Ngày thứ bảy hôm sau, Hannibal thức dậy sớm, và tuy trời vẫn mưa tầm tả, chuẩn bị đi xe đạp đến gặp Pico, cùng hai bạn. Nhưng chuyến đi phải dời lại sau, vì Bob và Peter có gọi điện thoại báo rằng bị cha mẹ giữ lại làm việc nhà. Thím Mathilda lợi dụng để trưng dụng Hannibal: thám tử trưởng phải bỏ cả buổi sáng để phân chia xếp loại đống đồ chú Titus mới mua về. Cuối cùng sau khi ăn trưa xong, Hannibal biến đi được và chui vào Bộ Tham Mưu: một chiếc xe lán cũ kỹ, đã bị quên từ lâu dưới đống đồ phế thải, trong xó kẹt kho bãi của ông bà Jones.

Ít lâu sau, Bob và Peter đến cùng sếp và cả ba mặc áo mưa, lên đường dưới trời mưa. Ba cậu đạp cực lực đến vùng đồi núi, chạy qua trang trại đổ nát của gia đình Alvaro và dễ dàng tìm thấy nhà ông hàng xóm Emiliano Paz. Đó là tòa nhà cũ, có kho thóc và hai nhà nhỏ, trong đó một là chỗ ở tạm cho anh em Alvaro.

Diego đang cưa gỗ trước cửa nhà.
- Anh Pico trong nhà - Diego nói - Các cậu vào nhanh đi. Các cậu có tìm thấy gì không?
Pico đang đốt lửa, mỉm cười khi thấy khách vào.
- À! Các bạn thám tử của ta đây rồi. Có gì mới không?
Hannibal lập lại những gì giáo sư Moriartt đã nói về cái bảo vệ bao gươm.

- Gần như chắc chắn là của thanh gươm Cortès - thám tử trưởng kết luận.
- Và Don Sebastian đã không bị giết khi chạy trốn! - Peter kêu.
- Đúng hơn - Bob chỉnh cậu bạn nóng tính của mình - có hy vọng ông ấy đã thoát được.

Khi đó Hannibal cho xem những bản phôtô của công văn gửi José Alvaro, bản báo cáo của trung úy Brewster về cái ch.ết của Don Sebastian và cuối cùng là bản báo cáo về việc trung úy Brewster, hạ sĩ McPhee và lính Crane đào ngũ.

- Mấy tài liệu này có thể giúp ích gì được cho ta? - Pico hỏi - Giấy tờ nói rằng Don Sebastian đã bị giết, là điều mà ta không có cớ gì mà không tin. Còn bản báo cáo của trung úy thì nói rõ rằng người chạy trốn cầm thanh gươm khi bị rơi xuống biển. Đó là chính xác những gì ông tướng Mỹ đã giải thích với gia đình tôi thời ấy.

- Anh không thấy kỳ lạ - Hannibal nhấn mạnh - rằng những người đã viết báo cáo về cái ch.ết của Don Sebastian lại đào ngũ ngày ngày hôm sau sao? Một người đào ngũ, thì có thể là trùng hợp. Hai còn bỏ qua được. Nhưng cả ba thì sao?

- Đồng ý! - Pico thừa nhận - Vậy là đúng như tôi vẫn nghĩ, thanh gươm không nằm dưới đáy biển. Ba tên ấy đã lấy cắp trước khi giết ch.ết Don Sebastian. Sau đó, bọn chúng viết báo cáo, rồi bỏ trốn cùng chiến lợi phẩm.

- Có thể. Nhưng anh hãy nhớ đến cái bảo vệ bao gươm. Ai đã giấu trong tượng? Hầu như chắc chắn chính là tổ tiên của anh đã tìm cách giấu thanh gươm quý báu khỏi mắt người Mỹ. Nhưng vì một lý do nào đó, ông đã cất riêng cái bảo vệ bao gươm.

- Có thể cũng chính là người đã bí mật trao gươm cho Don Sebastian - Pico gợi ý.

- Thêm một điểm lạ lùng trong lịch sử - Hannibal ghi nhận - Tự sao lại hầu như giao một thanh gươm quý báu cho kẻ thù? Nếu Don Sebastian cần vũ khí, đưa cho ông cây súng có hợp lý hơn không? Tự vệ bằng một thanh gươm cẩn đá quý đâu phải là việc dễ dàng.
- Hừm!

