Nói về hai con quái mảng nhắm nghía giả Hồ lô, ngó lại không thấy đạo sĩ.
Lanh Lợi Trùng than rằng:
- Thần tiên cũng gạt người! Khi nãy nói độ chúng ta, bây giờ biến mất.
Tinh Tuế Quỷ nói:
- Tại lòng ngươi tham không cùng, đổi đặng phép mầu, còn muốn thành tiên nữa. Ðể thâu trời thử coi thể nào!

Lanh Lợi Trùng cầm Hồ lô quăng lên, rớt xuống như đồ bỏ.
Lanh Lợi Trùng kinh hãi nói rằng:
- Sao thâu trời không đặng! Có khi Tôn Hành Giả biến hóa mà gạt mình chăng? Tinh Tuế Quỷ đáp rằng:

- Ngươi nói không thông chi hết! Tôn Hành Giả núi đè gần dập mật, ra sao đặng mà gạt mình. Chắc là không niệm chú nên thâu chẳng đặng. Ðể ta thâu thử coi thể nào. Nói rồi cầm Hồ lô vái mà rằng:
- Nấu thâu không đặng, thì ta đánh thấu đền Linh Tiêu.
Nói rồi quăng lên nữa.

Khi ấy Tôn Hành Giả ở trên mây ngó thấy, liền dùn mình mà thâu lông.
Còn hai con quỷ thấy bầu rớt xuống nữa, đồng nói lớn rằng:
- Thâu không đặng chắc là bầu giả!
Nói vừa dứt tiếng coi lại mất Hồ lô.
Hai con quái kinh hãi nói rằng:
- Mới thấy bầu trời, ai dè mất đất!

Cùng nhau vạch cỏ kiếm hoài, mà chẳng có chi hết; Tinh Tuế Quỷ than rằng:
- Không xong, không xong! Bửu bối mất hết rồi, về tay không chắc phải đòn mà ch.ết!
Lanh Lợi Trùng nói:
- Chi bằng trốn phức cho xong.
Tinh Tuế Quỷ nói:

- Bề nào cũng về, chớ trốn đi sao phải, bởi Nhị đại vương cưng ngươi lắm ta đổ thừa cho ngươi thì bị mắng ít điều chớ không tới nổi giết. Nói cùng có ch.ết hết cũng đành, nếu trốn đi, sau mà chủ kiếm đặng thì chắc giết, thà về thú tội cầu may.
Nói rồi đồng trở lại.

Tôn Hành Giả nghe rõ, liền hóa con ruồi bay theo.
Nếu Tôn Hành Giả biến ra con ruồi, thì hai món báu để đâu cho đặng. Bởi bửu pháp ấy cũng như thiết bãng, muốn thâu nhỏ cũng như ý mình.
Nói về Kim Giác đương ngồi uống rượu với em, thấy cặp quỷ trở về lạy.
Ngân Giác hỏi rằng:

- Hai đứa bây thâu Tôn Hành Giả rồi chưa?
Tinh Tuế Quỷ và Lanh Lợi Trùng cứ lạy hoài không dám thưa lại.
Ngân Giác hỏi thét.
Tinh Tuế Quỷ thưa rằng:

- Tội chúng tôi đáng ch.ết! Bởi chúng tôi đi mới bán lộ, gặp tiên ông núi Bồng Lai đón đường, ông ấy có Hồ lô và thâu trời cho chúng tôi xem thử, bởi thấy vật báu nên động lòng tham, năn nỉ xin đổi bầu nhỏ lấy bầu lớn. Ông ấy không chịu, nói bầu thâu trời không đổi bầu thâu người Lanh Lợi Trùng bù thêm Tịnh bình, mà đổi cho đặng. Chúng tôi không dè, tay phàm cầm của tiên không được. Mới quăng lên tập thâu thử, té ra bầu ấy biến mất đi; thiệt là lòng tham cho Ðại vương, không dè phạm tội ch.ết.

