Quyển 1 - Chương 25: Đi học (2)
Cẩm Mặc cung là học đường của Hoàng tử, dựa vào những độ tuổi khác nhau, một nhóm tám tuổi, một nhóm sáu bảy tuổi, một nhóm năm tuổi vừa bắt đầu học để phân chia bài học.
Ưng Quế Luân dạy học cho tất cả các Hoàng tử của Minh đế, mỗi một Hoàng tử đều phải tự động đến báo danh ở Cẩm Mặc cung, đây là lần đầu tiên hắn thấy Minh đế đích thân đưa người đến. Người này còn không phải là nhi tử của Minh đế, mà là ngoại sanh – Nguyên Trưng Ung chủ Đằng Huy Nguyệt điện hạ!
Không chỉ có vậy, Minh đế còn xoa đầu Đằng Huy Nguyệt, chính miệng nói với Ưng Quế Luân: “Nếu A Việt không ngoan, mong Ưng khanh khoan dung nhiều!” Hoàn toàn là dáng vẻ trưởng bối yêu thương trẻ con. Người không biết, nhất định sẽ tưởng Đằng Huy Nguyệt mới là con ruột của Minh đế.
Ưng Quế Luân vội vàng cúi người nói: “Thần sẽ nỗ lực.”
Lúc này Đằng Huy Nguyệt kéo vạt áo của Minh đế: “Cữu cữu, ta muốn hỏi Ưng Thái phó một vấn đề.”
Minh đế nói: “Lại muốn nghịch ngợm?” Tuy rằng ngữ khí nghe giống như nhắc nhở, nhưng vẫn là hữu cầu tất ứng, chuyển tầm mắt về phía Ưng Quế Luân, tỏ ý muốn hắn trả lời một chút.
Ưng Quế Luân cũng ngạc nhiên khi tiểu tổ tông kim tôn ngọc quý này muốn chơi trò xiếc gì đó, rồi cười nói: “Ung chủ điện hạ, mời nói.”
“Nghe nói Ưng Thái phó từng là Thiếu khanh của Đại Lý tự, xử án vô số lần. Hiện tại có một cô nhi quả phụ, quả phụ gả cho một nam tử trong thời gian chịu tang, đến ở trong nhà nam tử cùng nhi tử của mình. Sau đó nam tử sát hại quả phụ, nhi tử kia giết nam tử trả thù cho mẫu thân. Quan huyện phán nhi tử giết cha đại nghịch bất đạo, làm trái luân thường, chẳng những muốn chém đầu, còn bắt phơi thây ba ngày, nhắc nhở người đời. Ưng Thái phó cho rằng làm vậy có đúng không?” Đằng Huy Nguyệt hỏi.
Ưng Quế Luân nhìn cậu, có chút kinh ngạc, không thể tưởng được Nguyên Trưng Ung chủ này vẫn còn ít tuổi, vậy mà nói năng lưu loát, không hề sợ hãi một chuyện máu me như thế.
Hắn suy nghĩ nghiêm túc mới nói: “Dựa theo luật lệ của triều ta, kẻ cố ý giết người đều phải ch.ết, không liên quan đến việc có trả thù hay không. Chỉ là quả phụ kia tái giá trong lúc chịu tang, không thể coi là thê tử của nam tử, nhi tử của nàng cũng không phải con của nam tử kia, chỉ có thể coi đó là báo thù bình thường, không phải ngỗ nghịch bất hiếu.”
“Đây là nhận xét của Ưng Thái phó sao?” Đằng Huy Nguyên căng cứng khuôn mặt lại, dường như rất bất mãn. “Thế nhưng bản cung cho rằng, nhi tử kia chí thành chí hiếu, không tiếc tính mạng để báo thù cho mẫu thân, có thể xem xét để xử nhẹ!”
“Ung chủ điện hạ, luật pháp đã lập ra, người vi phạm nhất định phải truy cứu. Người này giết người, về tình có thể xem xét, nhưng về pháp về lý thì không thể bỏ qua, nếu không uy nghiêm luật pháp sẽ không còn gì! Có rất nhiều cách để báo thù cho mẫu thân, không thể bởi vì xúc động nhất thời mà phải bồi thường cả một đời, khiến người thân đau khổ, kẻ thù sảng khoái!” Ưng Quế Luân chậm rãi nói.
