Nhiều giờ đã trôi qua. Khoảng gần nửa đêm anh bỗng giật mình. Anh rút đồng hồ, bấm đèn soi: 11 giờ 43 phút. Thêm hai tiếng đồng hồ, anh tiếp tục suy nghĩ nghiên cứu mọi mặt của tình hình. Anh không lo gì về cách giải quyết vì bây giờ anh đã làm chủ được sự bí mật, thì anh chỉ còn có việc tìm cách thoát khỏi nơi đây, để đêm tới anh đến nơi họp ở phố Xuyt-sê, trình bày cho mọi người thấy rõ sự diễn biến của tội ác.

Anh tìm cách để ra thoát, lên khỏi gian ngầm và trèo lên đỉnh cái thang bên trên. Bỗng qua lỗ cửa sập anh nghe tiếng nhiều người ở gian này. Anh nghĩ thầm: Khỉ thật ! Muốn thoát khỏi sự vây bắt của cảnh sát thì ta phải thoát khỏi nhà giam này. Nhưng một trong bốn lối thoát đã bị tắc rồi ! Chỉ còn lối kia nữa thôi.

Anh lại trở xuống gian buồng của Ph"lôrăngxơ, và tác động vào cái cơ cấu đối trọng. Tấm che tủ trượt đi. Anh định tìm xem có chút gì ăn cho đỡ đói để chịu đựng được trong lúc bị vây hãm. Anh vừa toan đi quanh chỗ hõm kê giường, phía sau các tấm màn che thì anh nghe có tiếng bước chân làm anh chững lại. Có người vào gian buồng, và có tiếng nói:

— Sao Madơru ! Anh ở đây suốt đêm đấy ư ? Có gì mới không ?

Nghe tiếng, anh biết là ông quận trưởng, và do câu ông hỏi nên anh biết Madơru đã được đưa ra khỏi nơi bị anh nhốt và đang ở gian bên cạnh. May thay ! Cái cơ cấu đối trọng hoạt động rất êm, không làm cho mọi người biết đến, và anh nghe được câu chuyện giữa họ:

Madơru trả lời: “Thưa ông quận trưởng, không có gì mới.”
— Lạ nhỉ ! Nhất định cái lão quỷ ấy phải nấp chỗ nào chứ ! Hay hắn trốn qua mái nhà rồi ?

Một tiếng người thứ ba (mà Đông Luy nhận ra là phó phòng Vơ be) nói: Hôm qua chúng tôi đã xem xét kỹ. Nó không thể trốn thoát được, trừ phi nó có cánh...
— Vậy theo ý ông thì ra sao ?

— Thưa ông quận trưởng, theo ý kiến tôi thì nó vẫn ẩn nấp trong ngôi nhà. Ngôi nhà cổ, chắc có chỗ nào ẩn rất kín đáo.

Đông Luy qua khe hở, nhìn thấy ông quận trưởng đi đi lại lại trước chỗ hõm kê giường. Ông ta nói: — Đúng ! ông nói có lý. Ta sẽ tìm ra nơi ẩn. Nhưng... có cần thiết không nhỉ ?
— Thưa, ông nói sao ạ ?

— Thực tế, ông ạ ! Hẳn ông đã biết rõ ý kiến của tôi và của ông chủ tịch Hội Đồng. Bây giờ mà ta lại khui ra Luypanh thì thật lôi thôi ! Bao nhiêu thứ lại rơi vào đầu chúng ta ! Vả lại thực ra thì hắn đã trở nên con người lương thiện kia mà ! Chúng ta đang cần hắn, hắn có làm điều gì xấu đâu ?

Vơbe có vẻ tự ái đáp:
— Thưa ông quận trưởng, ông thấy là hắn không làm điều gì xấu ?
Ông Đetmaliông bật cười:

— Ừ ! Kể ra... như cái cú điện thoại sáng hôm qua cũng ngộ nghĩnh ! Khi tôi kể chuyện ấy với ông chủ tịch hội Đồng, ông ôm bụng mà cười.
— Chuyện thế mà lại cười được !

