Suốt mùa hè, Bội Cầm sống trong cảm giác bay bổng. Cuộc sống khá bận rộn. Cầm ít có mặt ở nhà. Cũng may có người làm phụ chăm sóc cho mẹ. Bệnh tình của bà Tố Trinh lúc gần đây khá lên trông thấy rõ. Sau ngày Bội Cầm ngã lên đống mảnh chai, bà như hồi phục phần nào ý thức, không còn dằn vặt Cầm nữa. Đôi lúc bà tỉnh hẳn, không còn nói nhảm hay đập phá nữa.

Ông Vinh Tú cũng cảm thấy, tuy mùa thu đã trôi qua, nhưng trên khuôn mặt con gái ông, mùa xuân như vẫn còn phảng phất. Mùa xuân đến với Bội Cầm đó là một niềm vui, một an ủi của người cha. Chứ trước giờ, cứ thấy con ủ dột, hoài vọng về mối tình tan vỡ, tuy không nói ra nhưng trong thâm tâm ông, ông không yên lòng.

Và ông Vĩnh Tú hiểu được một điều, đó là cần phải nói chuyện với Tự Thanh. Phải làm sáng tỏ chuyện của Cầm với Thanh. Nhưng ông chưa kịp đề xuất ý kiến thì Tự Thanh đã tự đến.

Hôm ấy là một buổi tối trong căn phòng chật hẹp, một cuộc nói chuyện thẳng thắn giữa hai người, Bội Cầm thì cố tình lánh mặt, vì Cầm hiểu trong những cuộc nói chuyện như vậy, sự hiện diện của mình sẽ làm không khí mất tự nhiên. Cầm đã đến nhà của chị em Doanh Bình chơi. Khi Cầm trở về thì đêm đã khuya và Tự Thanh cũng không còn ở đấy.

Ông Vinh Tú chắp tay sau đít đang đi tới đi lui trong phòng khách. Thái độ ông trang nghiêm. Bội Cầm vào nhà, nhìn cha cảm thấy lo âu. Không biết hai người đã nói với nhau những gì, Cầm hiểu tính ông Tú. Cha có một tâm hồn khép kín, còn Tự Thanh? Đương nhiên là một con người cao ngạo, kiêu hãnh. Cuộc nói chuyện có thể đã có những va chạm.... Cầm sợ nhất chuyện đó. Nàng len lén nhìn cha, khuôn mặt cha như có vẻ suy nghĩ, nặng nề. Cầm nghĩ, vậy là nguy rồi. Cha đã có định kiến về Thanh trên phương diện với phái đẹp, bây giờ nếu họ lại va chạm với nhau thì khó xử vô cùng. Rồi có thể cha bắt ta phải cắt đứt liên hệ với Tự Thanh. Ta phải làm sao? Phải xử trí sao đấy chứ?

Bội Cầm rụt rè gọi:
- Cha!
Ông Vĩnh Tú quay lại nhìn con gái, rồi ngồ xuống ghế, ông rót một ly trà chậm rãi uống.
- Bội Cầm hẳn con phải hiểu Tự Thanh đã đến đây với mục đích gì chứ!

Bội Cầm hồi hộp. Thật ra nàng chỉ muốn Tự Thanh đến để làm quen. Một cách trải đường những lần sắp đến.
- Anh ấy nói là đến để thăm cha.
- Không phải chỉ là thăm suông - Ông Vĩnh nhìn con gái - Ông ấy đến đây để xin phép cha cưới con đấy!
- Dạ.

Bội Cầm mở to mắt nhìn cha. Cầm không ngờ Tự Thanh dám đề cập thẳng đến chuyện đó. Cầm lo lắng không hiểu phản ứng của cha ra sao.
- Bội Cầm! - Ông Vĩnh Tú chậm rãi hỏi - Cha hỏi thật con nhé? Con có yêu Tự Thanh đến độ nhận lời lấy Thanh làm chồng không?
- Dạ...cha...

Bội Cầm nhìn xuống, nàng không trả lời thẳng câu hỏi. Nhưng ánh mắt, thái độ Cầm là một câu trả lời xác đáng nhất, còn gì nữa...
- Nghĩa là con đồng ý chứ gì?
Bội Cầm gật nhẹ đầu. Cô hơi lúng túng.
Ông Vĩnh Tú ngồi yên. Bội Cầm lo lắng nhìn cha:
- Cha... cha không đồng ý à?

