Giáo Đường
Đoàn người ảm đạm đi qua hai cầu treo của toà thành tháp và sâu lớn của lâu đài dẫn tới giáo đường trong sự im lặng nặng nề. Qua cửa kính màu của giáo đường, ánh sáng lớ mờ nhuốm lên những gương mặt nhợt nhạt của các vị thánh tông đồ mặc áo đỏ.

Coconnas khao khát thở hít khí trời đêm mặc dù không khí đẫm nước mưa. Chàng nhìn đêm tối dầy đặc và lòng những mừng thầm vì hoàn cảnh này thuận lợi cho cuộc đi trốn của chàng và bạn.

Phải có nghị lực, sự cẩn thận và sức tự kiềm chế ghê lắm mới giữ cho chàng khỏi nhảy ngay xuống chân cáng khi vào tới giáo đường, chàng nhìn thấy chỗ dàn đồng ca, cách bàn thờ ba bước chân có một khối thân hình nằm bất động trong chiếc áo choàng trắng.
Đó là De Mole.

Hai người lính đi cùng chiếc cáng dừng lại bên ngoài cửa.
"Nếu đã ban cho chúng tôi ân huệ cuối cùng là được gặp nhau - Coconnas vừa nói vừa ra giọng yếu ớt - Xin hãy đưa tôi lại gần bạn tôi".

Những người khiêng cáng không nhận được lệnh bắt làm trái lại nên họ làm theo lời đề nghị của Coconnas mà chẳng gây khó dễ gì.

Vẻ mặt La Mole xanh xao và u tối, đầu chàng tì vào bức tường cẩm thạch. Mồ hôi đầm đìa khiến mặt chàng có vẻ nhợt nhạt như ngà ẩm ướt và thấm đẫm mái tóc đen của chàng làm tóc đã dựng lên để có vẻ như đã cứng đờ lại. Người giữ chìa khoá ra hiệu cho hai người hầu đi tìm cha cố theo lời yêu cầu của Coconnas.

Đó là tín hiệu đã định.

Coconnas lo lắng đưa mắt nhìn theo hai kẻ hầu. Nhưng không phải chỉ có ánh mắt nóng bỏng của chàng là chăm chăm nhìn theo họ. Những người hầu vừa khuất thì có hai người đàn bà lao từ phía sau bàn thờ ra phía dàn đồng ca với những tiếng thì thầm vui mừng đi trước họ làm xao động không gian như làn hơi nóng ồn ào trước cơn giông.

Marguerite chạy bổ tới chỗ De Mole và ôm chầm lấy chàng.
De Mole thốt lên một tiếng kêu khủng khiếp giống như những tiếng Coconnas đã nghe thấy lúc còn ở trong hầm giam và đã khiến chàng suýt phát điên.
- Lạy Chúa! Có chuyện gì vậy mình? - Marguerite hoảng sợ lùi lại.

De Mole thốt lên một tiếng rên thâm trầm và đưa tay lên mặt dường như chàng không muốn nhìn thấy Marguerite.
Marguerite kinh hãi về sự im lặng và cử chỉ này còn hơn cả vì tiếng kêu đau đớn của De Mole vừa xong.
- Ôi! Nàng thốt lên - Mình sao vậy? Người mình đầy máu.

Coconnas đã tới được bàn thờ, cầm dao và đã ôm Henriette trong tay bèn quay lại.
- Mình đứng dậy đi! Marguerite nói - Em van mình, mình đứng dậy đi. Đến lúc rồi.
Một nụ cười buồn rầu đến phát sợ lướt qua làn môi nhợt nhạt của De Mole, chàng có vẻ như không thể cười được nữa.

- Hoàng hậu thân yêu - Chàng trai trả lời - Nàng đã dự định mà không tính tới tâm địa của Catherine, nghĩa là không tính trước tới một tội ác. Tôi đã chịu nhục hình, xương tôi đã nát, toàn thân tôi chỉ còn là một vết thương mà thôi, và cử động lúc này đây của tôi để đặt được môi lên trán nàng khiến tôi đau đớn còn hơn cái ch.ết.

Và quả thật, người tái mét, de Mole cố gắng tì môi lên trán hoàng hậu.
- Nhục hình! - Coconnas thốt lên - Nhưng mình cũng đã chịu nhục hình! Vậy tên đao phủ đã không giúp cậu điều hắn đã giúp mình.
Và Coconnas kể lại tất cả.

