những khoản chi trên trăm xâu của Trương gia chúng ta, quỹ phường chỉ nhìn ký tên của cậu."

Trương Hoán trầm tư giây lát, lại hỏi:"Nói như vậy, tất cả các khoản chi số lượng lớn, chắc hẳn vẫn còn bản xác nhận gốc của tam lão gia trong quỹ phường này, đúng không?"
Tiền tổng quản liếc nhìn y, trong mắt lóe lên một chút đắc ý, cười ha hả nói:"Đó là đương nhiên!"

Nhưng nét đắc ý của lão lại không thoát khỏi ánh mắt nhạy bén của Trương Hoán. Y cười khẽ, rồi chẳng nhiều lời thêm nữa.

Xe ngựa chầm chậm dừng lại trước cửa lớn của Bách Nghiệp Hành. Nói là cửa lớn, mà thực ra còn nhỏ hơn cửa nhà của những người bình thường, chỉ đủ cho hai người sánh vai đi vào. Cửa lớn chế tạo từ gang, màu sắc đỏ thẫm, ở cạnh cửa có treo một bảng hiệu bằng đồng to một thước vuông, bên trên khắc ba chữ triện "Bách Nghiệp Hành". Nếu không có Tiền tổng quản nhắc nhở, Trương Hoán khó mà tưởng tượng nổi nơi này lại chính là tổng quỹ của Bách Nghiệp Hành - quỹ phường lớn thứ ba toàn quốc. Bao năm nay, học trò của thư viện bọn họ vẫn luôn nghĩ nơi này chỉ là một chi nhánh phổ thông, xem ra, ông chủ của cửa hiệu này rất am hiểu đạo lý giàu ngầm giả nghèo.

Hai người vừa bước lên bậc thềm, một người trung niên có dáng dấp chưởng quỹ lập tức ra đón tiếp, từ xa đã chắp tay cười lớn nói:"Ngọn gió nào đưa Tiền đại tổng quản tới đây vậy? Khách hiếm à!"

"Ha ha! Đàm chủ nhân khách khí rồi. Hôm nay tôi có việc hệ trọng, đặc biệt dẫn công tử của lục lão gia chúng tôi tới để biết nhà."

Tiền tổng quản cười, đoạn quay đầu giới thiệu với Trương Hoán:"Đây chính là Đàm nhị chủ nhân của Bách Nghiệp Hành, cũng là đại chưởng quỹ của Bách Nghiệp phường."

Ông chủ Đàm nghe thấy Trương Hoán cũng là người của Trương gia, không khỏi nhìn đánh giá y trên dưới một lượt. Lão đã gặp qua mấy người con trai trưởng của Trương gia, nhưng đây là lần đầu lão gặp Trương Hoán, không khỏi có phần ngạc nhiên nhìn Tiền tổng quản hỏi xác nhận lại:"Ông nói đây là công tử của lục lão gia sao?"

Trương Hoán đi lên một bước, mỉm cười gật đầu, "tại hạ Trương Hoán, bắt đầu từ hôm qua, tạm thời thay tam lão gia quản lý thu chi tiền tài trong nửa năm."

Ông chủ Đàm càng thêm kinh ngạc trong lòng. Lục lão gia chỉ có một con trai trưởng, lão đã gặp. Điều này có nghĩa là, Trương Hoán kiểm soát quyền tài chính quan trọng của Trương gia kia lại là con vợ lẽ. Tin tức này chẳng hề tầm thường à!

Nghĩ đến đây, mặt y liền trở nên cung kính, vồi tiến lên thi lễ thật kính cẩn với Trương Hoán, nói:"Được Trương công tử quang lâm cửa hiệu hèn này ngay ngày thứ hai nhậm chức, Bách Nghiệp Hành cảm thấy vinh hạnh vô cùng. Sau này, công tử cứ gọi tôi là Đàm Nhị."