Ông Vĩnh Tú bỗng nói:
- Qua đây này con.
Bội Cầm giống như chú dê non, đến đứng trước mặt cha. Ông Vĩnh Tú nắm lấy tay nàng:

- Tự Thanh là một người đàn ông khá lôi cuốn lại có tên tuổi. Bên cạnh ông ấy còn có một mẹ già lớn tuổi và một đưa con riêng mười tám. Như vậy, nếu con chấp nhận làm vợ một người đàn ông như thế... thì khá vất vả đấy. Không đơn giản đâu. Nhưng nếu con thật tâm yêu thì cha nghĩ là... một người đã từng va chạm, nhiều khổ đau và hiền hậu như con, mọi thứ rồi cũng ứng phó được, cha tin con sẽ thành công. Miễn sao con đã hỏi kỹ lòng mình trước khi quyết định là được.

Bội Cầm nhìn cha cảm động:
- Cha... cha đã đông ý rồi ư?

- Muốn không đồng ý cũng khó. Tự Thanh có cách nói rất thuyết phục, rất cương quyết... Cha đa tự hỏi, nếu cha không đồng ý thì anh ta có thể bắt cóc con đưa đi không? Bội Cầm, quả thật cha không ngờ... Cha lại có thể có một chàng rể nổi tiếng như vậy. Cha chỉ không vui vì Tự Thanh tuổi lớn hơn con nhiều quá! Rõ ràng ngoài Tự Thanh ra, không thể có người đàn ông nào thứ hai có thể hiểu được, cảm phục được cái cao ngạo, cố chấp, tự tin và bản lĩnh của con. Với Tự Thanh, những đứa con trai khác bằng tuổi con, nói như ông ta.. trước mắt con chỉ là những đứa con nít mới lớn. Cha không làm sao khác hơn được. Bội Cầm, con cần có một người bạn là người đàn ông trưởng thành, có kinh nghiệm sống, từng trải... Người đan ông đó không ai khác hơn là Tự Thanh. Nói thật, cha vui lòng.

Bội Cầm chau mày:
- Cha, anh ấy đã nói với cha như vậy, hay cha tự nhận xét?
- Tự Thanh là con người tự tin, cao ngạo, võ đoán... Nếu không có những điều đó con có yêu anh ta không?
Bội Cầm đỏ mặt:
- Ồ, cha!

- Đó con thấy không? Cha hiểu con mà - Ông Vĩnh Tú buông tay con gái ra rồi nói - Thôi được rồi... Cha cũng quyết định và Tự Thanh muốn cuối năm nay sẽ cử hành hôn lễ. Con cũng không còn nhỏ nhứan gì, con phải lập gia đinh... Nhưng cha cũng đã nói cho Tự Thanh biết là con gái cha ngoài cái khối óc ra, cha không có của hổi môn nào để con mang theo cả. Nhà ta nghèo như con biết đấy.

- Ồ cha! Cha thật khiêm tốn.
- Không phải sao! - Ông Vĩnh Tú nhìn con trìu mến - Con của cha có khá nhiều ưu điểm về tinh thần. Có hiếu này, chịu cực khổ này, nhẫn nhục này, biết lo cho người khá hơn bản thân mình...
Bội Cầm quỳ xuống dưới chân cha, mắt đẫm lệ:
- Cha, cha có biết là cha có khuyết điểm to lắm không?

- Cái gì thế?
- Cha quá yêu con, lúc nào cha cũng nghĩ tốt về con, chứ con nào được như cha nói đâu.
Ông Vĩnh Tú vuốt lấy mái tóc Cầm, lòng xốn xang. Sau khi Bội Cầm đi lấy chồng rồi, nhà sẽ còn lại ai? Ông đã già, vợ lại bệnh hoạn, con trai thì đã ch.ết yểu.

Cuối cùng thì cuộc đời này dâng hiến cho ông cái gì? Đành rằng mỗi người có một số phận riêng, nhưng cuộc đời của ông sao nó nghiệt ngã quá.
- Cha à! - Bội Cầm hỏi - Mẹ có biết chuyện này chưa?

- Có lẽ biết phần nào - Ông Vĩnh Tú nói - Con cũng biết là nhà chúng ta vách gỗ, cửa gỗ. Nói cái gì ở phòng này, phòng kia nghe hết. Nhưng mà mẹ con ở nhà trong, không có ra ngoài này, nên Tự Thanh không thấy. Cha định là từ từ rồi sẽ cho mẹ con biết, vì bây giờ cha không đoán được phản ứng của mẹ con sẽ thế nào. Mong sao, bệnh của mẹ con dứt hẳn, đó cũng là niềm vui lớn của gia đình ta. Mẹ con hết bệnh, con lấy chồng xứng đáng, còn niềm vui nào lớn hơn. Từ từ rồi cha sẽ nói.

