Chương 6: Viên gạch đầu tiên
Buổi sáng, khi Lý Đông tới xưởng cơ khí, Mạnh Thành đã đứng sẵn chờ hắn, thấy Lý Đông nhìn quanh như tìm ai, hắn nói:
- Thằng Bàn theo mẹ hắn qua bên ngoại rồi, chỉ có chú ở nhà thôi.
- Chú không cùng đi à?
- Ừ, mình thím đi là được. Với lại chúng ta chẳng phải có việc quan trọng cần làm à?
- À, đúng rồi. cháu có mang hợp đồng theo đây, chú xem!
Lý Đông lục lọi trong cặp đưa hai bản hợp đồng có nội dung giống nhau cho Mạnh Thành. Mạnh Thành xem qua một lúc rồi gật gật đầu:
- Cái này cháu lấy ở đâu ra thế?
- Cháu nhờ người quen làm bên mậu dịch soạn hộ đấy.
- À, bảo sao quy cách như vậy.
Lý Đông trả lời qua quýt, Mạnh Thành cũng không hỏi gì thêm, tìm bút roẹt roẹt ký xuống, sau đưa cho Lý Đông một bản. Lý Đông hài lòng cầm hợp đồng cất vào rồi hỏi:
- Chú, chiều qua chú có tìm được động cơ không?
- Có thấy một số nhưng tạm thời chú chỉ mua hai bộ về làm thử, nếu thành công sẽ gom số lượng lớn sau.
- Được để cháu ra ngoài xem thế nào.
Lý Đông đứng dậy, bước ra xưởng, hắn kiểm tr.a động cơ mua một lúc thấy không có vấn đề gì thì bắt đầu hướng dẫn thợ đo cắt vật liệu tiến hành sản xuất thử nghiệm.
Thời gian kế tiếp, sáng nào Lý Đông cũng đều có mặt ở đây, những người thợ ban đầu còn không hiểu ông chủ để cho cậu bé này nghịch ngợm thứ gì nhưng nghe Lý Đông chĩ dẫn mạch lạc, bọn hắn cũng yên lặng làm theo, dù sao ông chủ đồng ý là được, bọn hắn cũng chỉ là làm công, cuối tháng nhận không thiếu đồng nào là tốt rồi, quản gì những việc khác. Dần dần thiết bị thành hình, bọn hắn mới biết là xưởng đang cho ra đời một cái máy nông nghiệp cải tiến, có triển vọng rất lớn, mà người nêu ý tưởng chính là cậu bé này, lúc này bọn hắn mới nhìn Lý Đông với con mắt khác, thầm nghĩ thiếu niên này thật cũng quá thông minh đi.
Lăn lộn hơn một tuần, tháo đi lắp lại, Lý Đông cuối cùng đã cho ra lò hai mẫu máy: Một máy bánh lồng, một máy bánh lốp lần lượt cho ruộng nước và ruộng cạn. Mẫu bánh lồng có chiều dài một mét sáu, chiều ngang một mét hai, trọng lượng 70 kg, máy bánh lốp có trục quay gắn đinh sắt, có chiều dài một mét hai, chiều ngang 60 phân, trọng lượng 40 kg, về cơ bản so với máy móc trên tivi thì tương đối gọn nhẹ.
Hệ thống ga và cần số được thiết kế đặt ngay cạnh tay lái nên nhân công dễ dàng chuyển đổi vận tốc và cơ cấu sang số. Vận hành máy cũng tương đối dễ dàng, chỉ cần đổ xăng đạp máy nổ rồi kéo số là di chuyển và thực hiện các công năng của máy. Lý Đông còn bổ sung thêm các loại lưỡi cày có chức năng đánh cỏ, lên luống, vun gốc. Dù sao, trong đời trước các thiết kế này đã được sử dụng thành công trong thực tế nên Lý Đông chỉ cần học tập làm theo, giảm thiểu rất nhiều thời gian cho việc nghiên cứu, hiệu chỉnh.
Lý Đông cho máy vận hành thử, chạy tương đối êm, dễ thao tác, hoạt động được trên nhiều địa hình lại ít hao tốn nhiên liệu. Máy bánh lốp cày một lượt trên diện tích một hecta đất chỉ tổn khoảng 2 lít xăng, trên một sào đất màu với chức năng rạch hàng tỉa đậu, vun luống hay xới cỏ thì một công máy bằng 5 công người… máy bánh lồng, một ngày với 4 lít xăng nó có thể làm được 5 sào đất Nam Bộ, bằng 15 nhân công gộp lại. Tính toán mỗi lít xăng hiện tại chỉ 5.500 đồng/lít trong khi một công thợ cấy tới 25-30.000 đồng/ngày đã tỏ rõ chênh lệch lớn của cơ giới hóa với sản xuất thủ công.