Nói rồi đồng lạy tam thiên.
Kim Giác nghe nói nổi giận, hét như sấm mà nói rằng:
- Chắc là Tôn Hành Giả biến hóa mà đổi Hồ lô! Không biết thần nào tha nó ra mà làm lộng như vậy.
Ngân Giác nói:

- Tôn Hành Giả rất nên vô lễ, đã ra khỏi núi thì thôi, sao lại giả thần tiên gạt trẻ thơ mà đổi bửu bối! Nếu ta bắt không đặng nó, thì không phải chúa động núi nầy.
Kim Giác hỏi rằng:
- Làm sao mà bắt nó cho đặng?
Ngân Giác nói:

- Năm món bửu bối tuy mất hai chớ còn ba: Gươm Thất Tinh, quạt Ba Tiêu sẳn đây, còn Hoảng kim thằng mẹ ta còn cất tại Yểm Long động, nay sai vài đứa qua mời mẹ ta đến mà ăn thịt Ðường Tăng. Sẳn dịp đem Hoảng kim thằng mà trói Tôn Hành Giả luôn thể.
Kim Giác hỏi:
- Bâygiờ sai đứa nào đi?
Ngân Giác nói:

- Tinh Tuế Quỷ, Lanh Lợi Trùng là hai đứa đồ bỏ, đi ra sau cho rảnh, ta chẳng hề sai tới chúng bây, mau kêu Bà Sơn Hổ và Ỷ Hải Long, vào ta bảo.
Khi ấy Ngân Giác thấy Bà Sơn Hổ và Ỷ Hải Long bước tới liền dặn rằng:

- Hai người đến động Yểm Long mời cố qua ăn thịt Ðường Tăng, và đem dây Hoảng kim mà bắt Tôn Hành Giả.

Hai yêu vâng lệnh đi liền. Con ruồi bay theo, đậu trên mình Bà Sơn Hổ ước chừng đôi ba dặm, muốn hiện hình mà đánh ch.ết chúng nó, song lại sợ không biết đường đi. Tính rồi liền bay lên nhánh cây mà đậu, nhượng hai con yêu đi trước một đổi, Tôn Hành Giả biến ra yêu nhỏ, chạy theo kêu lớn rằng:

- Ðợi tôi đi theo với.
Ỷ Hải Long ngó lại hỏi:
- Ai đó?
Tiểu yêu nói:
- Ðại ca không biết tôi hay sao mà hỏi?
Ỷ Hải Long nói:
- Thiệt ta không biết mi là ai?
Tiểu yêu nói:
- Phải, thiệt anh không biết, bởi tôi là quân ngoài.

Ỷ Hải Long nói: "Quân ngoài đông người nên ta biết không hết, mà ngươi đi đâu bây giờ?
Tiểu yêu nói:
- Ðại vương sai hai anh đi thỉnh cố, ăn thịt Ðường Tăng, và dặn đem Hoảng Kim Thằng qua bắt Tôn Hành Giả, Ðại vương sợ hai người đi trì huởn, nên sai tôi đi theo, chạy nãy giờ mệt quá!

Hai yêu nghe nói phải, nên không nghi, ba người đồng đi hỏa tốc.
Tiểu yêu hỏi rằng:
- Chẳng hay gần tới hay chưa?
Ỷ Hải Long chỉ nhà mà nói rằng:
- Ở trong rừng nầy.
Tiểu yêu đi sau, lấy thiết bảng đập đầu hai yêu lớn ch.ết tươi.

Rồi tự mình hóa làm Ỷ Hải Long, lại nhổ một cái lông biến làm Bà Sơn Hổ. Lấy thiết bảng đập hai thây nát tan, vít vào cỏ rậm sợ người thấy sinh nghi.
Hai người giả vào rừng, thấy cửa động bằng đá, một cánh khép, một cánh mở.
Có con yêu cái giữ cửa hỏi rằng:

- Hai người ở đâu đến đây?
Ỷ Hải Long giả đáp rằng:
- Chúng tôi ở động Liên Hoa, qua mời cố ăn yến.
Con yêu giữ cửa cho hai người vào trong.
Ỷ Hải Long giả ngó thấy bà già ngồi giữa động, thì nghĩ rằng:

- Bổn phận mình đáng lạy ba người; là Thầy với Quan Âm, cùng Phật Tổ. Bây giờ phải lạy mẹ yêu lấy làm hổ thẹn. Bằng không quỳ lạy thì chúng sanh nghi, cũng bởi muốn cứu thầy phải chịu nhục mới đặng.
Nghĩ rồi bước tới quỳ lạy thưa rằng:
- Cố xưa rày mạnh khỏe?
Yêu già nói:

- Thôi, hai con chờ dậy vậy chớ ở đâu đến đây?
Ỷ Hải Long giả thưa rằng:
- Chúng tôi là Ỷ Hải Long và Bà Sơn Hổ vâng lệnh hai vị đại vương tại động Liên Hoa, mời cố qua ăn thịt Ðường Tăng và xin đem Hoảng kim thằng mà trói Tôn Hành Giả.
Bà già ấy mừng rỡ mà khen rằng:

- Hai con ta thiệt là có hiếu.
Nói rồi truyền tiểu yêu khiêng kiệu, phủ màn chắn tứ bề.
Yêu già lên kiệu đi trước, Ỷ Hải Long và Bà Sơn Hổ giả theo sau.
Ðến sáu dặm đường, tiểu yêu để kiệu xuống nghỉ.
Bị Ỷ Hải Long giả rút thiết bảng đập ch.ết hết tiểu yêu.
Bà ấy vén màn mà dòm.

Ỷ Hải Long giả đập bể đầu mà ch.ết.
Coi lại là hồ ly chín đuôi, Tôn Hành Giả hiện nguyên hình lấy đặng Hoảng kim thằng, để trong tay áo và mừng rỡ nói rằng:
- Tuy hai chúa động có năm báu, mà ba món bửu bối về ta.

Nói rồi nhổ bốn cái lông, biến ra Ỷ Hải Long, Bà Sơn Hổ, và hai yêu khiêng kiệu. Còn mình biến làm bà ấy, ngồi trên kiệu tử tế.
Khi đến cửa động Liên Hoa, hai yêu khiêng kiệu kêu mở cửa.
Tiểu yêu trong động mở cửa, rồi vào phi báo, vân vân...

Kim Giác, Ngân Giác đặt bàn hương án, đồng ra quỳ lạy tiếp nghinh.
Tôn Hành Giả mừng thầm rằng:
- Mình lạy một người, nay hai đứa lạy trả, bề nào cũng có lời.
Liền xuống kiệu đi thẳng vào động.
Bao nhiêu yêu quái đều lạy mừng, xướng hát đàn ca, làm cách trọng thể.

Kim Giác, Ngân Giác quỳ thưa rằng:
- Nay mẹ đến đây, có đem Hoảng kim thằng hay không?
Yêu già nói:
- Có.
Còn Bát Giới bị treo trên trính liền cười khan.
Sa Tăng lấy làm lạ hỏi nhỏ rằng:
- Anh vui nổi gì mà cười dữ vậy?
Bát Giới nói:

- Ta ngỡ là mẹ nó tới mà ăn thịt mình. Chẳng ngờ không phải.
Sa Tăng hỏi:
- Vậy chớ ai đó?
Bát Giới nói:
- Bật Mã Ôn chớ ai.
Sa Tăng hỏi:
- Sao anh hiểu đặng?
Bát Giới nói:
- Ta bị treo cao hơn ngươi, nên ngó thấy rõ sau đít có đuôi khỉ rỏ ràng.
Sa Tăng can rằng:

- Thôi, đừng nói dai lậu sự.
Khi ấy Tôn Hành Giả tỏ tai nghe rõ, liền hỏi rằng:
- Chẳng hay con rước mẹ qua có chuyện chi?
Kim Giác thưa rằng:
- Nay con bắt đặng Ðường Tăng, nên mời mẹ qua ăn thịt cho trường thọ.
Tôn Hành Giả nói:

- Mẹ không muốn ăn thịt Ðường Tăng, biểu trẻ cắt tai Bát Giới cho mẹ uống rượu. Bát Giới nghe nói rủa nhỏ rằng:
- Con khỉ mắc phong bày chuyện thất đứt, chọc ta la lớn bây giờ.
Xảy thấy tiểu yêu vào báo rằng:
- Ðại vương ôi! Tôn Hành Giả đập ch.ết cố; bỏ thây ngoài đường, nay giả hình qua đó.