— Phải ! Nhưng phải nói thằng cha tài ứng phó thật ! Và dù có đáng cười hay không thì cũng phải thấy nó táo bạo thật ! Cắt dây điện thoại ngay trước mặt ông, rồi bịt lối ông bằng tấm màn sắt. À ! Nhân nói đến chuyện này, anh Madơru ạ ! Sáng nay anh phải chữa ngay máy điện thoại đi, để anh ở đây có thể luôn luôn liên lạc được với quận. Anh đã khám xét kỹ trong hai gian ấy rồi chứ ?

— Vâng, thưa ông quận trưởng, theo lệnh ông, ông phó phòng Vơbe và tôi đã làm việc đó đến hơn một tiếng đồng hồ rồi. Chúng tôi tìm khắp...

- Phải ! Tôi thấy cô Ph"lôrăngxơ-Lơvatxơ này là một con người làm tôi lo ngại. Chắc chắn cô ta là đồng phạm. Nhưng mối quan hệ của cô ta với Xôvơrăng như thế nào ? với Đông Luy-Perenna như thế nào ? Đó là điều quan trọng mà ta cần phải biết. Trong các giấy tờ của cô ta anh không phát hiện thấy gì ư ?

- Dạ, không thấy gì. Chỉ là những hóa đơn, những thư từ của nhà thầu.
— Thế còn ông, ông Vơbe ?
— Thưa ông quận trưởng, tôi , thì tôi thấy có vấn đề hay hay.

Vơbe nói câu đó với vẻ đắc thắng, và trả lời tiếp:

— Thưa ông quận trưởng, đó là một cuốn sách của Sếch-pia, tập 8. Xin báo cáo với ông: đó không phải là cuốn sách bình thường, mà rỗng bên trong, bìa ngoài chỉ là cái vỏ hộp trong đó cất giấu các giấy tờ.

— Thế thì ? Những giấy tờ ấy đâu ?
— Thưa đây !... Những tờ giấy trắng, trừ ba tờ: một tờ ghi những ngày tháng mà những bức thư bí mật phải xuất hiện.

— Ồ, ! vấn đề nặng nề đối với Ph"lôrăngxơ-Lơvatxơ đấy ! Và như vậy chúng ta biết thêm là Đông Luy do đâu mà nắm được tờ giấy đó.

Pereana nghe và ngạc nhiên: anh đã hoàn toàn quên tình tiết này, và khi Gattông-Xôvơrăng kể chuyện không hề nhắc đến chi tiết đó. Nghiêm trọng thật, nhưng cũng kỳ lạ thật ! Do đâu mà Ph"lôrăngxơ có được bản ghi này ?

Ông Đetmaliông hỏi tiếp: Còn hai tờ kia ?
Đông Luy hết sức chú ý lắng nghe. Hai tờ kia anh đã đánh mất hôm nói chuyện với Ph"lôrăngxơ cũng ở gian phòng này.
Vơ be đáp: Một trong hai tờ ấy đây !

Ông Đetmaliông cầm tờ giấy và đọc thấy:
«Đừng quên là-vụ-nổ không phụ thuộc vào các bức thư, và sẽ xảy ra vào 3 giờ sáng»
Ông Đetmaliông nhún vai, nói:

— Đây là vụ nổ mà Đông Luy đã báo chúng ta biết trước, và sẽ xảy ra sau khi lá thơ thứ năm xuất hiện, theo như đã ghi trong tờ giấy kia. Ôi chà ! Chúng ta còn đủ thời giờ vì ta mới thấy xuất hiện ba bức thư, và đêm nay »ẽ xuất hiện bức thứ tư. Vả lại, làm đổ ngôi nhà ở phố Xuýt-sê đâu phải chuyện dễ ! Còn gì nữa không ?

Vơbe đưa tờ giấy cuối cùng ra và nói:

— Thưa ông quận trưởng, Xin ông xem kỹ những đường vẽ chì đây: chúng hình thành một ô vuông lớn. Ở trong đó có nhiều hình chữ nhật nhỏ, đủ các loại kích thước. Phải chăng đó là mặt bằng của một ngôi nhà ?

