Q.1 - Chương 8: Chức Trách Của Mưu Sĩ
Ta nghĩ đi nghĩ lại, còn gì cần nói thêm hay không? Đúng rồi: “Chủ công, Tôn Kiên bị Lưu Biểu giết ch.ết, có khả năng hắn tấn công Lưu Biểu do Viên Thuật sai khiến, Lưu Biểu người này nhất định sẽ trả thù Viên Thuật. Viên Thuật không phải đối thủ của Lưu Biểu, ngài phải chú ý, Viên Thuật đánh không lại, nhất định đi lên phía bắc tìm đường phát triển. Vả lại, y cùng Viên Thiệu bất hòa, lại biết ngài là minh hữu của Viên Thiệu, tôi nghĩ y nhất định có chủ ý đánh ngài. Bởi vì mặc kệ về sau thế nào, hiện tại thế lực của ngài yếu nhất. Cho nên, để đối phó với sự khiêu khích của y, ngài phải sớm có sự chuẩn bị mới tốt. Như chỉ hy vọng thời gian y tới muộn một chút, tốt nhất là tới lúc ngài đã lấy được Duyện Châu. Đến lúc đó, y đến là tìm ch.ết. Thế nhưng, chủ công nên lưu lại Viên Thuật, ở phía nam có thể kiềm chế Lưu Biểu. Nếu y đến, ngài đuổi y đi là được, đừng giết.”
Miệng Tào Tháo há hốc thành cái phễu: “Tử Vân, người biết bấm độn hay sao. Việc đó cũng có thể dự liệu được?”
Ta cười: “Tôi đi theo sau ngài, chạy đến Dương Châu, rồi tới Ký Châu. Ngài cưỡi ngựa đi thẳng một mạch, Như lại đi vòng vèo. Mệt thì có chút mệt, nhưng gặp được không ít nhân vật các vùng, ít nhiều cũng có đôi chút hiểu biết về người này người nọ. Tuy rằng tôi không có khả năng liệu sự như thần, nhưng vẫn có thể phán đoán ý nghĩ của một số người, biết trước một số sự tình, mà vì chủ công trù tính, đây chính là tố chất mưu sĩ cần phải có mà! Đương nhiên, nếu chuyện đó không xảy ra, đối với chủ công cũng không tổn thất gì. Ngược lại, tôi biết một chuyện có thể xảy ra, lại không nói, đến khi việc tới, bởi vì tôi chủ quan, lại khiến chủ công lâm vào hiểm địa, há chẳng phải Như thất trách. Vậy chủ công còn cần chúng tôi làm gì nữa?”
Tào Tháo cười lớn: “Không sai, Tử Vân, ngươi nói có lý. Ôi, Tháo được Tử Vân đúng là có phúc.”
Ta cười: “Chủ công là người anh minh, không riêng gì tôi, sau này khẳng định sẽ có rất nhiều kẻ sĩ tìm đến, tài hoa bọn họ còn hơn cả Như. Chủ công, đến lúc nhân tài đông đảo, không quên Tử Vân là tôi đã thỏa lòng rồi.”
Tào Tháo vừa nghe, vội vã xiết tay ta: “Tử Vân, sao lại nói như vậy. Tháo được ngươi tương trợ, nếu thật sự có lúc sự thành, Tử Vân đương nhiên chiếm công đầu, Tháo cả đời này quyết không phụ.”
Ta cười: “Tử Vân nói đùa thôi. Tôi nếu không phải thật tâm tương trợ, không xem chủ công là minh chủ, làm sao lại đến? Như đời này cũng không phụ người.” Hai ngày ngắn ngủi, ta cùng Tào Tháo đã kết tình vua tôi thắm thiết. Cả cuộc đời này, dù trong thời điểm khó khăn nhất, giữa chúng ta đều chưa từng có điểm hoài nghi. Có đôi khi ta nghĩ, duyên phận đúng là điều rất kỳ diệu.