Kim Giác nổi giận, rút gươm thất tinh chém liền.
Tôn Hành Giả hóa hào quang bay mất.
Kim Giác kinh hãi nói rằng:
- Em ôi! Thả thầy trò nó ra cho rãnh, để làm chi sanh sự khó lòng!
Ngân Giác nổi giận nói rằng:

- Sao anh không xét lại, cực khổ mười phần mới bắt đặng thầy trò nó, lẽ nào nay lại thả ra, xin đừng lo chi hết, tuy là Tôn Hành Giả thần thông quảng đại, song tôi chưa đấu phép đấu tài, để tôi kiếm nó đánh thử ba hiệp coi thể nào, bằng thua nó thì trả lại, nếu bắt đặng sẽ ăn thịt một lần.

Nói rồi nai nịt, cầm gươm ra cửa động hét lớn rằng:
- Tôn Hành Giả chạy đâu cho khỏi, trả bửu bối kẻo mà ch.ết bây giờ!
Khi ấy Tôn Hành Giả ở trên mây, mắng rằng:
- Mi bất thông dám phạm nhằng ông ngoại, mau mau thả thầy trò ra thì vô sự, bằng chọc giận ông ngoại thì cả động không còn.

Nói rồi cầm thiết bảng nhảy xuống.
Ngân Giác giận quá nhảy bổ lên đánh liền.
Tôn Hành Giả nghĩ rằng:

- Mình đã đặng ba cái bửu bối, còn đánh với nó làm chi cho mất công. Vả lại đánh ba chục hiệp cũng cầm đồng, chi bằng dùng phép nó mà bắt nó. Nhắm lấy Hồ lô, Tịnh bình mà thâu cũng đặng, song lại e nó biết thế, không lên tiếng thì chẳng thành công. Vậy thì quăng dây Hoảng kim mà trói nó thì tiện lắm.

Nghĩ rồi liền quăng lên, chẳng ngờ sợi dây ấy có hai thần chú, hễ niệm thần chú cẩn thằng thì buộc lại, bằng niệm chú tòng thằng thì dây tháo ra.

Ngân Giác thấy quăng dây ấy trói mình, liền niệm chú tòng thằng. Dây tháo ra lập tức. Rồi lấy dây quăng Tôn Hành Giả, niệm chú cẩn thằng, trói riết Tôn Hành Giả. Tôn Hành Già biến nhỏ chừng nào nó riết theo chừng nấy, vấn từ cẳng cho tới đầu, Ngân Giác chém bảy tám gươm không trầy da một chút, túng phải xách về động, nói lớn rằng:

- Tôi bắt đặng Tôn Hành Giả về đây.
Kim Giác mừng rở ngợi khen.
Truyền trói Tôn Hành Giả tại cột nhà, lấy Hồ lô và Tịnh bình lại, rồi dọn tiệc ăn mừng tại nhà sau.
Khi ấy Bát giới ở trên trinh cười hả hả nói rằng:
- Ðại ca ôi! Hết trông ăn tai tôi mà uống rượu.
Tôn Hành Giả nói:

- Mi đừng ào ào để ta lo thoát thân mà giải cứu.

Nói rồi hóa hình nhỏ. Bởi không có niệm chú cẩn thằng, nên dây không riết nữa. Lấy thiết bảng hóa ra cái đục, đục đứt cái khoen trong cổ, ra khỏi nhổ lông hóa hình thế tại đó, còn mình hóa ra tiểu yêu đứng giữ một bên, tính kế ăn cắp bửu bối, liền chạy ra sau thưa rằng:

- Ðại vương ôi! Tôn Hành Giả phá quá gần hư Hoảng kim thằng, xin cho dây khác lớn hơn mà cột thế mới đặng.
Kim Giác nghe nói phải, liền mở dây buộc lưng đưa cho nó, tiểu yêu giả lãnh dây đai ra trói chắc chắn, lấy Hoảng kim thằng bỏ vào tay áo, nhổ lông hóa dây khác, đem trao cho Kim Giác, Kim Giác ơ hờ cất lấy.

Còn tiểu yêu giả chạy ra cửa động, hiện hình khiêu chiến, tiểu quỷ vào phi báo.
Kim Giác lấy làm lạ nói rằng:
- Tôn Hành Giả bị trói tại đây, còn Tôn Hành Giả nào khiêu chiến ngoài cửa?
Ngân Giác nói:
- Ðể tôi đem hồ lô bắt nó.
Nói rồi ra cửa động hỏi rằng:
- Ngươi là ai đó?

