Một tấm ảnh không nói lên được điều gì nhưng mà một tấm ảnh chân dung được kẹp trong sách riêng của cậu Cả nhà họ Nguyễn thì lại là một chuyện khác. Chưa nói đến việc, chân dung của cô gái trong bức ảnh lại còn là vợ nhỏ của ông chủ Thượng, nghĩ sơ qua thôi cũng đã thấy có điều khác thường.

Bà Hai vừa ăn xong bữa sáng trên phòng, chưa kịp tiêu hóa hết thức ăn thì đã phải mắt to mắt nhỏ nhìn con trai mình dẫn cô gái mà mình không thích vào gặp mình. Khổ cho bà quá, bà thật sự là không có thiện cảm với Nhiên, nhìn kiểu gì cũng không thấy thích.

Vì không vui nên trông mặt mày bà Hai có hơi nhăn nhó, bà nhìn lướt sang Nhiên rồi mới nhìn sang con trai, bà nhạt giọng, hỏi:
- Chuyện gì vậy Phong?

Phong biết mẹ mình không thích Nhiên, anh cũng không ép bà phải thích cô ngay nhưng anh muốn bà học cách từ từ tiếp nhận. Dù sao thì việc bà thích hay không thích bạn gái anh, cũng sẽ không ảnh hưởng gì đến anh. Chẳng qua là anh không muốn cứ tiếp tục giấu giếm về Nhiên nữa, anh đến lúc muốn công khai bạn gái rồi.

- Con đưa Nhiên lên thăm mẹ, sẵn tiện có chút chuyện muốn nói.
Bà Hai lại hỏi:
- Là chuyện gì? Có quan trọng hay không?
Phong hơi gật đầu:
- Cũng có một chút quan trọng... là về chuyện của Thanh Nga.

Bà Hai nhướn to mắt nhìn con trai, chuyện vừa rồi của con Gấm đã làm bà mất ăn mất ngủ mấy ngày nay. Bây giờ hễ ai mà nhắc đến tên Thanh Nga là bà lại thấy không yên trong lòng, cứ lo lắng sốt ruột kiểu gì kỳ lạ lắm.
- Con Nga làm sao?

Phong biết rõ mẹ anh có chuyện giấu giếm, mục đích anh vào đây hôm nay là muốn hỏi cho bằng được chuyện của mẹ anh. Trước khi Gấm phát điên, cô ta như được "ai đó" gửi gắm bức ảnh của bà Ba Hạ cho anh. Anh nghĩ chắn là bà Ba có liên quan gì đó đến chuyện của Thanh Nga, nhưng trước khi bắt tội người khác, anh muốn biết xem người nhà mình có tội hay là không.

Phong ngồi thẳng lưng, anh nghiêm túc hỏi chuyện:
- Con điều tr.a được vài manh mối, nhưng trước khi nói cho mẹ biết là manh mối gì... con muốn hỏi rõ mẹ một chuyện. Mẹ có liên quan gì đến cuộc đời của Thanh Nga không? Có làm hại cô ta không?

Mặc dù đã chuẩn bị trước tinh thần cho những loại câu hỏi như thế này của Phong, nhưng khi nghe chính miệng con trai bà hỏi đến, bà vẫn không nhịn được mà run rẩy trong lòng. Chuyện năm đó của Thanh Nga... bà...
Thấy mẹ mình im lặng không trả lời, Phong bắt đầu tung chiêu hiểm.

- Con là con trai của mẹ, dù mẹ có sai thì con vẫn muốn giúp mẹ có cơ hội được sửa sai. Mẹ cứ nghĩ thử mà xem, mẹ sai con Gấm dán bùa linh tinh trước mộ Thanh Nga, mẹ có thấy hậu quả của việc làm bậy chưa? Nếu mẹ cứ giấu con, con sợ là đến khi sự việc được phanh phui, dù có dùng cái mạng này của con cũng không giúp được cho mẹ. Mẹ à, người ch.ết nhưng chưa hết... đừng cố chấp như vậy nữa mẹ.