Bội Cầm gật đầu. Nàng cũng đang phân vân sau khi lấy chông, cha sẽ sống ra sao? Tội nghiệp cha già, mẹ bệnh, nhà lại không còn người... Nhưng rồi Cầm cũng ngẩng lên nhìn cha nói:
- Cha yên tâm đi, con lấy chồng cha sẽ không mất con gái đâu, trái lại cha sẽ có thêm một đứa con trai đấy.

Ông Vĩnh Tú thở dài. Bội Cầm quả là đứa con gái đáng yêu. Mong rằng trời đất sẽ phù hộ, để con mãi mãi sống trong hạnh phúc.
Thế là mọi chuyện coi như đã quyết đinh. Ở nhà họ Triệu, tin đó được loan đi với cái không khí vui tươi. Nội của Vy nắm lấy tay Bội Cầm, ngắm nghía một cách hài lòng.

Bà quay sang nói với ɖú Ngô:
- ɖú thấy không, tôi đã nói rồi, Bội Cầm có dáng dấp đẹp, có trình độ lại thông minh. Nhất định phải có hạnh phúc. Tôi cũng không ngờ nó lại là con dâu của mình, quả thật con trai tôi tốt phúc lắm.

- Mẹ này! - Tự Thanh nói - Chưa gì mẹ đã đề cao Cầm như vậy. Mẹ làm như con không ra gì vậy? Thế này mà Cầm lên chân là mệt cho con đấy.
- Con nghe này - Bà cụ nói - Con làm như con hiền lắm không bằng, làm gì có ai ức hϊế͙p͙ được con chứ?
Và quay sang Bội Cầm bà tiếp:

- Bội Cầm, con nghe mẹ, đừng sợ nó, nếu nó có làm gì con cứ mách lại mẹ, mẹ sẽ cho nó biết tay.
- Vậy thì nguy rồi - Tự Thanh ngồi phịch xuống ghế - Thế này thì cuộc đời con từ đây về sau sẽ ra sao?
Bội Cầm gỡ rối:

- Nội à. Cầm gọi bà cụ bằng cách xưng hô của Vy - Anh ấy sẽ không hϊế͙p͙ đáp con được đâu, vì bên cạnh con còn có Chúc Vy kia mà.
Bà cụ chỉnh ngay:
- Con phải thay đổi cách xung hô chứ. Từ đây con gọi ta là mẹ - Là mẹ đàng hoàng có nhớ không?
Bội Cầm đỏ mặt. Chúc Vy mở to mắt tò mò, hỏi:

- Nội ơi, thế từ đây về sau con gọi là cô giáo hay phải sửa lại "mẹ"?
Bội Cầm càng lúng túng hơn, cô định nói thì bác tài đã đi vào nói với Vy:
- Cô chủ. Cậu Siêu bảo tôi vào đây nói cô ra xem nhà kính có được không?
- Vâng.

Chúc Vy thích thú, vỏ mọi người ở lại, chạy nhanh ra vườn. Cô bé đẹp như một cánh bướm.
Ông Tự Thanh nhìn theo con gái rồi lại như nhớ ra điều gì, ông quay sang nắm lấy tay Bội Cầm, nói với mọi người:
- Xin lỗi mẹ và quý vị. Tôi có việc cần nói riêng với Bội Cầm.
Bà cụ cười:

- Đấy thấy chưa. Mới đó mà chúng mình đã bị mời đi chỗ khác chơi rồi đó.
Tự Thanh không để ý đến lời trách yêu của mẹ, kéo Bội Cầm vào thư phòng, chàng khép cửa lại ôm lấy Cầm với một nụ hôn. Cầm có vẻ bất mãn:

- Anh kỳ quá! Người ta đang nói chuyện vui vẻ với mẹ, anh lại kéo vào đây làm gì?
- Anh có chuyện muốn thẩm vấn em.
- Thẩm vấn em! - Bội Cầm tròn mắt - Anh lại mắc bệnh nghề nghiệp rồi phải không? Đây đâu phải tòa án, em cũng đâu có tội tình gì?
Tự Thanh nhún vai:

- Em có thấy là anh đang cất gì trong vườn không?
- À! Đó là một nhà kính. Rồi sao?
- Đương nhiên em phải biết, đó là ý kiến của ai chứ? Ai đang ở ngoài ấy làm đốc công, ai đã khiến cho Chúc Vy mất ăn mất ngủ.
- Dạ.