- A, vậy là rõ rồi - De Mole đáp - Cậu đã bắt tay ông ta ngày chúng ta tới thăm, mình lúc ấy đã quên rằng tất cả mọi người đều là anh em, mình đã ra ý dè bỉu, Chúa đã trừng phạt thói kiêu ngạo của mình, tạ ơn Chúa! - De Mole chắp tay lại.
Coconnas và hai người đàn bà nhìn nhau xiết đỗi kinh hoàng.

- Thôi nào - Viên coi tù đã đi ra cửa để nghe ngóng vừa quay trở lại nói - Thôi đừng để mất thì giờ nữa, ông de Coconnas thân mến, đâm cho tôi nhát dao đi mà phải thu xếp nhát ấy cho ra dáng quý tộc đấy nhé, họ sắp tới rồi.

Marguerite quỳ xuống bên De Mole. Nàng trông tựa như một trong những pho tượng cẩm thạch cúi mình trên nấm mồ gần bên hình ảnh của kẻ bị chôn sâu dưới mộ.

- Nào, anh bạn - Coconnas - Can đảm lên! Mình khỏe, mình sẽ đưa cậu đi, mình sẽ đặt cậu lên ngựa, thậm chí mình còn có thể giữ cậu ngay trước mặt mình nữa nếu cậu không thể tự ngồi vững trên yên. Nhưng đi thôi, đi thôi, cậu đã nghe thấy điều con người phúc hậu này nói rồi đấy. Vấn đề ở đây là mạng sống của cậu kia mà.

De Mole lấy hết sức cố gắng, một cố gắng phi thường.
- Đúng vậy - Chàng nói - Đây là việc liên quan tới mạng sống của cậu.
Và chàng cố gắng đứng dậy.

Anibal đỡ lưng cho chàng đứng. Trong lúc đó, La Mole chỉ thốt ra một tiếng rên trầm trầm. Nhưng khi Coconnas buông chàng ra để tới chỗ viên coi tù, de Mole chỉ còn được hai người đàn bà đỡ nữa thôi thì chân chàng khuỵu xuống, và dù Marguerite đầm đìa nước mắt hết sức cố gắng đỡ cho chàng. De Mole vẫn ngã sụp xuống như một khối thịt và tiếng kêu xé lòng mà chàng không kìm lại được khiến các vòm trần giáo đường ngân mãi trong một tiếng vang thê thảm.

- Nàng thấy chưa, hoàng hậu - De Mole nói với giọng đầy đau khổ tuyệt vọng - Hãy bỏ mặc tôi đi, bỏ tôi ở đây với lời chào vĩnh biệt cuối cùng của nàng. Marguerite, tôi không hề thú nhận gì hết, chuyện bí mật của nàng sẽ được giữ kín trong mối tình của tôi và sẽ hoàn toàn tiêu tán cùng cái ch.ết của tôi. Vĩnh biệt, hoàng hậu, xin vĩnh biệt…

Marguerite gần như không còn sinh khí, nàng vòng tay ôm lấy mái đầu duyên dáng và đặt lên đó một cái hôn gần như sùng kính.

- Còn cậu, Anibal, cậu đã thoát được nỗi đau đớn, cậu còn trẻ còn có thể sống. Cậu trốn đi, bạn ạ, hãy để cho mình niềm an ủi cuối cùng là được biết cậu đã tự do.
- Thời giờ gấp rồi - Viên coi ngục kêu lên - Xin các ông nhanh lên cho.

Henriette cố nhè nhẹ kéo Anibal, trong khi đó Marguerite quỳ trước mặt De Mole; tóc tai xổ tung, đầm đìa nước mắt. Nàng trông như tượng nữ thánh Madeleine.
- Trốn đi, Anibal - De Mole tiếp - Trốn đi, đừng có để cho kẻ thù của chúng ta được vui thú chứng kiến cái ch.ết của hai kẻ vô tội.