Đằng Huy Nguyệt cười rạng rỡ, tươi như trăng sáng. Cậu chắp hai tay cúi người thật sâu: “Thái phó ở trên, xin nhận một lạy của học trò A Việt!”
Ưng Quế Luân vội vàng tránh đi: “Điện hạ không thể!” Phong hào Nguyên Trưng Ung chủ tôn quý đến mức nào chứ! Có thể nhận một lạy của cậu chỉ có Trịnh Thái hậu và Minh đế. Ngay cả phụ thân của cậu, An Quốc công Thế tử cũng không thể nhận, huống chi hắn chỉ là Thái phó “như cha”?
Đằng Huy Nguyệt thấy hắn không nhận, bèn thay đổi quay sang vái lạy với chỗ ngồi của hắn.
Ưng Quế Luân không khỏi thấy chấn động trong lòng. Thi lễ như vậy chính là bày tỏ khẳng định trực tiếp nhất đối với Thái phó như hắn!
Đằng Huy Nguyệt ngẩng đầu, nhìn Ưng Quế Luân, nói: “Tuy bản cung là văn tử, cũng muốn noi theo Thái phó, đọc sách sáng tỏ lý lẽ, phân biệt đúng sai phức tạp, không uổng phí không phóng túng!”
Ưng Quế Luân nghiêm túc lại, hoàn toàn thu hồi những phản đối trong lòng, cung kính thi lễ lại với Đằng Huy Nguyệt: “Nguyệt điện hạ nói rất phải. Thần nguyện tận hết sức lực.”
“Vậy thì thật cảm tạ.” Đằng Huy Nguyệt nói.
Ưng Quế Luân nhìn Đằng Huy Nguyệt, trong lòng có một chút tán thưởng. Không thể nghi ngờ, mọi cử chỉ tôn sư trọng đạo của Đằng Huy Nguyệt đều khiến hắn vô cùng thoải mái. Kiêu ngạo mà không khô khan, ngược lại chỉ trong chớp mắt đã phủ định lối suy nghĩ ban đầu của hắn về vị tiểu Ung chủ nổi danh này. Hắn lặng lẽ liếc nhìn Minh đế, chỉ thấy Minh đế ôn hòa nhìn Đằng Huy Nguyệt, trong ánh mắt là vẻ tự hào.
Ưng Quế Luân càng không dám thất lễ, đích thân đưa Đằng Huy Nguyệt đến chỗ ngồi của cậu. Không ngờ Minh đế lại không nhanh không chậm đi đến đây, thấy Đằng Huy Nguyệt muốn ngồi vào cái ghế còn cao hơn cậu, hắn cúi người đỡ cậu ngồi lên ghế.
Đằng Huy Nguyệt nằm nhoài ra mặt bàn đá đá hai cái chân ngắn, nghiêng đầu cười với Minh đế, đôi mắt to như tỏa sáng bốn phía.
Minh đế vỗ nhẹ vào lưng cậu: “Ngồi thẳng.”
Đằng Huy Nguyệt “A” một tiếng, nghe lời ngồi thẳng lưng dậy.
“Ngươi cứ giảng bài tiếp.” Minh đế nói với Ưng Quế Luân đang hoảng hồn. Người sau đã hoàn toàn kinh hãi vì hành động không hề kiêng dè của Minh đế!
____ Người nào không tận mắt nhìn thấy Minh đế sủng ái Nguyên Trưng Ung chủ, vĩnh viễn không thể tưởng tượng nổi Minh đế anh minh thần võ lại có thể ôn nhu đến vậy!
Cho dù Ưng Quế Luân và Minh đế là sư huynh đệ, cũng may Ưng Quế Luân là người từng trải qua sóng to gió lớn, khôi phục bình tĩnh rất nhanh, tiếp tục giảng bài theo ý Minh đế.
Mà hình như Minh đế cũng không có ý định rời đi, khoanh tay đứng nghe giảng ở một bên.