- Thôi được rôi! Tự Thanh nhìn vào mặt Bội Cầm - Cách đây không bao lâu, em có cho anh biết là em có hẹn, mà người hẹn với em bấy giờ là con trai Ngô Vọng Nhân tức Ngô Tùng Siêu. Vậy bây giờ em hãy giải thích đi... Cái tên Siêu hôm ấy với tên Siêu này có phải là một không?
- Vâng, là một.

- Như vậy có nghĩa là thế nào?
Bội Cầm ngập ngừng:
- Anh đừng hung dữ nữa, em mới giải thích.
- Anh mà hung dữ?
- Chứ sao? - Bội Cầm nói - Anh vừa dữ vừa cay nghiệt. Anh nói chuyện với em mà hạch sách như với kẻ thù. Anh thẩm vấn bị can. Em không thích cái lối hỏi chuyện của anh như vậy.
Tự Thanh trừng mắt:

- Đừng đuối lý mà quay qua buộc tội anh như vậy.

- Chứ anh nghĩ xem, cái gì anh thắc mắc em cũng đã giải đáp hết. Nhưng mà bây giờ, em hỏi lại anh nhé? - Bội Cầm ngẫm nghĩ rồi nói - Cách đây ít lâu, em có nói với anh là em có cái hẹn với Siêu. Cậu ấy sẽ đưa em đến bệnh viện thay thuốc cho vết thương, phải không?
- Đúng.

- Cái thứ hẹn đó anh hiểu theo nghĩa nào? Anh có quyền hẹn với người thân, bạn bè, anh em hay cả người làm việc chung nữa phải không? Chứ đâu nhất thiết là với người tình?
- Đúng.

- Tùng Siêu là em trai người bạn học cũ thân nhất của em. Em đã biết hắn hơn mười năm qua. Siêu bằng tuổi đứa em trai đã mất của em. Em xem hắn như em ruột mình, thì cái tình cảm đó, cái hẹn đó không phải tự nhiên lắm ư?
- Ồ!

- Nếu Siêu là đứa em trai, thì cùng đi với em đến bệnh viện đâu có gì sai trái? đúng không?
- Đúng.
- Lúc đó anh mời em ăn cơm trưa, mà thái độ anh lại cao ngạo, hách dịch thì làm sao em bằng lòng được.
- Thế ư?

- Nên em đem chuyện Tùng Siêu ra, một là chọc quê anh, hai là sự thật thì em không thể vì chuyện đi dùng cơm với anh mà bỏ đi cái hẹn có từ trước, không lẽ em mê ăn đến quên chữ tín.
- Ờ.
- Chuyện em quen thân với chị Tùng Siêu anh biết mà?
- À.

- Tùng Siêu tìm đến gặp em. Kể hết cái ngu của anh ta trong chuyện bị gái "mồi chài", cái đó anh có thấy lạ không?
- À.
- Tùng Siêu dám đem chuyện đó ra kể vì hắn tin cậy em. Cũng tình cờ hôm ấy, anh sai Chúc Vy mang hoa đến nhà cho em. Họ gặp nhau. Bắt buộc em phải giới thiệu hai người quen nhau chứ!
- Ờ.

- Anh đương nhiên hiểu Chúc Vy là đứa con gái thế nào? Con trai nhìn thấy là phải mềm lòng ngay.
- Ờ.
- Chúc Vy năm nay mười chín tuổi, tuổi thiếu nữ mộng mơ. Siêu thì hai mươi lăm... Họ bị hấp dẫn nhau, làm bạn nhau, chuyện đó đâu có gì lạ?
- Đúng rồi, không có gì lạ hết.

- Vậy thì anh có gì bất mãn em?
- Có.
- Cái gì.
Tự Thanh kéo Bội Cầm vào lòng.
- Em vừa thao thao bất tuyệt. Em vừa dữ lại vừa cay nghiệt. em nói chuyện với anh như thẩm vấn kẻ thù, anh ghét cái thái độ đó!

Bội Cầm chợt buồn cười. Cũng may là nàng chưa bị Tùng Siêu làm mềm lòng, cũng may là Siêu chỉ là một đứa em trai. Tình cảm của hải người còn lành mạnh, chưa có một hành động nào để hối hận, bứt rứt... Bằng không chẳng biết bây giờ phải ăn làm sao, nói làm sao? Phải thành thật nhận rằng, có lúc Siêu đã làm nàng xao xuyến nhưng cái xao xuyến của một thứ tình cảm sẻ chia, giãi bày của một người chị đối với em, chứ không phải là tình yêu. Với Siêu có khác chứ, nhưng đó chỉ là một phút bồng bột, mềm yếu thường có ở tuổi mới lớn.