Bà Hai ngước mắt nhìn vào gương mặt nghiêm nghị của con trai, bà cứ do dự nửa muốn nói nửa lại không dám nói. Bản thân bà là mẹ mà làm ra chuyện xấu hổ như vậy, bảo bà khai thiệt với con trai... bà ngại không nói được. Chưa kể lúc này lại có Nhiên ở đây, bà lại càng không thể nói.

Nhiên ngồi im lặng trên ghế, vốn dĩ cô đâu có muốn theo Phong vào đây, tại vì anh bảo cô cứ vào nên cô mới vào theo ấy chứ. Giờ lại thấy tình hình có chút căng thẳng giữa hai mẹ con Phong, cô không rời đi là không được mà. Canh lúc Phong chưa quá nóng tính, cô vội đứng dậy, nói một câu xin phép với bà Hai.

- À con còn có việc riêng chưa làm, con xin phép xuống nhà trước ạ.
Cũng không đợi bà Hai lên tiếng, cô lại quay sang Phong, cô nháy mắt với anh:
- Em... về phòng nha...
Phong biết Nhiên đang ngại, vậy nên anh cũng không giữ cô lại. Đưa cô ra đến cửa phòng, anh dặn dò cô:

- Về phòng đi, cũng đừng đợi anh xuống... chiều nhớ ghé anh... ngoan!
Nhiên gật gật đầu, cô nhe răng cười thật tươi với anh rồi xoay người cong chân chạy mất hút. Phong cứ nhìn theo cô, mãi đến khi bóng lưng của cô biến mất, anh mới xoay người đóng cửa đi trở vào trong, trên môi vẫn còn giữ nụ cười hạnh phúc.

Bà Hai là người từng trải, bà làm gì không nhận ra vẻ mặt hân hoan đang yêu này của con trai bà. Mặc dù rất không thích Nhiên nhưng bà thật sự rất là kinh ngạc khi nhìn thấy được sự rõ ràng như thế này của con trai. Hơn chục năm ngóng trông con trai có bạn gái, dù có làm mai mối cô nào cho anh thì anh cũng không đồng ý, kể cả là Phương Nhi, em gái ruột của Thiện bạn thân anh. Anh còn từng nói với bà là anh không muốn lấy vợ, bà cứ tưởng là vì anh còn giận bà chuyện trước kia, đang lo đến sốt vó thì lại thấy anh chịu yêu đương. Tất nhiên là bà vẫn không thích Nhiên nhưng nếu con trai bà chịu yêu đương, bà vẫn tương đối yên lòng hơn chút. Ít ra thì điều này chứng minh cho việc, anh không thích lấy vợ không phải vì anh giận bà.

Nhịn không được sự tò mò, bà Hai nhướn mày hỏi Phong:
- Con đang hẹn hò với cô giáo đó thật hả Phong?
Phong không ngần ngại mà gật đầu:
- Con đang hẹn hò với Nhiên, con rất thích cô ấy.

Năm chữ "con rất thích cô ấy" này của Phong làm cho bà Hai không biết phản bác lại bằng cách nào. Bà vốn còn đang định khuyên nhủ con trai nhưng con trai bà đã nói là rất thích, vậy thì bà còn khuyên nhủ cái gì nữa. Cũng đâu phải bà không hiểu được tính tình của con trai bà, trước giờ có khi nào anh chịu nghe theo lời của bà đâu?

Nghĩ tới Phong lại càng khiến cho bà Hai đau hết đầu, bà quyết định tạm thời bỏ qua chuyện này, để sau hãy nói, trước mắt là nói về chuyện của Thanh Nga cái đã.
- Tùy con vậy... nhưng còn về chuyện của con Nga... rốt cuộc là như thế nào hả Phong?
Bàn đến vấn đề chính, Phong nghiêm nghị hơn hẳn.