Coconnas nhẹ nhàng đẩy tay Henriette đang kéo chàng lại phía cửa, và với một cử chỉ trang trọng đến mực gần như oai nghiêm chàng nói:
- Thưa bà, trước hết hãy trao năm trăm écus mà bà đã hứa cho người này.
- Tiền đây - Henriette nói.
Rồi chàng quay lại phía De Mole buồn bã lắc đầu, nói:

- Còn cậu, de Mole, nếu có lúc nào cậu nghĩ rằng mình có thể bỏ rơi cậu thì cậu sỉ nhục mình đấy. Mình chẳng đã thề cùng sống ch.ết với cậu là gì? Nhưng cậu đau đớn quá, anh bạn thân mến ạ, nên mình tha thứ cho cậu.

Và chàng quả quyết nằm xuống bên bạn, và chàng nghiêng đầu về phía bạn và lướt môi mình lên trán De Mole.
Rồi chàng nhẹ nhàng, nhẹ nhàng như bà mẹ đỡ đứa con, chàng kéo đầu De Mole trượt từ bên tường sang ngả vào ngực chàng.

Vẻ mặt Marguerite đầy u ám. Nàng đã nhặt con dao mà Coconnas vừa để rơi lên.
- Ôi hoàng hậu của tôi - De Mole đoán ra ý nàng và vươn tay về phía nàng - Xin hãy đừng quên rằng tôi ch.ết để dập tắt mọi nghi ngờ về mối tình của chúng ta.

- Nhưng em biết làm gì đây? Nếu như đến ch.ết bên chàng cũng không được? - Marguerite tuyệt vọng kêu lên.
- Em có thể khiến cái ch.ết đối với tôi trở thành êm dịu và đến với tôi bằng gương mặt tươi cười.
Marguerite lại gần chàng và chắp tay lại như cầu xin chàng nói.

- Marguerite, em có nhớ một tối, khi tôi dâng cuộc đời tôi cho em cũng như hôm nay đây, tôi đang trao tính mạng tôi, để đổi lại, em đã hứa với tôi một lời thiêng liêng…
Marguerite rùng mình.
- A, em đã nhớ ra rồi đó, vì em rùng đang run lên kìa.
- Vâng, em đã nhớ ra rồi, Hyacinthe thề có linh hồn em, em xin giữ lời.

Từ chỗ nàng, Marguerite chìa bàn tay về phía bàn thờ như để xin Chúa một lần nữa chứng giám cho lời thề của nàng.
Nét mặt De Mole rạng rỡ hẳn lên như thể vòm trần giáo đường mở ra và một tia sáng thần tiên chiếu rọi tới tận chàng.
- Có người tới, có người - Viên cai ngục gọi.

Marguerite buột kêu lên một tiếng, lao bổ tới De Mole, nhưng nỗi e ngại làm chàng đau thêm khiến nàng run rẩy dừng lại trước chàng.
Henriette đặt môi lên trán Coconnas nói:

- Anibal, em hiểu mình và tự hào vì mình. Em biết rằng tính cách anh hùng của mình khiến mình phải ch.ết nhưng em yêu mình cũng vì thế. Trước Chúa, em vẫn yêu mình hơn nhất trên đời. Dù em không biết Marguerite đã hứa sẽ làm gì cho De Mole nhưng em thề với mình em sẽ làm như vậy đối với mình. và nàng chìa tay cho Marguerite.

- Nói thế mới thật là hay, cám ơn mình - Coconnas trả lời.
- Hoàng hậu của tôi, trước khi nàng rời tôi, xin hãy gia ân lần cuối - De Mole nói - Hãy cho tôi một vật kỷ niệm nào đó để tôi có thể hôn nó khi bước lên đoạn đầu đài.
- Vâng, vâng - Marguerite thốt lên - Đây…

Nàng gỡ khỏi cổ chiếc hộp đựng thánh tích nhỏ bằng vàng treo trên sợi dây chuyền cũng bằng vàng.

- Này, đây là một thánh tích mà em đã đeo từ thời thơ ấu, mẹ em đã đeo nó vào cổ cho em khi em còn bé tý và khi ấy bà ta còn yêu thương em, nó là của giáo hoàng Clément, cậu em, cho em, em chưa bao giờ rời xa nó. Đây, xin anh hãy giữ lấy.
De Mole cầm lấy chiếc hộp thánh tích và khao khát hôn lên đó.

- Có người mở cửa rồi - Viên cai ngục gọi - Xin các phu nhân hãy trốn đi cho!
Hai người đàn bà lao về phía bàn thờ và biến mất.
Cùng lúc đó cha cố bước vào.