- Anh biết em nghĩ sao không? - Hannibal nói tiếp - Người Mỹ đã thật sự bắt giữ Don Sebastian để toan tước đoạt của ông thanh gươm Cortès. Em biết đó là điều mà giáo sư Moriaty nghĩ. Nhưng quân lính của Fremont có thể đã không chỉ muốn nắm được các tướng địa phương lãnh đạo cuộc kháng chiến, mà còn tham lam nữa. Câu chuyện về thanh gươm tuyệt quý, cũng như lịch sử của cả vùng này, đã đến tai bọn chúng. Khi đó, Don Sebastian đoán trước được diễn tiến sự việc, đã giấu thanh gươm vào tượng. Khi ông vượt ngục, trung úy Brewster và hai đồng lõa đã quyết định lao theo dấu vết ông. Bọn chúng quyết định lấy cắp thanh gươm và đã nghĩ ra chuyện bắn súng và tù nhân bị ch.ết để che giấu hành vi bí mật của mình. Rồi bọn chúng đào ngũ và lao đi tìm Don Sebastian và thanh gươm. Don Sebastian, sợ kẻ thù phát hiện ra chỗ giấu thanh gươm, đã đi lấy và giấu đi chỗ khác. Ông bỏ lại cái bảo vệ bao gươm trong tượng, để đánh lừa bọn chúng.

- Theo cậu, thì số phận Don Sebastian ra sao?
- Em không biết - Hannibal thở dài.

- Thật ra, cậu không biết được gì nhiều - Pico gật đầu nói - Cậu chỉ đưa ra giả thiết. Dù giả thiết có đúng phần nào đi nữa, thì Don Sebastian đã trốn đi đâu? Ông đã giấu thanh gươm chỗ nào? Và cậu sẽ làm thế nào để tìm ra thanh gươm?

- Khoan đã - Hannibal đáp và rút bức thư của Don Sebastian ra khỏi túi - Anh Pico ơi, anh có dịch được cái này không?
Pico cầm bức thư và liếc qua.

- Tôi biết bức thư này - Pico tuyên bố - Ông nội tôi thường đọc đi đọc lại, hy vọng tìm ra một chỉ dẫn nào đó liên quan đến thanh gươm bị mất. Hoài công! Thôi, bức thư nói thế này:
"Lâu đài Condor
13 tháng chín 1846

José con, ba mong con vẫn khỏe và chiến đấu như một người Mêhicô thực thụ. Người Mỹ đã chiếm đóng thành phố tội nghiệp của ta, còn ba thì bị bắt giam. Tại sao? Ba cũng không biết, nhưng ta có thể nghi ngờ, đúng không? Ba bị nhốt ở nhà Cabrillo, gần biển, và không ai được vào thăm ba hay được nói chuyện với ba. Các thành viên khác trong gia đình được an toàn và tất cả những thứ còn lại cũng thế. Ba hy vọng ta sẽ sớm được ăn mừng chiến thắng!"

Bob đã ghi chép lời dịch của Pico và đang đọc lại bức thư.
- Các cậu có để ý câu gợi ý đến lý do ông bị bắt giam không? - Bob nói - Dường như gợi ý rằng người Mỹ đang truy tìm thanh gươm, y như Hannibal đã nói.

- Và khi ông viết rằng gia đình được an toàn và “tất cả những thứ còn lại cũng thế” - Peter reo lên - có phải ông muốn làm cho José hiểu rằng ông đã giấu được thanh gươm quý ở nơi an toàn không?

- Có thể các cậu đều nói đúng - Hannibal gật đầu - nhưng dù gì lá thư này cũng chứng tỏ rằng trung úy Brewster đã báo cáo láo.
- Tại sao? - Pico ngạc nhiên hỏi.

- Thì trung úy khẳng định rằng Bob Sebastian đã rơi xuống đáy biển cùng thanh gươm mà một người thăm nuôi đã bí mật chuyển vào tù cho ông. Nhưng bức thư cho ta biết ông tù nhân không được tiếp khách. Vậy là không ai có thể cung cấp vũ khí cho ông! Brewster chỉ muốn làm cho người ta nghĩ rằng thanh gươm đã bị mất, để cho cả bọn tự do hành động.

- Tôi hiểu - Pico nói - nhưng mà...
Tiếng củi bị đổ và tiếng chân bỏ chạy làm ngắt lời anh.
- Dừng lại! Dừng! - Tiếng nói bên ngoài la lên.

Ba thám tử và chủ nhà cùng lao ra ngoài, vừa đúng lúc để nhìn thấy một con ngựa chạy phi nước đại. Một người đàn ông lớn tuổi, tóc bạc, đang đứng ngoài sân.

- Có người đang đứng ở cửa sổ, nghe lén những gì cháu nói, Pico à. Bác đến nói chuyện với cháu, thì nhìn thấy hắn. Tên gián điệp nghe tiếng bác, nhảy xuống đống củi này và phóng lên ngựa để phía sau kho thóc.
- Ai vậy bác? - Diego hỏi.

- Mắt bác không còn được như xưa, cháu à. Người đàn ông hay cậu thanh niên? Bác không tài nào nói được.
Pico dẫn ông già vào nhà, mời ông ngồi gần cửa rồi giới thiệu ông với Ba Thám Tử Trẻ. Emiliano Paz mỉm cười với ba cậu.
- Kẻ nghe lén đứng đó lâu chưa bác? -Hannibal hỏi.