- Con sẽ nói thế này cho mẹ dễ hiểu, thứ nhất Thanh Nga ch.ết oan, thứ hai cô ta hiện về là muốn tìm con, thứ ba... trong chuyện này chắc chắn có liên quan đến mẹ của Cao Vĩ.
Bà Hai trố mắt kinh ngạc, bà gấp gáp hỏi:
- Con nói liên quan đến ai? Phương Hạ?

Phong gật đầu, anh lấy từ trong túi quần ra tấm ảnh chân dung của bà Ba Hạ. Đặt tấm ảnh lên trên bàn, anh nói:

- Đây là bà Hạ đúng không mẹ? Bức ảnh này là trước khi phát điên, Gấm có thông qua Nhiên mà đưa đến cho con. Theo con nghĩ thì bức ảnh này phải chụp cách đây rất lâu... mẹ nhìn thử xem lúc ba đưa bà Hạ về đây... bà ấy có giống như trong ảnh không?

Bà Hai cầm bức chân dung kia lên quan sát, bà nhìn kỹ một hồi thật lâu, sau lại đi đến tủ sách nhỏ của bà, lấy ra một quyển album. Bà tìm ra một bức ảnh của bà Ba Hạ khi mới về nhà này làm dâu. Đặt hai bức ảnh song song với nhau, bà lúc này mới dám nhận xét.

- Cái bức ảnh con mới đưa cho mẹ... cô Hạ trẻ hơn... non nớt hơn lúc về nhà này. Mẹ nhớ lúc ba con đưa mẹ của Cao Vĩ về, cô ấy uốn tóc xoăn, không phải tóc dài thẳng...

Phong cũng nghĩ là bà Hạ trong bức ảnh anh tìm được sẽ nhỏ tuổi hơn lúc bà ấy theo ba anh về đây. Mà nếu đúng là như vậy, xem ra "ai đó" đang gửi gắm bức ảnh này là để chứng minh bức ảnh là hàng "độc", không phải dễ tìm.

- Vậy bà Hạ có nhiều ảnh chụp lúc còn trẻ khi chưa lấy chồng không hả mẹ?
Bà Hai lắc đầu:
- Không thấy có ảnh, mẹ thân với cô ta bao lâu mà cũng không thấy trong phòng cô ta có nhiều ảnh. Phương Hạ nói cô ta không thích chụp ảnh, chỉ sau này khi đi hát cho phòng trà... bất đắc dĩ mới phải chụp ảnh thôi.

Phong gật đầu:
- Vậy con hiểu rồi, bức ảnh này chắc là lúc mới lớn lên được người nhà đưa đi chụp...
Dừng vài giây, anh mới nhìn thẳng vào mắt mẹ mình, anh hỏi:
- Bây giờ mẹ có thể nói thật cho con biết là trước kia mẹ có làm ra chuyện gì có lỗi với Thanh Nga không hả mẹ?

Bà Hai biết là hôm nay không thể trốn được ánh mắt này của Phong, vậy nên bà chọn cách nói thật, nói hết sự thật cho Phong biết...
......................................

Nhiên xoay người đi xuống cầu thang, cô định là trở về phòng nhưng vừa đi xuống hết cầu thang lớn lại đụng mặt bà Ba đang chuẩn bị đi lên. Thấy cô, bà không quá thân thiện nhưng cũng không khó chịu xem thường, bà nở nụ cười dịu, bà hỏi:
- Cô giáo lên tìm Cao Phong hả cô?

Nhiên có chút giật mình, mới vừa nãy còn đang bàn về người phụ nữ này mà giờ lại gặp được ngay, nghĩ kiểu gì cũng thấy có chút mất tự nhiên. Nhưng dù có mất tự nhiên thì Nhiên cũng phải vờ như không có chuyện gì xảy ra. Cô cười cười, đáp lại câu hỏi của bà Ba.