— Ồ, à ! phải rồi !

— Đó là mặt bằng của ngôi nhà chúng ta đang ngồi đây. — Vơbe nói khẳng định với vẻ trịnh trọng— Đây là sân đón khách, những nhà sâu phía trong sân, đây là nhà thường trực bảo vệ, đây là nhà của cô Lơvatxơ. Từ cái nhà này có đường vẽ chấm chấm bằng chì đỏ đi tới nhà ở cuối sân. Ở chỗ xuất phát đường chì đỏ, có đánh dấu một chữ thập nhỏ, tức là gian nhà chúng ta đang ngồi đây... hay nói đúng hơn, đó là chỗ hõm kê giường. Ở chỗ nầy có vẽ vị trí một cái như là lò sưởi hoặc như là một cái tủ - một cái tủ ngầm phía sau cái giường và có lẽ có những tấm màn che đi.

Ông Đetmaliông khẽ nói:
— Ông Vơbe nhỉ ! Thế thì có lẽ là đường vẽ một lối đi từ nhà đó tới các nhà phía cuối sân ? Và này, ở đầu ʍút̼ đường vẽ cũng có một chữ thập nữa bằng chì đỏ.

— Vâng, đúng đấy ! Không rõ nó chỉ vị trí gì ! Rồi chúng ta sẽ xác định một cách chắc chắn. Nhưng ngay bây giờ, dựa trên một giả thiết đơn giản, tôi đi bố trí những người gác trong gian nhỏ ở tầng gác hai, là nơi diễn ra cuộc đi lại bí mật giữa Đông Luy, Ph"lôrăngxơ-Lơvatxơ, Gattông-Xơvơrăng, chúng tôi đã đoán ra ngay nơi ẩn náu của Đông Luy Perenna.

Im lặng một lúc, rồi viên phó phòng Vơbe nói tiếp với giọng càng tỏ ra trịch thượng

— Thưa ông quận trưởng. Hôm qua tôi đã có một cuộc chạm trán kịch liệt với con người đó. Các nhân viên của tôi đều đã chứng kiến. Những gia nhân ở đây chắc cũng biết rõ. Không bao lâu nữa công chúng cũng sẽ biết. Chính nó đã tạo cho Ph‘lôrăngxơ-Lơvatxơ trốn thoát. Nó đã muốn cả Gattông-Xôvơrăng cùng trốn thoát. Nó là một tên tướng cướp thuộc loại nguy hiểm nhất. Thưa ông quận trưởng, chắc ông vui lòng cho phép tôi được bắt nó trong hang ổ của nó. Nếu không... nếu không... thì thưa ông quận trưởng, tôi bắt buộc phải xin thôi việc !.

Ông quận trường cười:

—Thôi ! Ông đã nhấn mạnh như thế thì được rồi. Tôi biết là ông còn hận mãi về vụ cái tấm màn sắt. Được rồi ! Ông cứ tiến hành đi ! Mặc xác Đông Luy ! Hắn đã muốn. Này anh Madơru ! Khi nào anh sửa xong điện thoại thì anh gọi báo mọi tin tức về quận cho tôi nhé ! Và tối nay hẹn gặp nhau tại phố Xuyt-sê nhà ông Fauvin. Đừng quên đây là lá thư thứ tư nhé !

Vơbe nói: sẽ không có lá thư thứ tư !
— Sao vậy ?
  Vì từ giờ đến tối nay. Đông Luy sẽ bị tóm.
- A ! Vậy ra những bức thư ông cũng buộc tội cho Đông Luy...

Đông Luy không nghe thêm nữa. Anh nhẹ nhàng lùi về phía ô tủ, hạ nắp xuống một cách êm nhẹ.

Thế là họ đã biết chỗ ẩn nấp của anh ! Anh cằn nhằn: chó má thật ! Vấn đề gay go đây ! Ta đang nằm trong tấm vải liệm tuyệt đẹp !

