PREAH VIHEAR… MÙA HOA TÍM BẰNG LĂNG.
Một cuộc chiến tranh không phân tuyến và không tuyên bố!
Preah Vihear mùa mưa năm 1981…

Từ Đài quan sát trên đỉnh Chùa Preah Vihear… nhìn thấy những tiếng nổ chát chúa vang lên… bụi tung lên một điểm nhỏ… những tiếng bắn kêu ba phát một vội vã… lại có đồng đội của c ,c (d ) c11 (d ) ngã xuống vì mìn KP hoặc 65 – 2A của Pốt. Những bóng đen lúc ẩn lúc hiện, tập kích c d phía tây của chùa, chạy về hướng biên giới Thái… Nhìn thấy địch chạy, nhưng không được bắn… vì sợ lộ mục tiêu đặt khẩu DKZ trên chùa… c phải tự xử lí lấy.

Sau nhiều tháng tình hình này xảy ra liên tục… được phép sử dụng DKZ… và những điều cười ra nước mắt của thời ấy: lệnh “cấp tập… một… quả.”

Cấp tập… số lượng bắn nhiều và tốc độ nhanh (sử dụng từ thời biên giới. Ngày ấy xa rồi… Xin năm mươi quả 105 chi viện tọa độ X… lính pháo điên tiết quát vào máy hữu tuyến “Đ… mẹ đạn của mấy ông hả? Một trăm nhé? Ừ… một trăm.”

Một… quả… thực trạng của năm 1981. (Vừa lệnh… vừa run).
Lính c chơi năm quả liền…
Chính trị viên D chạy từ trong hầm ra, nhảy nhanh qua mấy bậc đá của ngôi đền, mặt đỏ tía… quát tháo um sùm “Sao chúng mày bắn nhiều thế, hả?”

Khẩu đội trưởng DKZ… người to vật vã, đen như dân Camerun (quê Nghĩa Kì, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi) đang phấn khởi… trả lời ngay “Em nghe Thủ trưởng lệnh trong máy cấp tập mà!”
“Chúng mày không nghe từ… một… quả à!”
“Dạ không, khi nghe chữ… cấp… là em đã bắn nên không nghe đoạn sau ạ!”

“Lần sau phải nghe đầy đủ lệnh, hết câu… thì mới bắn, nghe chưa?”
“Dạ!”
CTV d vừa quay lưng đi… cả khẩu đội nhìn bọn tôi cười khoái chí.
Chiều hôm đó, họp giao ban… CTV d “thuyết giáo” cho C trưởng c anh Phận chuyện bắn DKZ khi sáng…

Khoảng gần hết chương trình phát thanh QĐND (hơn hai mươi mốt giờ), tôi thấy anh Phận gọi tôi ra khỏi hầm, và rủ tôi sang khẩu đội DKZ, trên tay anh cầm bi đông rượu (do lính nhà ta nấu) và gọi anh Dự (khẩu đội trưởng).
“Dự! Tớ có rịu… cậu có gà… khước…”

Hai con gà làm vật tế thần cho cuộc “khước” đến hết ca gác thứ tư (khoảng hai giờ sáng).
…

E trưởng e95 Thiếu tá Lê Văn Đê và D trưởng d Đại úy Trần Bá Khánh từ đài quan sát nhìn xuống địa bàn của trung đoàn đảm nhiệm… những cánh rừng già đang mùa xanh lá… màu tím của hoa bằng lăng dày đặc khắp trời… cả hai đều ngao ngán… lắc đầu… đi vào hầm chỉ huy. Phương án được hình thành.

Vài ngày sau bộ phận trinh sát f được lệnh xuống D bộ d , ở khu Vườn xoài cách chân chùa vài kilômét, để nhận nhiệm vụ mới. Tại đây, đã có Đại úy Hân TMT e95 và anh Lập c trưởng trinh sát e95.

Nhìn những tấm bản đồ đã được vẽ những chữ S nằm ngang (lùng sục)… tôi hiểu ý định của BCH e95 muốn làm gì. Trinh sát e95 đảm nhận khu vực giữa đài quan sát d và cao điểm 300 của d . Chúng tôi đảm nhận khu vực giữa cao điểm 300 và 428 của d . Mỗi nhóm trên dưới hai mươi người, có trang bị PRC25 và chỉ huy chung là anh Lập (e95 giao nhiệm vụ nên chúng tôi không phải báo cáo về BTM f về nhiệm vụ của mình…)

Nhận nhiệm vụ xong, tôi cùng anh Lập sang c13 cối 120 của e95 kiếm bữa cơm trưa, vì nghe đâu anh em c13 mới có lộc thiên nhiên ban tặng, một con heo rừng hơn tạ.

Trong khi chờ… Tôi và anh Lập kiểm tr.a lại nhiệm vụ của mình lần nữa. Chúng tôi hiểu rất rõ về chuyến công tác này. Phía bên kia biên giới, chúng đang lập các khu tập trung dân (dân theo chúng + vợ con Pốt + Pốt) thành những cứ địa của chúng. Qua chuyến công tác trước Tết, (sau này giao cho Đoàn 5504 chịu trách nhiệm) ta đã nhìn ra cách thức tiến hành chiến tranh của chúng. Địa bàn do f307 đảm nhận quá rộng, trải dài trên tuyến biên giới từ Anlongveng đến ngả ba biên, quân số của sư đoàn không thể phân bổ kín khu vực đảm nhận. Đường tiếp tế là theo chiều ngang (dọc theo dãy Dangrek) quá khó khăn và không an toàn trong mùa mưa. Xung quanh những điểm trọng yếu chúng tăng cường gài mìn dày đặc, gây thương vong khá nhiều cho ta trong đầu mùa mưa 1981.

Phương án được chọn không còn con đường nào khác “Phòng thủ từ nơi chúng xuất phát.”

Chúng tôi lại lên đường theo phương châm đã được chọn. Và trận đánh của d là trận đánh phá bung cái tư duy phòng thủ “vì ngoại giao.” Anh em trong toàn e95 đón nhận chiến thắng này với tâm trạng hồ hởi, sảng khoái. Tạo ra một khí thế mới của một giai đoạn khó khăn nhất của chiến trường năm ấy.