Chuẩn bị mọi sự đã thỏa đáng, ta mang theo hơn trăm tên lính dày dạn xuất phát. Phải nói những người này đều không tồi, đều đã theo Tào Tháo từ lúc còn ở quê nhà, trong đó có hai người đã thăng làm quân tào*. Xem ra, Tào Hồng cũng đã dặn dò bọn họ rất cẩn thận, bởi vì vừa nhìn thấy ta, trăm người đồng thanh thưa: “Tham kiến công tử.” Ta cười vui vẻ, không tồi, quả nhiên không tồi.
Tào Tháo cười nói: “Họ đều là những binh sĩ lão luyện theo Tháo đã nhiều năm, ta đã phân phó bọn họ, sau này sẽ là thân binh cùng người nhà của Tử Vân.” Ta gật đầu cảm ơn.
Tào Tháo lặng lẽ nói với ta: “Tử Vân cứ yên tâm, vợ con những người này đều ở trong lòng bàn tay chúng ta, tuyệt đối tin cậy.”
Ta sửng sốt, lại thả lỏng, loạn thế mà, cần có chút thủ đoạn. Tào Tháo nắm tay ta, không đành lòng buông ra. Ta cười: “Ngài chú ý một chút, Như chẳng qua là một thương nhân, được ngài tương trợ, nhất định có hồi báo.”
Tào Tháo nghe được lời ta nói, nhanh chóng buông tay, gật đầu lia lịa: “Tử Vân tiên sinh, Tháo giúp ngươi, cũng không nên quên hồi báo nhé, Tháo chờ tin tức của ngươi.” Hai người nhìn nhau cười, ta phất tay xuất phát.
Cáo biệt Tào Tháo, ta mang mọi người đi về phía đông hướng Trần Lưu, muốn chọn đường đi Bắc Hải quốc, trước tiến về U Châu rồi tới đất Liêu Tây. Lựa chọn tuyến đường này, đương nhiên là vì hai vị huynh trưởng của Vũ ca ca, cũng là vì hai vị huynh trưởng của ta: Điển Vi và Thái Sử Từ.
Bất quá, ta tuy có thể đoán trước vận mệnh một số người, nhưng không thể nắm giữ vận mệnh của người khác. Khi ta đi rồi, tháng hai năm 192, Vu Độc xâm phạm Đông Võ Dương, Tào Tháo quả nhiên dùng biện pháp “vây Ngụy cứu Triệu”, hãm chặt hang ổ của y: Tây Sơn. Không chỉ giải vây Đông Võ Dương, hơn nữa trên đường trở về, còn nhân tiện tập kích quân đội của Mục Cố, cho quân Hắc Sơn Hoàng Cân một trận đại bại. Từ nay về sau, quân Hắc Sơn Hoàng Cân không dám động binh với Tào Tháo nữa. Nhất thời, Tào Tháo đã trở thành chuyên gia đánh giặc Hoàng Cân, vì hắn tiến vào chiếm giữ Duyện châu đã đánh hạ cơ sở của Lương Hảo. Hơn nữa, sau khi Tào Tháo đánh bại Viên Thiệu, ta còn lợi dụng uy vọng này, thuyết phục thành công Trương Yến sớm quy thuận Tào Tháo, Hiện tại, lịch sử vẫn dựa theo quỹ đạo phát triển vốn có.
Tháng tư năm 192, thủ hạ Công Tôn Toản đại bại trước Biên Nam Hoàng Cân quân, chúng kéo theo đội ngũ mới khuếch trương lên gần trăm vạn dân chúng tiến về Duyện Châu. Lưu Đại quan mục Duyện châu không may ch.ết trận. Nhìn khí thế vô địch của quân Hoàng Cân, nhân sĩ ở Duyệt Châu dưới sự hết lòng khuyên nhủ của Trần Cung, Bảo Tín cùng uy tín của Tào Tháo, Bảo Tín cùng sứ giả Duyện châu Vạn Tiềm tiến thẳng tới Đông quận, mời Tào Tháo thăng nhiệm chức Duyện châu mục.