Nói đoạn, lão liền bảo thủ hạ mở Tây Lăng các tiếp khách, rồi dắt hai người đi vào quỹ phường. Quỹ phường chính là mô hình ban đầu của ngân hàng ngày nay, tác dụng chủ yếu là cất giữ tiền cho khách hàng, thu tiền hoa hồng. Cùng với sự phát triển của thương nghiệp đời Đường, đặc biệt là sau loạn An Sử, triều đình nới lỏng hạn chế đối với thương nhân, quỹ phường cũng bắt đầu cho thương nhân vay lấy lãi. Rất nhiều tổ chức tài chính lớn có bối cảnh, có thực lực đều sôi nổi chen chân vào ngành nghề lợi nhuận to lớn này. Trong đó Vương Bảo Ký ở kinh thành, Bách Nghiệp Hành ở Thái Nguyên, Cảnh Đức Ký ở Quảng Lăng, Khuyến Nghiệp Hành ở Thành Đô là nổi tiếng nhất. Vương Bảo Ký có Bùi gia - đệ nhị đại thế gia chống lưng. Cảnh Đức Ký ở Quảng Lăng thì nương tựa Sở gia - đệ lục đại thế gia. Đương nhiên, chống đỡ đằng sau của Bách Nghiệp phường ở Thái Nguyên chính là Trương gia.

Tuy làm ngành nghề nồng đượm mùi tiền, nhưng bố cục bên trong Bách Nghiệp Hành lại thanh nhã lịch sự. Những vật kiến trúc nằm thấp thoáng trong rừng cây xanh tốt, khắp nơi đều có thể thấy giả sơn, ao cá.

Hai người đi vào một tòa lầu nhỏ trang nhã đẹp đẽ. Đây chính là Tây Lăng các, tuy dùng để đón tiếp khách quý, nhưng bên trong không có vách vàng xán lạn, phú quý xa hoa như Trương Hoán tưởng tượng. Trái lại, nơi này được bố trí tương đối tao nhã, chỉ bày một giường ngồi rộng lớn, trên bức tường trắng như tuyết có treo vài bức tranh chữ, không ngờ là do chính tay của đương kim thiên tử Lý Hệ viết, không có lò đồng đốt hương. Một cây quế già trăm tuổi đang nở vàng rộ bên ngoài cửa sổ, trong phòng ngào ngạt hương thơm êm dịu của hoa quế.

Tiền tổng quản thấy ánh mắt Trương Hoán có vẻ nghi hoặc, liền cười giải thích:"Đương kim hoàng thượng khi còn là Nam Dương vương, từng ở trong căn phòng này hai ngày. Bày trí hiện giờ giống y như năm xưa, cho nên người tầm thường không thể vào được. Tôi và Bách Nghiệp Hành giao thiệp mười mấy năm, đây mới là lần thứ hai được vào, lần đầu là nhờ theo lão gia."

"Thì ra là như vậy, Bách Nghiệp Hành tuy là ngành nghề thế tục, lại không thiếu cốt cách tùng, mai. Thật đáng kính phục!" Trương Hoán cười lớn ha hả, chắp tay sau lưng sải bước đi vào trong phòng.

Ông chủ Đàm theo sát phía sau, lão cúi đầu cười nói:"Trương công tử quá khen rồi, Tây Lăng các là nơi nổi bật duy nhất của Bách Nghiệp Hành. Mời Trương công tử ngồi!"

Ba người ngồi xuống, lập tức có ba thị nữ xinh đẹp mặc váy dài màu trắng tiến vào châm trà cho bọn họ, vải nhẹ mỏng manh, có thể thấy loáng thoáng thân hình tuyệt vời. Bọn họ mỗi người hầu một người, quỳ xuống sau lưng ba người Trương Hoán, giơ cánh tay trắng ngần đấm nhẹ lưng vai của ba người.

Trương Hoán lớn lên đến nay, vẫn luôn nếm trải cuộc sống như nhà sư khổ hạnh. Đây là lần đầu y được đối đãi xa xỉ như vậy, một làn hương thơm ngát của thân thể nữ nhân vờn nhẹ quanh người y.