- Dạ, tôi tìm cậu Cả có chút việc.

Bà Ba cũng không muốn trò chuyện nhiều với Nhiên, con dâu bà khá là thích cô bé này, còn riêng bà thì bà thấy không quá yêu thích. Nhưng bà phải công nhận một điều là cô bé này rất xinh, lớn thêm chút nữa chắc chắn sẽ trở thành một mỹ nhân. Mà những cô gái quá xinh đẹp đối riêng với bà, bà cơ bản là không thích.

- Vậy à, vậy thôi cô giáo làm tiếp chuyện đi, tôi lên phòng.
- Dạ.

Nhiên gật đầu thay cho lời chào hỏi, đợi đến khi bà Ba đi lên hết cầu thang, cô mới chịu cất bước đi về phía trước. Trong đầu cô đột nhiên thầm nghĩ, không biết chị gái xinh đẹp mà cô từng gặp ở trong vườn có phải là bà Năm Thanh Nga hay không nhỉ? Nếu đúng đó là bà Năm thì phải nói là đẹp thật, nét đẹp thanh khiết không khác gì bà Ba lúc còn trẻ đâu. Chà, xem ra ông chủ Thượng cũng có gout lạ ghê, cưới cô chị rồi cưới luôn cả cô em... độc đáo thiệt!

Mà càng nghĩ càng thấy tò mò, càng muốn biết rõ được chân tướng của sự việc. Rốt cuộc là thế nào nhỉ, chắc phải chờ đến chiều hỏi thêm chuyện từ Phong mới được...
....................................

Phong ngồi đối diện trước mặt bà Hai, anh lúc này không biết phải diễn tả cảm xúc của mình như thế nào cho đúng nhất đây nữa. Sao mẹ anh lại có thể làm ra được chuyện đó, bà đâu cần thiết phải làm như vậy đâu?

Đã cố kìm chế cơn giận nhưng anh vẫn không thể nhịn được mà gằn giọng hỏi mẹ mình.
- Mẹ, mẹ làm vậy có đáng không? Dì Cả là vợ lớn, bà ấy không thích vợ nhỏ của chồng thì đã đành. Mẹ cũng là vợ nhỏ, mẹ cần gì phải hại người ta như vậy?

Bà Hai mặt mũi xanh xanh trắng trắng, bà nói mà như muốn khóc.
- Con... con không hiểu được nỗi khổ của mẹ đâu.
Phong giận đến nghẹn:
- Là nỗi khổ gì mà đến mức khiến mẹ bắt tay với dì Cả hại Thanh Nga như vậy? Là khổ thế nào hả mẹ?
Bà Hai bắt đầu khóc lóc kể lể:

- Con là con trai thì làm sao con hiểu được chuyện của đàn bà phụ nữ, lúc đó con đâu có ở đây, làm sao con biết được ba con si mê con nhỏ Nga đó như thế nào. Mẹ cũng vì bảo vệ hạnh phúc của mẹ, bảo vệ địa vị của con, con không trách mẹ được...
Dừng đoạn, bà lại nói, nước mắt lấm lem:

- Mà cứ cho là mẹ sai đi nhưng mẹ cũng đâu có hại ch.ết con Nga. Con Nga nó ch.ết là do nghiện, nó nghiện ma túy, chơi quá liều rồi ch.ết chứ có phải mẹ giết nó đâu. Nó có chơi thì có chịu, thứ đàn bà con gái nghiện ngập thì cũng có ra gì.

Phong bất lực trước suy nghĩ ích kỷ kèm theo sự ngang ngược này của mẹ mình. Đồng ý là mẹ anh không hại ch.ết Thanh Nga, nhưng nếu không phải do bà thông đồng với bà Cả bày trò hãm hại Thanh Nga thì cô ấy đâu ra nông nổi như thế này. Ba anh có cưới thêm vợ thì đã sao, đằng nào thì ông không có nhiều vợ, thêm một bà, bớt một bà thì có gì to tát... việc gì phải hại người ta như vậy?