Tào Tháo rất cao hứng, càng nhớ ta hơn. Hắn quay sang phía Tuân Úc – người đến với hắn một tháng sau khi ta rời đi, mà thở dài: “Tử Vân từ hơn nửa năm trước đã dự liệu được kết cục này. Hắn thật sự là đại tài! Thế nhưng mấy tháng nay ta chưa nhận được tin tức của hắn.” Tuân Úc đã biết chuyện về ta, ông ta là đại mưu sĩ, là tâm phúc của Tào Tháo. Đáng tiếc, người này thủy chung đối với việc chấn hưng Hán thất có hứng thú hơn việc giúp đỡ Tào Tháo. Tuy rằng cả đời ông ta chưa từng phản bội Tào Tháo, lại vì Tào Tháo tiến cử không ít nhân tài, nhưng cái ch.ết của ông ta thật sự rất đáng tiếc.
Hiện tại ông ta nghe Tào Tháo nói xong, không khỏi lộ ra thần sắc mong chờ: “Không biết Triệu Như này là người thế nào, tài trí lại cao như thế. Phương thức dốc sức vì chủ công, cũng chưa bao giờ thấy qua.”
Trong mắt Tào Tháo lộ vẻ hối tiếc: “Tử Vân tuổi còn rất nhỏ, ta thấy thân thể hắn yếu ớt, thật sự lo lắng hắn sẽ không chịu được khổ sở. Thật sự không nên nghe lời hắn.”
Sau khi Tào Tháo đảm nhiệm Duyện châu mục, hắn quả nhiên kết liên quân cùng Bảo Tín, toan tính muốn cùng giặc Hoàng Cân quyết chiến. Hắn mặc dù không quên lời cảnh cáo của ta với sinh tử của Bảo Tín, nhưng liên tục thắng trận khiến đầu óc của Tào Tháo cùng thuộc hạ nhất thời u mê, đã quên lời ta dặn không thể cùng giặc Hoàng Cân đối đầu trực diện, liên quân Tào Tháo cùng Bảo Tín vẫn cùng quân Hoàng Cân triển khai chủ lực đối chiến.
Chính là Bảo Tín căn bản không nghe lời cảnh báo của Tào Tháo, tuy rằng Tào Tháo nhiều lần phái người yêu cầu ông ta không ra chiến trường, ông ta vẫn gạt Tào Tháo mà đi. Kết quả vì yểm hộ chủ lực tác chiến của Tào Tháo đánh thọc sườn, chính mình gục ngã trên chiến trường, thi cốt không còn. Tào quân đau đớn, khắc tượng gỗ Bảo Tín, tiến hành tế bái. Đem theo sức mạnh của nỗi bi thống đó, tác chiến mệt mỏi suốt hai tháng, trả giá không ít, Tào Tháo cuối cùng đã tiêu diệt mấy vạn quân Hoàng Cân, giết được Biên Nam. Tào Tháo chính mình bắt được cả vạn tù binh, thừa thắng truy kích, hướng gần tới Thanh Châu của quân Hoàng Cân.
Lần này, trải qua bài học đau thương, Tào Tháo không còn mù quáng tìm quân Hoàng Quân quyết chiến, mà chọn dùng phương thức vườn không nhà trống, từng bước tiến sát, đem quân Hoàng Cân Thanh Châu dồn đến bước đường cùng. Tháng 12 năm 192, chủ lực quân Hoàng Cân Thanh châu hơn bốn mươi vạn người, vốn rất có cảm tình đối với Tào Tháo, tại phụ cận quận Đông A, toàn thể hướng Tào Tháo đầu hàng, do đó Tào Tháo đã giải quyết triệt để quân Hoàng Cân tại chính khu quản hạt Duyện Châu của mình, cơ bản bình định cục diện hơn 10 năm náo động tại Duyện Châu.
Tào Tháo tiến hành hợp nhất, cải tạo hàng trăm vạn quân Hoàng Cân Thanh Châu đầu hàng, dùng ba mươi vạn quân trong số đó xây dựng thành quân đội chính thức của mình. Ba mươi vạn quân Thanh Châu này, chính là tiền vốn Tào Tháo đem theo để tranh đoạt thiên hạ. Tào Tháo từ đây cũng lột xác từ một gã tiểu quân phiệt đi ăn nhờ ở đậu, trở thành thế bá chủ lực hùng hậu nhất vùng, bắt đầu hành trình nhất thống thiên hạ.