Trong khi Tự Thanh nhìn người vợ sắp cưới cười thỏa mãn, nàng như gỡ được gánh nặng trong tim.

Còn chuyện giữa Siêu và Chúc Vy, chúng nó là những đứa trẻ mới lớn... Tiên Đồng với Ngọc Nữ. Hãy để chúng phát triển tự nhiên, bốn mươi tuổi đầu như ta còn phải săn bắt tình yêu thì nói gì tuổi trẻ. Tự Thanh nghĩ và giả vờ làm mặt nghiêm lại:
- Anh muốn cảnh giác với em một việc.
- Việc gì?

- Từ đây về sau em không có quyền chất vấn anh.
- Hử? - Bội Cầm mở to mắt - Câu nói đó để em nói mới đúng chứ?

- Anh nói đúng hơn - Tự Thanh nói - Anh đã là luật sư. Nhà có một luật sư đủ rồi, không cần phải có thêm một người thứ hai. Em nghe rõ chưa. Không được sử dụng ngôn ngữ lạnh lùng của hành chính trong nhà.
- Cái đó... Tất cả đều là do em học được của anh cơ mà?
- Bây giờ không cho học nữa.

Bội Cầm nhún vai, giả vờ:
- Có một chuyện, không biết anh biết chưa?
- Có chuyện gì?
- Con người anh ích kỷ, ngạo mạn, cố chấp và bá đạo quá!
- Khoan!
- Sao vậy?
- Em vừa bào là có một chuyện, mà nãy giờ em đã bày ra bốn chuyện rồi.

- Ồ! - Bội Cầm không nhịn được hét lên - Thật chịu không nổi ông, ông là... ông là...
Cầm nói mà không biết sử dụng chữ gì cho thích hợp thì Tự Thanh đã tiếp lời:
- Ông là... người đạn ông dễ thương quá, phải không?
- Ồ, nói mà không biết mắc cỡ...
Bội Cầm quay lưng đi ra cửa, miệng nói:

- Để em đi tìm Tùng Siêu.
- Tìm Tùng Siêu? - Tự Thanh nhảy nhót - Em đi tìm hắn chi vậy? Bây giờ Siêu đã là bạn của con gái anh rồi cơ mà?
- Em tìm hắn để nhờ hắn đo xem mặt anh dày cỡ nào.
Tự Thanh chụp lấy tay Cầm, siết chặt vào người:

- Bội Cầm! Bội Cầm! Em có biết là em đáng yêu cỡ nào không? Anh không làm sao sống mà thiếu em được.

Bội Cầm thở ra, úp mặt vào lồng ngực người yêu. Nghe tiếng tim đập rộn rã trong lồng ngực chàng. Tất cả những buồn đâu cũ coi như đã qua hết, quên hết... Bây giờ chỉ nên nghĩ đến hạnh phúc. Hai chữ hạnh phúc thôi.
- Em đang nghĩ gì thế?
- Em đang nghe tiếng đập của tim anh.
- Thế ư? Nó đập thế nào?

- Yêu em... yêu em... yêu em...
- Cảm ơn em! - Tự Thanh xúc động nói - Anh biết anh có rất nhiều khuyết điểm... Anh ích kỷ, ngạo mạn, cố chấp, bá đạo... Anh sẽ sửa đổi.
- Không cần! - Bội Cầm lắc đầu nói - Em thấy chúng đều đẹp.
- Cái gì đẹp?
- Những khuyết điểm mà anh vừa nói.
- Thật ư?

- Thật! - Bội Cầm nói - Khi ta đã yêu nhau, thì tất cả những khuyết điểm của người yêu đều biến thành ưu điểm. Đúng hơn, khi yêu, ta cũng phải yêu cả điều tốt lẫn điều xấu ở người yêu mình.

Tự Thanh cúi xuống nhìn Cầm, mắt chợt ươn ướt. Hạnh phúc như cơn gió mát giữa trưa hè thổi tới. Cả hai người đắm đuối nhìn nhau. Hạnh phúc như đang vây chặt lấy họ.
QUỲNH DAO
Hãy Hiểu Tình Em
Dịch giả: Liêu Quốc Nhĩ