Những học trò ở đây, ngoại trừ các Hoàng tử ra, nếu không phải hoàng thân quốc thích thì cũng là con cháu trọng thần, tuổi còn nhỏ nhưng đã hiểu biết không ít chuyện, luôn luôn được nghe nhắc đến vị Minh đế cao cao tại thượng này, trong lòng ít nhiều cũng có chút sùng bái. Bây giờ được nhìn thấy, quả nhiên ung dung thâm trầm, oai phong khí phách, là một vị gia trưởng sủng ái Nguyên Trưng Ung chủ đủ cả mười phần…
Đối với chuyện này, Đại Hoàng tử Tề Minh Diệu là người ở chung lâu nhất với Đằng Huy Nguyệt, cực kỳ yêu thương biểu đệ này, thậm chí còn luôn muốn phân cao thấp với Minh đế xem ai làm Đằng Huy Nguyệt vui vẻ hơn, nhìn thấy cảnh vừa rồi chỉ nghĩ lại bị Minh đế nhanh chân đến trước. Nhị Hoàng tử Tề Minh Uyên có tâm lý của trẻ con bình thường, hồi nhỏ còn thích tranh giành Đằng Huy Nguyệt xinh đẹp đáng yêu cùng Tề Minh Diệu để chơi cùng, sau khi không được Đằng Huy Nguyệt chấp nhận, bèn quay sang không thèm so bì với Đằng Huy Nguyệt. Khi đã lớn hơn, thấy Đằng Huy Nguyệt tùy ý làm nũng với Minh đế, bản thân muốn tới gần nhưng không có cách nào, dần dần trong lòng nảy sinh đủ loại ước ao đố kỵ, nhưng không dám làm gì với một Đằng Huy Nguyệt hoành hành ngang ngược, cảm thấy hết sức ngột ngạt. Tam Hoàng tử Tề Minh Dũng khỏe mạnh thật thà, sức lực vượt trội, tâm tư đơn giản, căn bản không có ý muốn tranh sủng. Trước kia Tề Minh Viêm luôn phải ở trong Tê Hà cung lạnh lẽo, từ khi được chuyển đến Cam Tuyền cung mới chính thức bước vào phạm vi hoàng thất, lúc nào cũng ở giữa hai loại cảm xúc kinh hãi và tiếp nhận đối với những thân mật của Minh đế và Đằng Huy Nguyệt. Một tiểu biểu huynh xinh đẹp luôn nằm trong ánh mắt tập trung của mọi người, còn từng cứu hắn một lần, và phụ hoàng Minh đế có quan hệ lãnh đạm, địa vị của hai người họ chẳng có bao nhiêu trong lòng Tề Minh Viêm, cho nên dù hắn cảm thấy ước ao đố kỵ, lại thật sự không biết mình ước ao đố kỵ với ai.
Còn nhóm thư đồng của các Hoàng tử lại có những tâm tư khác nhau, nhưng đều vô cùng kinh ngạc khi thấy Minh đế và Đằng Huy Nguyệt thân thiết. Phải biết rằng, thời nay người ta chú trọng bế cháu không bế con, người có bối phận phụ thân đa số luôn nghiêm khắc dạy dỗ thế hệ tiếp theo của mình, nuông chiều con cái phần lớn là sinh mẫu hay văn cha, người giống như Minh đế đích xác chưa từng thấy bao giờ. Ngay lập tức, tất cả đều hâm mộ, hai mắt nhìn đăm đăm. Là trẻ con, có ai lại thích cứ bị người lớn nghiêm mặt dạy bảo chứ?
____ Đáng tiếc, bọn chúng đều là những tiểu nam tử hán đổ máu chứ không đổ lệ trong truyền thuyết, không phải là những văn tử hay nữ tử có thể làm nũng tùy ý với người khác…
Người duy nhất mà trong đầu trống rỗng chỉ có Tề Minh Tranh ba tuổi. Cả người nó béo tròn ngồi bên cạnh Đằng Huy Nguyệt, vui sướng khi được nhìn thấy đối tượng mình sùng bái, cảm thấy Đằng Huy Nguyệt thật sự rất lợi hại rất lợi hại, nó có thể chơi cùng cậu quả thật rất vui rất vui!
Mỗi lần Đằng Huy nguyệt lơ đãng nhìn nó một cái, Tề Minh Tranh đều hưng phấn đến nỗi hai mắt sáng lên! Dáng vẻ rất mong chờ được đi chơi với cậu!