Trương Hoán ngoảnh đầu mỉm cười, trỏ sau gáy của mình. Khuôn mặt xinh xắn của thị nữ liền phủ lên một lớp đỏ như ráng chiều, dùng cánh tay ngọc mềm mại tựa không xương nắn nhẹ phần gáy thô chắc của y.

Ông chủ Đàm thấy vậy, trong mắt lóe lên một vẻ vui mừng khó mà phát giác. Hàn huyên vài câu, Trương Hoán nháy mắt ra hiệu với Tiền tổng quản. Tiền tổng quản hiểu ý, liền lấy ra bức thư do gia chủ Trương Nhược Hạo tự tay viết từ trong ngực, đặt lên bàn, đoạn đẩy sang phía ông chủ Đàm, "đây là thư của Đại lão gia nhà tôi gửi cho Bách Nghiệp phường. Hôm nay tôi sang đây là để giải quyết việc ký tên."

Ông chủ Đàm mở bức thư ra vội vàng xem sơ qua một lượt, rồi cẩn thận thu lại bức thư, thấp giọng nói với thị nữ sau lưng:"Gọi Tần chấp sự lấy hộp ngọc của Trương gia tới đây!"

Chốc lát sau, một người đàn ông trung niên gầy gò bê một chiếc hộp ngọc bích rảo bước đi vào. Ông chủ Đàm nhận lấy, cẩn thận đặt lên bàn. Hộp ngọc bích chỉ to bằng nửa quyển sách, bên trong chỉ có một tấm giấy cứng, trên bề mặt là chữ ký của Trương Nhược Phong.

Lão ra lệnh thị nữ chuẩn bị bút mực, lại lấy ra một tấm giấy cứng trống không, đẩy tới trước mặt Trương Hoán cười nói:"Mời công tử lưu chữ ký lên tấm giấy này."

Trương Hoán gật đầu, quay người khoát tay, lệnh thị nữ tạm dừng. Y hơi tập trung tinh thần một chút, cầm bút lưu tên của mình lên tấm giấy.

Ông chủ Đàm nhận lấy, thận trọng thổi khô nét mực trên bề mặt, đoạn cười lớn ha hả khen:"Chữ viết tựa mây trôi nước chảy, không có chút cảm giác đình trệ, quả nhiên là chữ đẹp."

Lúc này Tiền tổng quản ở bên cạnh cười nịnh tiếp lời:"Công tử nhà tôi xếp trong ba người đứng đầu của thư viện Tấn Dương, đương nhiên chữ cực kỳ đẹp!"

Dừng giây lát, lão lại trỏ Tần chấp sự bên cạnh, quay đầu khom người nói với Trương Hoán:"Tôi còn phải bàn giao một chút việc với Đàm chủ nhân. Công tử có thể ở đây nghỉ ngơi chốc lát, nếu muốn xem sổ sách gì của Trương gia, cứ việc hỏi Tần chấp sự là được."

Nói đoạn, lão gật đầu ra hiệu với ông chủ Đàm. Ông chủ Đàm hiểu ý, liền nháy mắt với thị nữ sau lưng Trương Hoán, lập tức đi theo Tiền tổng quản.

Trương Hoán nhìn bóng lưng của Tiền tổng quản, khẽ cười lạnh. Quả nhiên là như vậy, đây chính là dụng ý thực sự mà Tiền tổng quản dắt y tới quỹ phường. Dương quản sự đã gặp tai nạn, lão lập tức muốn mượn tay mình bóc trần chuyện bốn mươi vạn xâu tiền. Chỉ là Trương Hoán còn có một điều chứa hiểu, chuyện này nếu bị vạch trần, Tiền tổng quản lão chắc chắn cũng khó bề thoát tội, vậy vì sao lão còn tính trăm phương ngàn kế giúp mình hoàn thành nhỉ?

Xem ra chuyện bốn mươi vạn xâu tiền này chẳng hề giản đơn...
Chú thích:
(1): Phi phiếu giống với hối phiếu, ngân phiếu, hay phiếu gửi chuyển tiền ngày nay.
Danh Môn
Tác giả: Cao Nguyệt