Ta đương nhiên biết rõ điều đó, cũng biết Tào Tháo lúc này không cần ta ở bên cạnh bày mưu tính kế. Hắn vẫn đang ở giai đoạn phát triển ban đầu, thời điểm cùng người khác tranh đấu tâm nhãn còn chưa tới. Cho nên trong thời gian một, hai năm tới, ta vẫn chỉ bận rộn với việc của mình. Trừ bỏ gửi cho hắn mấy phong thư, không có liên hệ gì với hắn. Mấy phong thư này, ngoài việc thông báo hành tung trước mắt của ta, mặt khác dặn hắn chú ý thu xếp ổn thỏa quân Hoàng Cân Thanh Châu đầu hàng. Bọn hắn có trăm vạn người, trừ bỏ những người già yếu, thanh niên trai tráng cũng có hai mươi vạn. Những người còn lại phải được tổ chức tốt, tự sản xuất để sinh sống.
Từ năm 191 đến năm 194, khắp đất Trung Nguyên không những chiến tranh loạn lạc, nhân dân không còn nơi cư ngụ, còn thêm ông trời chạy đến góp vui, nhiều năm thiên tai liên tiếp, cho nên cảnh tượng thê thảm người ăn thịt người đâu đâu cũng thấy. Mọi người ăn còn không đủ, quân lương lại càng thiếu thốn. Thúc thúc của Trương Tú là Trương Tế chính là trong lúc tranh cướp lương, bị ch.ết oan uổng. Theo trí nhớ của Vũ ca ca, năm 194, thời điểm Tào Tháo cùng Lữ Bố đại chiến, Trình Dục vì Tào quân, pha thịt người vào quân lương thu gom được, đây là vết nhơ trong cuộc đời Trình Dục, vô cùng đáng tiếc, ông ta cũng bất đắc dĩ mà thôi. Ta muốn cố gắng thay đổi tình huống này.
Mà lúc ấy, sau khi Tào Tháo hợp nhất quân Thanh Châu, thủ hạ của Tào Tháo, huyện lệnh Đông A Tào Chi dẫn đầu đề xuất tổ chức cho gia quyến binh sĩ mở đồn điền. Tào Tháo tất nhiên đồng ý, bất quá mục đích của hắn là để trông chừng quân Thanh Châu đầu hàng, phảng phất có suy nghĩ giữ gia quyến của họ làm con tin, cho nên, lúc đầu mở đồn điền hiệu quả không cao lắm. Tào Tháo cũng không để ý nhiều ở phương diện này, ta muốn thay đổi ý nghĩ của hắn, muốn đồn điền trở thành một phương thức trọng yếu khôi phục kinh tế.
Bởi vậy, ta ở Liêu Tây xa xôi, gửi cho Tào Tháo một phong thư khẩn thiết, mong hắn từ đáy lòng nhận thức những ưu điểm của đồn điền. Mấy chục vạn người sản xuất nông nghiệp, nếu bố trí ổn thỏa, đồn điền sẽ đạt hiệu quả cao, lương thực thu hoạch sẽ gia tăng, trong năm 193, sẽ có thể giải quyết tạm thời một số vấn đề. Ta chỉ mong phương pháp của ta có hiệu quả, xem có thể vượt qua năm mất mùa 194 hay không.
Tào Tháo đứng trên tường thành ở Quyên thành (từ sau khi hợp nhất quân Thanh châu, Tào Tháo đã đem trung tâm Duyện Châu đặt tại Quyên thành), nhìn bình nguyên trước mắt, đứng bên trái là mưu sĩ mới tới không lâu: Hi Chí Tài người Dĩnh Xuyên, do Tuân Úc tiến cử. Tào Tháo vừa đả bại Viên Thuật, đuổi tên gia hỏa bất tài vô học đó chạy tới Thọ Xuân. Đương nhiên hắn cũng biết nhất thời chưa thể giết nổi tên gia hỏa này. Huống hồ Triệu Như đã sớm nói, không nên giết y, để y lại đối phó với Lưu Biểu. Không chỉ Triệu Như nói, Hi Chí Tài do Tuân Úc tiến cử cũng phân tích như vậy.