Sau khi hiệu chỉnh và cảm thấy máy đã hoạt động ổn định, Lý Đông tìm Mạnh Thành bàn việc đưa vào sản xuất hàng loạt. Hai người ngồi ở bàn uống nước trong xưởng, Mạnh Thành mở lời trước:
- Đông, vừa rồi chúng ta đưa ra công khai thử nghiệm đã gây ra động tĩnh không nhỏ, người dân ở nhiều hợp tác xã sản xuất xung quanh đã nghe tiếng, ngỏ ý quan tâm tới sản phẩm của chúng ta. Phía họ cũng đề xuất chúng ta mang máy tới địa phương vận hành thử, nếu chạy tốt và giá cả phù hợp họ sẽ đặt hàng lấy một số máy.
- Chú Thành, cháu biết chiếc máy này chắc chắn sẽ gây được sự chú ý, việc cần làm bây giờ là phải gấp rút xây dựng hệ thống sản xuất. Muốn vậy chúng ta cần nguồn cung động cơ cũ ổn định, tuyển dụng thêm thợ cơ khí. Dù sao vụ đông xuân cũng cận kề, không thể chậm trễ được.
- Ừ, chú biết, mà cháu định giá bán máy là bao nhiêu?
- Giá thành máy sản xuất bình quân hiện tại khoảng 4-5 triệu/chiếc tùy loại, chúng ta sẽ chào giá khoảng 6- 7 triệu/đầu máy, cháu tin tưởng với mức giá này rất nhiều hộ nông dân và các hợp tác xã sẽ ủng hộ, dù sao hiệu ích cũng quá rõ ràng so với làm việc tay chân. Hơn nữa trong tương lai, khi mở rộng quy mô và thợ quen việc, giá thành có thể tiếp tục hạ xuống.
- Uhm, chú cũng thấy mức giá đó phù hợp. Nói đến việc sản xuất, phần nguồn hàng chú đã liên lạc vài mối hàng kinh doanh phụ tùng xe, họ nói giai đoạn đầu có thể gom khoảng 100 chiếc/tuần, sau đó nếu cần thiết họ sẽ liên lạc với các mối bên nước bạn để cung cấp cho chúng ta. Vấn đề thợ cơ khí, chú sẽ liên lạc qua với bạn bè cùng trường nghề xem sao, nếu có đãi ngộ tốt một chút, ta nghĩ đưa họ về đây cũng không khó. Vấn đề lớn nhất là tài chính, chúng ta không có nhiều tiền để khởi động, mấy mối hàng họ cũng nói phải có tiền ứng trước thì họ mới dám thu gom hàng, vì mặt hàng này mang về mà chúng ta không lấy thì cũng không dễ tiêu thụ tiếp.
Lý Đông cau mày suy nghĩ giây lát rồi nói:
- Chú, chúng ta không thể mang máy chạy thử khắp nơi được, rất tốn thời gian và chi phí. Trước hết, ta cứ liên lạc với những hộ và hợp tác xã có nhu cầu, mở một triển lãm nhỏ, để bọn họ qua đây, sau đó tiến hành chạy thử máy tại địa phương. Đồng thời, chúng ta đưa ra chính sách, đơn vị nào mua sản phẩm sẽ được bảo hành trong 2 năm, máy móc hỏng hóc có thể mang đến xưởng để sửa chữa miễn phí. Về vốn để khởi động, chúng ta có thể yêu cầu KH trả trước tối thiểu 70% tiền hàng, các đơn hàng đặt trong mười ngày đầu tiên sẽ được giảm 10% đơn giá. Cháu tin tưởng sẽ rất nhiều người khi thấy tận mắt hiệu quả của cơ giới hóa sẽ nguyện ý ủng hộ chúng ta, phải biết đến giờ chúng ta là đơn vị duy nhất sản xuất được máy cày với giá thành thấp mà nhiều tiện ích như vậy.
Mạnh Thành hai mắt bừng sáng, đúng là tài không kể tuổi. Hắn cười ha hả:
- Tốt, tốt lắm! Chú có thông tin liên lạc của họ đây, chú sẽ đi làm ngay những thứ cháu nói.
Mạnh Thành gấp gáp muốn đứng dậy đi ra, Lý Đông gọi lại:
- À chú, cháu có việc này muốn nhờ chú.
- Ừ, chuyện gì?
- Nếu có ai đề cập đến quá trình tạo ra chiếc máy, chú cứ nhận là chú sáng tạo ra, không liên quan gì đến cháu nhé!