Vốn dĩ Ưng Quế Luân đã giảng bài được một canh giờ, cho dù Nguyên Trưng Ung chủ Đằng Huy Nguyệt có được đích thân Minh đế đưa tới, hắn cũng không định nói lại từ đầu. Hắn đang giảng giải cho mấy học trò sáu bảy tuổi ngồi đối diện, thế nhưng đám học trò này rõ ràng không đặt tinh thần vào bài học, cứ thỉnh thoảng lại liếc mắt nhìn trộm Minh đế và Đằng Huy Nguyệt.
Ưng Quế Luân có chút bất đắc dĩ, liếc về phía Minh đế. Sau đó hắn phát hiện ra, Nguyên Trưng Ung chủ mà vừa rồi hắn còn tán thưởng không biết từ bao giờ đã lặng lẽ dịch đến cạnh Minh đế, mặt mày hớn hở nói thầm cái gì đó vào tai Minh đế. Minh đế cũng chiều theo ý cậu mà ngồi xuống, đang kiên nhẫn nghe.
Ưng Quế Luân có nhĩ lực hơn người, khi đã nghe chăm chú còn có thể nghe được những tiếng từ chỗ xa hơn so với người bình thường. Hắn nghe thấy Đằng Huy Nguyệt nói: “… Cữu cữu, có phải A Việt rất lợi hại không?”
“Rất lợi hại. A Việt của trẫm thiên tư thông minh.” Đây chính là nguyên tắc “Con cái nhà mình là tốt nhất”.
“Tất nhiên! Cũng không nhìn xem cữu cữu của ta là ai!” Hình như cái đuôi của tiểu Ung chủ đang phe phẩy qua lại.
Minh đế nói: “Không thể quá tự mãn.” Nói chung vẫn có chút tỉnh táo.
“Ta biết mà! Thế nhưng Ưng Thái phó cứ nói đi nói lại mấy câu kia, ta nghe đến nỗi tai sắp có kén rồi…” Giọng nói trẻ con ngọt xớt có chút buồn bực.
Nghe đến câu này, Ưng Quế Luân khụ khụ mấy cái, thấy hai người kia không có phản ứng gì, hắn lại khụ khụ to hơn.
Hai cữu sanh quay mặt nhìn sang, đồng loại nhướng mi.
Ưng Quế Luân cố gắng nghiêm mặt: “Nguyệt điện hạ, mời trở về vị trí của người.”
Ngay tức khắc Đằng Huy Nguyệt túm lấy tay áo Minh đế, nói: “Ưng Thái phó, hôm nay người nói “Tri chỉ nhi hậu hữu định, định nhi hậu năng tĩnh, tĩnh nhi hậu năng an, an nhi hậu năng lự, lự nhi hậu năng đắc”(1), sau đó có phải sẽ nói “Cách vật, trí tri, thành ý, chính tâm, tu thân, tề gia, trị quốc, nhi hậu bình thiên hạ”(2) không?”
Ưng Quế Luân sững lại một chút. Bởi vì cậu nói rất đúng Đây là một trong những nội dung mà các Hoàng tử bắt buộc phải học.
“Nguyệt điện hạ đã đọc quyển sách này?” Ưng Quế Luân có chút không xác định được trình độ của Đằng Huy Nguyệt.
Đằng Huy Nguyệt nói: “Đọc rồi. Ta biết ý nghĩa của nó. Vừa rồi ta nói cho cữu cữu nghe, cữu cữu nói ta rất có lý.”
Ưng Quế Luân vô cùng nghi ngờ. Thật sự không phải vì muốn dỗ cho Nguyên Trưng Ung chủ vui vẻ nên Minh đế mới cố tình nói cậu rất có lý chứ?
Minh đế nói: “Ưng khanh, đúng là A Việt đã đọc cuốn sách này. Tư chất từng người khác nhau. Ngươi cứ dạy tùy theo trình độ.”
Suýt nữa thì Ưng Quế Luân tức muốn lệch mũi! Cũng không phải hắn không tin phán đoán của Minh đế, học thức của Minh đế đâu có ở dưới hắn. Mà là thật sự hắn không hiểu đây là chuyện gì?
Đang yên đang lành Minh đế muốn đưa Nguyên Trưng Ung chủ đi học, vậy mà chưa được một canh giờ, hai cữu sanh này lại khoa chân múa tay nói hắn giảng bài không có gì mới mẻ đối với người ta?
____ Minh đế bệ hạ, ngài nuông chiều trẻ con cũng có mức độ thôi chứ? Ai biết ngài dạy Nguyên Trưng Ung chủ cái gì?
Quả thật là có muốn nhẫn nại cũng không thể nhẫn nại nổi!