Nếu như năm đó mẹ anh và bà Cả không canh lúc ba anh đi công tác rồi bày kế hiểm đẩy Thanh Nga vào đường cùng thì cô ấy đã không bị ông nội anh đuổi đi. Đã vậy cô ấy còn mang tiếng gian ɖâʍ với trai, bị bắt tại trận đang ôm ấp người đàn ông khác ngay trong chính nhà của chồng mình. Đối với phụ nữ mà nói, mang tiếng gian ɖâʍ thì còn gì là thanh danh, còn gì là trong sạch, còn gì là danh tiết của người ta nữa?

Mẹ anh luôn miệng nói là không có hại ch.ết Thanh Nga, vậy chứ bà hại cuộc đời con gái người ta ra như thế thì khác nào là đang giết ch.ết người ta? Nếu anh mà là Thanh Nga, chắc anh nhục nhã uất ức tự tử mà ch.ết chứ làm sao sống được nữa...

Anh hít vào một hơi rồi ngước mắt nhìn mẹ mình, thấy bà vẫn không có một chút nào hối cải, anh thật sự giận bản thân mình rèn sắt không thành thép. Giận bà đến phát điên lên nhưng bây giờ có trách bà thì cũng không giải quyết được gì. Cơ bản một điều là bà không chịu hối lỗi, không chịu nhận sai. Một người ngang ngược như bà, anh có nói nhiều, có giải thích nhiều thì chỉ mỏi miệng anh... bà nghe từ tai này qua tai kia rồi bay chữ đi mất, có đọng lại được chút nào đâu. Nếu bà không phải mẹ ruột của anh thì anh bỏ mặc bà thật rồi, cũng chẳng buồn quản đến nữa...

Nhịn cơn giận vào trong lòng, anh lúc này mới hỏi tiếp:
- Vậy còn chuyện đứa bé của Thanh Nga... mẹ có biết không?
Bà Hai lau vội nước mắt trên mặt, bà thút thít lắc đầu:
- Không biết, lúc nó ch.ết cũng làm gì có đứa bé nào...
Anh nghi ngờ hỏi lại:
- Mẹ nói thật không?

Bà Hai lớn tiếng quát lên:

- Mẹ nói thật mà cái thằng này... mẹ không có biết đứa bé nào của nó hết. Mẹ nhận là mẹ bắt tay với bà Liên hại con Nga, nhưng mục đích của mẹ là muốn đuổi nó đi. Nó bị đuổi đi rồi thì mẹ còn để ý đến nó làm cái gì nữa. Còn nó có con hay không thì mẹ không biết, mẹ không liên quan.

Phong không hỏi tiếp nữa, vì anh biết mẹ anh nói thật chứ không nói dối. Chuyện của Thanh Nga không còn là chuyện nhỏ, oan hồn người ta về đòi con, mà mẹ anh cũng không phải kiểu người điếc không sợ súng, bà chắc chắn không dám giấu giếm anh. Nếu mẹ anh không có liên quan đến chuyện đứa con của Thanh Nga, vậy thì chỉ còn hai người là có liên quan. Một người là bà Ba Hạ, người còn lại chính là bà Cả Liên...

Trong lúc Phong đang tập trung suy luận vấn đề thì ở bên ngoài vang lên tiếng đập cửa ầm đùng, lần đầu tiên trong đời anh nghe có tiếng đập cửa gấp gáp đến như vậy. Cũng không cần đợi anh lên tiếng, người bên ngoài đã hét ầm lên.

- Cậu Cả... có chuyện rồi... cô giáo Nhiên... cô giáo Nhiên bị ngất ở phòng kho... ngất ở phòng kho. Là phòng kho... phòng của bà Năm trước đây... cậu Cả... cứu người!