Lý Đông còn nhiều kế hoạch lớn muốn làm trong tương lai, hiện chưa phải là lúc hắn cần sự chú ý, sau này mọi việc khó làm.
- Đông, cháu nói đùa à? Sao chú có thể chiếm công lao của cháu?
- Ha ha, Chú Thành, cháu còn nhỏ, có nói cháu làm ra thì ai tin chứ, với lại cháu cũng không muốn quá ồn ào. Dù sao cũng chỉ là kiếm lời, Chú nhận là mình chế tạo sẽ không ai nghi ngờ gì, hơn nữa Chú là thợ cơ khí lâu năm sẽ tạo được lòng tin của người mua với sản phẩm. Cháu chỉ cần sản phẩm bán tốt, có tiền cho cháu mang về là được rồi.
Mạnh Thành cũng là người hào sảng, nghe hiểu Lý Đông lời nói, hắn mới cười ha hả:
- Được. Chú Thành dính cháu chút ánh sáng vậy, cùng lắm sau này chia thêm cho cháu một ít lợi nhuận là được rồi.
Nói xong, Mạnh Thành vội vàng ra cửa, hắn cảm thấy càng ngày càng không nhìn thấu Lý Đông, suy nghĩ và cách làm việc của hắn thành thục như một người trưởng thành vậy. Nghĩ đến Mạnh Bàn suốt ngày chỉ thích ăn với ngủ, chênh lệch thật là lớn, … ta mà có một đứa con như Lý Đông vậy thì tuổi già có thể nghỉ ngơi tốt rồi, nghĩ đến đây hắn chỉ khẽ thở dài.
Khỏi phải nói, Mạnh Thành là một người rất nhanh nhẹn, chỉ tới hai hôm sau Lý Đông đã được hắn xác nhận về buổi triển lãm. Đa số các hợp tác xã khi nghe tới có người trong huyện sản xuất được máy cày loại nhỏ có giá thành rẻ đều tỏ ra rất quan tâm, hứa hẹn sẽ tới tham dự, ngoài ra Lý Đông còn nhận được một tin bất ngờ, đó là có phóng viên báo nông nghiệp tỉnh không biết từ đâu nghe được tin tức này cũng chủ động liên lạc muốn đến đưa tin.
Hai người ngay lập tức bắt tay vào công tác chuẩn bị cho buổi triển lãm cuối tuần. Gọi là buổi triển lãm thực ra là buổi chạy mẫu máy tại thực địa, công việc cũng không có gì, chỉ là hiệu chỉnh máy móc, tìm kiếm địa điểm thử nghiệm, Lý Đông còn đặc biệt cho chuẩn bị một số thông tin gồm hình ảnh, công năng, cách sử dụng, chế độ bảo hành của hai mẫu máy…. tập hợp vào một quyển sách cầm tay, dự định sẽ phát cho người quan tâm tại buổi triển lãm. Dù sao, muốn người khác tin vào sản phẩm của mình, nhất là lại liên quan đến máy móc càng cần tạo chút ấn tượng.
Rất nhanh thời gian đã tới, từ sáng sớm đã có rất nhiều người tập trung tại cánh đồng hoa màu của huyện. Trên một thửa đất đã được dọn trống, Mạnh Thành hăng say giới thiệu công năng của hai mẫu máy, người xem đều rất hứng thú chăm chú nghe hắn hướng dẫn. Giới thiệu xong một vòng, Mạnh Thành lớn tiếng nói:
- Các vị, trăm nghe không bằng mắt thấy, bây giờ hãy để thợ máy của chúng tôi chạy thử để các vị có đánh giá trực quan nhất!
Nói xong, hắn ra hiệu cho một công nhân tên Trần Hoàng. Trần Hoàng cầm một chai xăng nhỏ, cỡ khoảng 750 ml tiến tới chiếc máy bánh lốp.
Mạnh Thành lại tiếp tục giới thiệu:
- Các vị, chúng tôi sẽ đổ 750 ml xăng vào chiếc máy này, lượng xăng này đủ dùng để canh tác được diện tích một sào. Trước hết chúng tôi sẽ vận hành công năng cày bừa trên đất hoa màu. Các vị hãy nhìn xem!
Trần Hoàng đổ xăng vào bình, sau đó khởi động động cơ, tiếng máy nổ vang rền, hắn đi ra phía sau dùng lực nâng hai tay lái, đẩy máy vào ruộng. Máy hoạt động khá ổn định, từng tấc đất bị xới tung lên thành hàng thẳng tắp. Công việc thực hiện chừng 30 phút, Trần Hoàng lại chuyển đổi lưỡi cày, thực hiện các thao tác đánh cỏ, lên luống, vun gốc một cách thuần thục, việc này hắn tập luyện đã mấy hôm nay.