- Bác không biết. Bác thấy hắn, khi vừa mới bước ra khỏi nhà.
- Babal ơi, theo cậu, đó là ai vậy? - Peter lo lắng hỏi - Tại sao có kẻ muốn nghe lén ta?
- Mình không biết. Hy vọng kẻ đó không nghe ta nói về thanh gươm Cortès. Ông Norris sẽ mừng rỡ nếu lấy được thanh gươm.
- Với điều kiện là họ tìm ra nổi - Pico bắt bẻ.

- Em vẫn tin Don Sebastian biết rằng ba người lính toan lấy thanh gươm và ông đã giấu đi - Hannibal tuyên bố - Và em còn tin chắc rằng ông đã để lại chỉ dẫn nào đó cho con trai trong bức thư này. Bị giam nhốt và đang lâm nguy, chắc chắn ông đã nghĩ đến chuyện hướng dẫn cho con trai José tìm ra kho báu.

Mọi ánh mắt lại dán vào bức thư.
- Hannibal! - Bob đột ngột la lên - Cậu có để ý đến tiêu đề không... ngay phía trên này? Lâu đài Condor! Đó là gì vậy? Anh Pico có biết không?

- Không biết - Pico thắc mắc nói - Có lẽ là tên địa danh. Thời đó và cả thời nay nữa, người ta thường ghi vào tiêu đề thư từ, địa điểm nơi đang viết thư, thành phố, trang trại, biệt thự...
- Nhưng Don Sebaslian đã viết bức thư này ở ngôi nhà Cabrillo mà - Bob bắt bẻ.

- Còn nhà riêng của ông chính là trang trại của anh - Hannibal nói thêm - Trang trại có bao giờ mang tên lâu đài Condor không?
- Chưa bao giờ, người ta vẫn gọi là trang trại Alvaro.

- Vậy tại sao Don Sehastian đã đề cập đến lâu dài này trên tiêu đề thư? - Peter la lên - Trừ phi ông muốn chỉ một nơi đặc biệt cho con trai José của ông. Có thể lâu đài Condor là một chỉ dẫn.

Hannibal trải tấm bản đồ vùng ra. Thám tử trưởng đã chu đáo mang theo tấm bản đồ này. Cậu xem xét một hồi, cùng với các bạn xúm quanh, rồi thở dài:
- Không thấy lâu dài Condor nào trên đây. Nhưng... Khoan đã! Tấm bản đồ này là thời nay. Ta cần bản đồ năm 1846 .
- Bác có tấm bản đồ cổ - Emiliano Paz nói.

Ông nhanh nhẹn bước ra khỏi phòng, về nhà và chẳng bao lâu quay về cùng tấm bản đồ đã ố vàng do thời gian. Bản đồ đề năm 1844 và được viết nửa tiếng Tây Ban Nha, nửa tiếng Anh. Pico và Hannibal cố đọc.

- Không có gì - cuối cùng Pico nói - Không có lâu đài Condor. Tôi đã nói là các cậu ảo tưởng viễn vông mà! Ảo tưởng sẽ không cứu được trang trại tội nghiệp của tôi đâu.

- Bác cũng e rằng trang trại mất thật rồi - Emiliano Paz nói và buồn bã lắc đầu - Bác sang đây để báo tin buồn. Bác đã cho các cháu mượn toàn bộ số tiền mà bác có, bây giờ bác phải trả nợ của chính mình. Mà các cháu thì không thể trả tiền lại cho bác, vì bây giờ trang trại và toàn bộ số đồ đạc trong đó đã cháy hết rồi. Các cháu chỉ có một giải pháp duy nhất thôi: ông Norris có đề nghị bác là mua lại khoản cầm cố của các cháu. Rất tiếc là bác không còn cách nào khác. Bác sẽ buộc phải sớm nhượng lại cho ông ấy thôi.

- Tối hôm qua Skinny ám chỉ chuyện này đấy mà - Peter nói khẽ - Nó đã biết trước.
- Cám ơn bác đã báo cho tụi cháu, thưa bác Emiliano - Pico nói - Số phận đã phán thế. Mà bác phải hành động sao cho có lợi cho gia đình bác.

- Bác rất tiếc, các cháu à. Nhưng các cháu cứ tiếp tục sống ở nhà bác nhé.
- Tất nhiên, thưa bác. Gia đình bác là người thân với tụi cháu mà.
Ông già ra về, Pico ra ngoài chẻ củi.
- Thua rồi! - Diego thở dài, nét mặt tuyệt vong.

- Chưa - Hannibal khẳng định - Ta sẽ tìm ra thanh gươm Cortès. Ngày mai, mình sẽ tập trung lại tất cả các bản đồ cũ mà mình tìm được. Rồi ta sẽ tìm thấy lâu đài Condor. Chắc chắn đó là một chỉ dẫn.
- Và bọn mình sẽ thành công - Bob và Peter đồng thanh kêu.

- Mình sẽ giúp các cậu - Diego cảm thấy được an ủi nói.
Bốn bạn mỉm cười.