Tôn Hành Giả nói:
- Ta là Hành Giả Tôn, nghe nói mi bắt anh ta, nên tìm báo oán.
Ngân Giác nói:
- Ta chẳng đánh với mi làm chi. Ta kêu một tiếng mi dám ơi, thì ta chịu phục.
Tôn Hành Giả nói:
- Mi kêu một ngàn tiếng ta cũng dám ơi.
Ngân Giác cầm hồ lô trút xuống, kêu rằng:
- Hành Giả Tôn.

Tôn Hành Giả nghĩ rằng:
- Không phải thiệt tên, nhắm lên tiếng cũng vô sự.
Nghĩ rồi liền ơi một tiếng, bị thâu vào bầu, mới biết vật ấy bắt tiếng người mà thôi, không luận họ tên thật giả.
Khi ấy Tôn Hành Giả vào trong bầu, bị Ngân Giác kiếm bùa, nhảy ra không đặng, coi tối như thể ban đêm.

Tôn Hành Giả nghĩ rằng:
- Trước khi hai tiểu yêu gần đổi bầu có nói rằng: Thâu vào bầu ấy một giờ ba khắc thì tiêu ra nước. Song Lão Tôn bị Thái Thượng lão quân nhốt trong lò bát quái, đã thành da đồng xương sắt, mắt lửa tròng vàng, nhắm không lẻ tiêu tan ra nổi, song lo một điều ra không đặng mà thôi.

Nói về Ngân Giác vào động nói với anh rằng:
- Tôi đã thâu Hành Giả Tôn vào bầu rồi. Nó là em Tôn Hành Giả.
Kim Giác mừng rỡ nói rằng:
- Em để một lát, chừng nào lắc trong bầu nghe ọc ạch sẽ gở bùa mà trút ra.
Tôn Hành Giả nghe rõ nghĩ rằng:

- Mình không tiêu ra nước, chắc nó để đời, chi bằng ta tiểu gạt nó, song nghĩ lại dơ áo khó lòng.
Liền nhổ nước miếng hoài, giả đò tiêu ra nước, trông nó gở bùa mà nhảy ra.
Khi ấy hai anh em mê uống rượu, hơn một giờ không thèm lúc lắc.
Tôn Hành Giả đợi không đặng, liền ré lớn rằng:

- Trời ôi! Giò cẳng đều tiêu hết!
Kim Giác, Ngân Giác cũng không thém nói tới.
Tôn Hành Giả ré lớn rằng:
- Mẹ ôi! Lưng bụng đều tiêu hết!
Kim Giác nói:
- Tiêu tới lưng thì gần nát hết, em gỡ bùa coi thử thể nào.

Tôn Hành Giả liền nhổ lông biến ra nửa khúc đầu. Còn mình hóa làm con ve nhỏ, đậu dựa miệng bầu.
Ngân Giác lúc lắc nghe ọc ạch liền gỡ lá bùa, con ve nhỏ bay mất hóa ra Ỷ Hải Long lại đứng một bên.
Còn Ngân Giác đưa bầu cho anh coi, chỉ còn đầu với tay chưa tiêu hóa, Kim Giác nói:

- Em đậy lại cho tiêu hết sẽ hay, lo uống rượu kẻo lạt.
Ngân Giác dán lá bùa lại.
Kim Giác rót một chén rượu đưa hai tay mà nói rằng:
- Thưởng hiền đệ có tài bắt đặng anh em Tôn Hành Giả.
Còn Tôn Hành Giả biến làm Ỷ Hải Long đứng hầu một bên đó.

Ngân Giác lật đật trao bầu hồ lô cho Ỷ Hải Long cầm, rồi hai tay tiếp bưng chén rượu mà uống.
Uống rồi rót chén khác mà kính anh.
Tôn Hành Giả thấy hai anh em thù tạc một hồi, lén bỏ bầu hồ lô vào tay áo, rồi cũng hóa Ỷ Hãi Long cầm bầu giả đứng đó.

Ngân Giác lấy hồ lô lại rồi cũng uống hoài.
Còn Hành Giả tráo đặng bửu bối chạy ra ngoài mừng quýnh.
Dầu mà trí xảo cao tay quỷ,
Chi khỏi hồ lô lại họ Tôn.