Ưng Quế Luân luôn cung kính với Minh đế, nhưng sau cùng cũng không thể nhịn được mà phải dùng đến thân phận sư huynh, muốn đóng gói Minh đế và Đằng Huy Nguyệt để tống ra khỏi ngôi miếu nhỏ Cẩm Mặc cung này!
“Nếu đã như vậy, cứ chờ đến khi thần nói đến bài học mà Nguyệt điện hạ không hiểu, Hoàng thượng lại đưa Nguyệt điện hạ đến đây đi!” Ưng Quế Luân cười nhạt, nói.
Minh đế vẫn lãnh đạm tao nhã như cũ, nhưng vào lúc này, chính hắn cũng tự thấy hơi đuối lý.
Vỗ nhẹ Đằng Huy Nguyệt đang cố gắng không để lộ vẻ mặt tràn đầy đắc ý, Minh đế nói: “Sáng sớm mai trẫm lại đưa A Việt đến đây!”
Ngay lập tức, khuôn mặt tươi cười của Đằng Huy Nguyệt cứng đờ lại!
__Hết chương 25__
Chú thích:
(1) và (2) là hai câu nói của Khổng Tử, cũng là kinh thứ hai và ba trong sách Đại Học nằm trong bộ Tứ Thư. Tứ Thư và Ngũ Kinh hợp lại thành 9 bộ sách chủ yếu, kinh điển của Nho giáo. Tứ Thư gồm bốn quyển: Đại Học, Trung Dung, Luận Ngữ, Mạnh Tử; Ngũ Kinh gồm năm quyển: Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Lễ, Kinh Dịch, Kinh Xuân Thu. Ngoài ra còn có Kinh Nhạc được Khổng Tử soạn thảo nhưng đã bị Tần Thủy Hoàng đốt mất, chỉ còn sót lại một ít được làm thành một thiên trong Kinh Lễ gọi là Nhạc ký. Vốn dĩ có Lục Kinh nhưng chỉ còn Ngũ Kinh.
(1) Tri chỉ nhi hậu hữu định, định nhi hậu năng tĩnh, tĩnh nhi hậu năng an, an nhi hậu năng lự, lự nhi hậu năng đắc: Biết dừng rồi mới định, định rồi sau mới tĩnh, tĩnh rồi sau mới an, an rồi sau mới lự, lự rồi sau mới được. Vật có gốc ngọn, việc có trước sau, biết được trước sau mới gần được đạo. Biết được phải đạt đến cảnh giới chí kiện, ý chí mới có định hướng. Ý chí có sự định hướng thì tâm mới không dao động, tâm không dao động thì mới sống an nhàn, có thể sống an nhàn thì mới làm việc tinh tường, có thể làm việc tinh tường sau đó mới đạt đến cảnh giới chí thiện. Phàm là vật đều có gốc có ngọn, phàm là sự việc đều có kết thúc và bắt đầu. Có thể hiểu được thứ tự của cái gốc, ngọn, trước, sau thì đã tiếp cận được với đạo lý mà Đại Học nói đến.
(2) Cách vật, trí tri, thành ý, chính tâm, tu thân, tề gia, trị quốc, nhi hậu bình thiên hạ: Người muốn bày tỏ cái đức của mình phải trị nước trước, người muốn trị nước phải tề gia trước, người muốn tề gia phải tu thân trước, người muốn tu thân phải chính tâm trước, người muốn chính tâm phải có thành ý trước, người muốn có thành ý phải biết mình trước, biết mình ở cách vật. Cổ nhân muốn người trong thiên hạ đều phải bày tỏ cái đức của mình, trước hết phải trị cho tốt đất nước của mình, muốn trị thật tốt nước của mình phải trị tốt gia đình của mình trước, muốn trị được tốt gia đình của mình thì phải tu dưỡng bản thân mình trước, muốn tu dưỡng tốt bản thân mình thì phải sửa tâm mình cho đúng trước, muốn tâm của mình được đúng đắn thì phải thành thật với ý định mình phát ra trước, muốn thành thật với những ý định do mình phát ra trước hết phải tăng cường kiến thức của mình trước, và tăng cường kiến thức thì phải nghiên cứu chân lý của tất cả sự vật trước.