Hi Chí Tài này đích thực là một người đại tài năng, rất nhiều phân tích so với Triệu Như không khác nhiều. Nhờ mưu lược của hắn, mới thoải mái đuổi Viên Thuật gà bay chó chạy thục mạng chạy trốn tới Thọ Xuân. Tào Tháo không chỉ đem địa bàn Duyện châu mở rộng không ít, còn thu phục được vài vị tướng quân như Hứa Chử, Lý Điển, Vu Cấm, thế lực phát triển rất lớn. Hiện tại, hắn cuối cùng có thể đứng thẳng lưng, chuẩn bị làm việc lớn.
Tào Tháo nghĩ đến đây, nhìn Hi Chí Tài, lại nhớ tới Triệu Như. Hắn đang nghĩ, năng lực dự đoán của Triệu Như quá mạnh, ôi, lại thêm nửa năm chẳng có tin tức của hắn, lúc này là thời buổi rối loạn, hắn tuổi còn nhỏ, thân thể lại yếu đuối, không biết có ổn không. Đặc biệt theo tin tức vừa nhận được, Viên Thiệu cùng Công Tôn Toản quả nhiên đánh nhau rồi, Triệu Như lại đang ở Liêu Tây thu thập thuốc, vừa đúng địa bàn U châu, ôi, chỉ mong hắn không gặp phải nguy hiểm gì, ta thật không yên lòng.
Tuân Úc nhìn thấy Tào Tháo không ngừng thở dài, hắn rất kỳ quái, hỏi: “Chủ công trong lòng có chuyện gì không thể giải quyết sao? Có thể để Úc vì ngài giải nghi hoặc?” Hi Chí Tài cũng nhìn Tào Tháo.
Tào Tháo nhìn sang hai người bọn họ: “Ta đang lo lắng cho Tử Vân! Phương Bắc đang loạn, hắn chỉ là một thiếu niên yếu đuối, mong rằng không xảy ra chuyện gì không may.”
Hắn nhận được thư của ta, đã đem ngay cho Tuân Úc xem. Hiện tại, Tuân Úc đang bắt đầu lo liệu việc nội chính cho Tào Tháo, Tào Tháo phong hắn làm Tư mã. Tuân Úc rất tán thưởng đề xuất lấy đồn điền để khôi phục sản xuất nông nghiệp, coi đây là cơ sở phát triển kinh tế của Duyện Châu. Hắn vô cùng đồng ý với suy nghĩ của ta, cũng bắt đầu bắt tay vào tổ chức hệ thống nhân lực trên phương diện nông nghiệp và kinh thương. Hiện tại nghe Tào Tháo nói, cũng như có đôi điều suy nghĩ. Hi Chi Tài nghe lời Tào Tháo, lộ ra thần sắc mong chờ. Tào Tháo nhiều lần nói năng lực phân tích của ta so với hắn không hề thua kém.
Một lúc lâu sau, Tuân Úc nói: “Lời của chủ công tuy rằng đúng, nhưng Tử Vân là người phi thường, tài trí nếu cao như thế, ứng phó những chuyện đó không thành vấn đề, chủ công vẫn nên thoải mái, buông lỏng tinh thần. Tôi đã theo lời trong thư của hắn, lệnh cho người dưới chú ý hơn việc làm nông kinh, làm thủy lợi. Hắn nói không sai, có lương có tiền mới mau phát triển, mới có thể thu hút thêm nhiều người đến đất của chúng ta. Quân đông thế mạnh, câu nói này thật không sai! Vô cùng chí lý. Đáng tiếc Tử Vân không có ở đây, Úc muốn thỉnh giáo hắn nhiều việc.” Tào Tháo gật đầu không nói.
Bất quá, lo lắng của Tào Tháo đối với ta làm Tuân Úc cùng Hi Chí Tài vô cùng cảm động. Một chủ công quan tâm tới thuộc hạ như thế, thật sự là một chủ công tốt. Bọn hắn tin tưởng, nếu bọn hắn ở ngoài phụng mệnh bôn ba, Tào Tháo cũng sẽ lo lắng cho bọn hắn như vậy.
Đầu tháng tư năm 193, ta cuối cùng một lần nữa trở lại bên Tào Tháo.
Chú thích:
* Một chức quan trong quân đội