Khách đứng xem trầm trồ kinh ngạc, cho đến giờ họ cũng chưa từng nhìn thấy trong nước có chiếc máy nào thực hiện được cùng lúc nhiều công năng mà lại gọn nhẹ, tiết kiệm nhiên liệu đến như vậy. Ánh sáng máy ảnh của vị phóng viên nháy lên liên tục, hắn cần phải có những hình ảnh chân thực, sống động nhất. Là một người gắn bó với ngành nông nghiệp tỉnh, hơn ai hết hắn hiểu rõ được ý nghĩa của sáng tạo này với nền sản xuất tỉnh nhà thậm chí là cả nước nếu được nhân rộng. Nó sẽ giúp giải phóng sức lao động rất lớn, rất phù hợp với chủ trương hiện đại hóa, cơ giới hóa sản xuất mà Chính phủ đang theo đuổi.
Máy bánh lốp chạy mẫu kết thúc, chương trình được tiếp tục với máy bánh lồng, mọi người được di chuyển sang ruộng nước, cũng như trước đó chiếc máy bánh lồng thực hiện rất tốt chức năng thiết kế. Máy chạy đều và khỏe, chỉ trong thời gian ngắn ngủi đã đạt khối lượng bằng nhiều lần sức trâu cày. Những vị khách ở đây đa phần xuất thân nông dân nên đều nhìn ra được chất lượng đường cày, khá đồng đều, độ sâu vừa phải, nhiều người gật đầu khen ngợi.
Đến tầm trưa, khi cá thao tác trình diễn đã được thực hiện xong, Mạnh Thành đứng lên phát biểu tổng kết:
- Các vị, xin cảm ơn mọi người đã dành thời gian quan tâm đến sản phẩm của chúng tôi. Sản phẩm này là sự trăn trở nhiều ngày tháng nhằm giúp người nông dân bỏ ra chi phí thấp mà hiệu quả lao động cao, giảm bớt cực nhọc công việc mùa vụ, góp phần thúc đẩy nền nông nghiệp tỉnh nhà. Buổi chạy mẫu hôm nay đến đây kết thúc, bắt đầu từ bây giờ chúng tôi sẽ chính thức nhận đặt hàng, sản phẩm này sẽ được bảo hành trong 2 năm. Giá cả và chính sách bán hàng chúng tôi cũng đã nêu cụ thể trong sách hướng dẫn gửi đến quý vị, mọi người có thể tìm hiểu, rất mong được mọi người ủng hộ!
Xung quanh tiếng vỗ tay giòn giã, mọi người đều giành những lời tốt đẹp đánh giá cao sản phẩm, sau đó lục tục tìm hiểu thủ tục đặt hàng, hi vọng kịp có máy cho sản xuất vụ đông xuân.
Lý Đông đóng vai trợ lý cho Mạnh Thành, hôm nay hắn đã bố trí in sẵn mẫu hợp đồng, chỉ cần điền tên, mẫu máy, số lượng là có thể ký kết. Sau khi nghe chương trình giảm giá, rất nhiều khách hàng tranh thủ buổi trưa chen nhau ký đơn hàng để nhận được mức giá ưu đãi nhất.
2h chiều, tiễn đi vị khách cuối cùng, công tác thống kê sau ít phút cũng đi ra, kết quả ngày hôm nay rất khả quan, đã có tổng cộng hơn 80 chiếc máy được đặt mua, phải biết đây mới là ngày đầu tiên, từ ngày mai tiếng lành truyền xa, lại có báo đài của tỉnh đưa tin, chắc chắn sẽ lại có một đợt tiêu thụ tăng vọt. Với những đơn hàng hôm nay, tất cả đều thanh toán trước 70%, 30% sẽ được thanh toán khi nhận hàng. Như vậy, đã có gần 400 triệu vào sổ của xưởng cơ khí, với vật giá ở giai đoạn này đây cũng là một con số khá lớn, vấn đề thiếu hụt tài chính tạm thời có thể được giải quyết.
Những ngày kế tiếp, đúng như Lý Đông dự đoán, người tìm đến đặt mua càng nhiều, thậm chí sẵn sàng thanh toán toàn bộ để có hàng. Nhiều tiểu thương nhanh nhạy cũng tìm tới đặt vấn đề làm đại lý, thu gom đơn hàng lớn nhưng Lý Đông chưa dám đáp ứng. Lý do cũng rất đơn giản, nhu cầu cao nhưng năng lực sản xuất của hắn là có hạn, không thể làm mất uy tín ngay từ đầu được.
Mạnh Thành cũng bận bù đầu tối mặt với việc gom hàng, mời thợ, thuê đất mở rộng xưởng sản xuất. Có tiền trong tay mọi thứ cũng trở nên dễ dàng, đầu máy cũ được đưa tới liên tục, thợ cơ khí quanh vùng mộ danh mà tìm tới, vừa có lương cao lại có thể học hỏi kỹ thuật. Xưởng cũng được mở rộng sang lô đất trống bên cạnh, tạm thời dựng theo kiểu nhà tiền chế, tổng diện tích đã lên tới gần 1000 m2 với nhiều máy móc được lắp đặt thêm.
Vì để tăng cao năng suất, tránh kỹ thuật sớm bị thất thoát, Lý Đông phân đội thợ thành các nhóm nhỏ, đội trưởng của mỗi nhóm là các thợ cơ khí cũ trong xưởng, mỗi nhóm chịu trách nhiệm làm một vài chi tiết riêng biệt sau đó được chuyển tới bộ phận lắp ráp, như vậy mọi người cũng nhanh thành thục công việc của mình. Theo đó, trong vòng nửa tháng vừa sản xuất vừa mở rộng, những nhóm hàng đầu tiên đã được giao đến tay người mua.
Nhìn khí thế sản xuất không ngừng tăng cao, Lý Đông rất hài lòng. Sản xuất đã dần đi vào ổn định, Lý Đông tính tới chuyện chuyển đổi từ sản xuất tư nhân sang loại hình công ty. Bây giờ do ý thức hệ, loại hình kinh tế tư nhân thời kỳ này phát triển còn gặp khá nhiều rào cản, tuy nhiên Lý Đông biết việc phá dỡ chướng ngại thúc đẩy dân doanh sẽ là một xu thế tất yếu. Chuyển đổi sang mô hình kinh doanh có tổ chức sẽ thể hiện ưu thế vượt trội so với kinh doanh hộ cá thể trong quan hệ với đối tác, khách hàng, cơ quan nhà nước và trong quản trị kinh doanh. Nửa tháng vừa qua, số lượng máy đặt mua đã đạt tới gần 1.000 chiếc, dòng chảy tiền mặt đã là một con số khổng lồ, quy mô xưởng ngày càng lớn nếu không có hệ thống quản lý bài bản bao gồm ban điều hành, kế toán, hệ thống kiểm soát sản xuất, bán hàng… sẽ rất dễ xảy ra sai lầm, gây rối loạn cả guồng máy. Lý Đông đem việc này trao đổi với Mạnh Thành, Mạnh Thành cũng đồng ý với ý kiến của hắn, nói suy nghĩ tìm người hỗ trợ thủ tục.
Cơ sở sản xuất của hai người giờ đã có chút danh tiếng trong tỉnh, thi thoảng có báo đài về đưa tin, được Bí thư Tỉnh quan tâm và khen ngợi, còn tuyên bố tạo điều kiện cho phát triển những sáng kiến thúc đẩy sản xuất như vậy. Vì lẽ đó, trong một lần được tiếp xúc một vị lãnh đạo Sở đầu tư, Mạnh Thành cũng xa gần nói lên nguyện vọng muốn lập Công ty để quản lý tốt sản xuất, tăng cao số lượng máy móc cung cấp đáp ứng cho người dân, vị lãnh đạo này sảng khoái đáp ứng, hứa sẽ yêu cầu các phòng ban tích cực phối hợp hỗ trợ. Có được sự đồng thuận, ngay sau đó, Mạnh Thành lên tỉnh tìm một Công ty Luật nhờ làm dịch vụ tư vấn và lo thủ tục đăng ký kinh doanh. Nửa tháng sau, giấy phép hoạt động đã đến tay hai người, Giám đốc và người đại diện theo pháp luật đứng tên Mạnh Thành, vốn góp ghi nhận là của hai người, do Lý Đông chưa đủ tuổi lập doanh nghiệp nên hắn dùng chứng minh thư của cha hắn, tỷ lệ góp vốn các bên là 50%. Đây là tỷ lệ mà Mạnh Thành nhất quyết ép buộc Lý Đông phải nhận, dù sao Lý Đông mới thực sự là linh hồn của Công ty này, Mạnh Thành chỉ tự nhận mình là người điều hành trên danh nghĩa.
Cứ như vậy, với việc công ty được thành lập, Lý Đông đã đặt xong viên gạch đầu tiên trên con đường chinh phục lý tưởng của mình.