Anh đi nốt phần nửa đường ngầm với ý định đến lối thoát kia. Nhưng anh dừng lại: «Vô ích ! Lối đó đã có người canh gác. Sao ? Chẳng lẽ ta sắp phải đưa tay vào còng ư ?.

Ở phía dưới, chỗ hõm kê giường ngủ, anh nghe có tiếng đập dập vào vách gỗ. Âm thanh khang khác chắc đã làm cho viên phó phòng chú ý. Vơbe, chẳng cần phải nương nhẹ như Đông Luy, hình như sắp phá bức vách để tìm ra bộ cơ cấu bí mật. Mối nguy hiểm sắp tới nơi rồi !

Đông Luy làu nhàu: chó đểu ! Chó đểu ! Không có lẽ ta phải vượt mặt chúng mà tẩu thoát ! Khỉ thật ! Làm thế nào bây giờ ?... Chà ! Nếu ta mà còn đủ sức lực...

Vì thiếu ăn nên anh bải hoải. Chân run lên. Đầu óc mất cả cái sáng suốt lúc bình thường.

Những tiếng đập phá bên dưới thúc đẩy anh đành phải đi tới lối ra bên trên. Trèo lên thang, anh soi đèn bấm lên những phiến đá của tường và lên phần gờ của cửa sập. Anh thử dùng vai nhấc cánh cửa lên, nhưng phía trên anh lại nghe thình bịch những bước chân. Mọi người vẫn ở đó...

Điên lên vì tức giận, và bất lực, anh đợi Vơbe tới, ở phía dưới có tiếng “rắc», âm truyền đi suốt dải đường ngầm, rồi đến tiếng nói ồn ào.

Anh thầm nghĩ: "Thế là hết ! Dây trói, nhà giam, xà lim.. Thật là số ăn mày ! Thật là ngốc nghếch ! Và rồi Mari-An-Tanym sắp ch.ết... và rồi Ph"lôrăngxơ... Ph"lôrăngxơ...».

Trước khi tắt đến bấm, anh soi xung quanh một lần cuối cùng. Cách thang 2 mét, ở khoảng ba phần tư chiều cao, hơi thụt vào một tí, có chỗ hổng mất một viên đá to, tạo thành một hốc có thể cho người thu mình lại, ẩn được. Tuy chỗ ẩn không đáng giá lắm, Đông Luy cũng quan sát kỹ. Vả lại cũng không còn cách nào khác, anh tắt đèn cúi xuống, chui vào hốc, gập đôi người lại, nấp ở đó.

Vơbe, Madơru và mấy người đi tới. Đông Luy cố ép mình vào phía trong cùng để tránh những tia đèn đã bắt đầu chiếu tới. Và, thật là kinh ngạc ? Anh thấy viên đá chao đi nhè nhẹ như xoay quay một trục, và đẩy anh tụt xuống cái hốc thứ hai ở phía sau. Anh vội rút nốt chân và nhẹ nhàng đóng viên đá lại, tuy nhiên cũng bị sỏi vữa rơi xuống lấp đến nửa ống chân.

Anh thích thú, lầm bầm: Té ra trời vẫn ủng hộ đạo lý và nhân quyền !

Anh nghe thấy Madơru nói: Không thấy gì. Đi hết đường rồi. Có lẽ thấy ta sắp đến hắn đã trốn—ông nhìn kia ! — qua lối cửa sập phía trên cái thang kia.

Vơbe nói: Suy từ độ dốc chúng ta đã đi lên, thì cái cửa sập phải ứng với tầng gác hai. Cái dấu chữ thập nhỏ thứ hai trên bản vẽ hẳn là ở tầng gác thứ hai, ở cái buồng nhỏ sát với phòng của Đông Luy. Chính tôi đã giả định như vậy cho nên tôi đã đặt ba người canh gác ở đấy. Nếu nó trốn ra bằng phía ấy thì nó sẽ bị bắt." Madơru nói: Chúng ta cứ cho đập. Họ sẽ thấy cái cửa sập và chúng ta sẽ mở. Nếu không mở được thì chúng ta cho phá.

Những tiếng đập lại vang lên. Hơn 15 phút sau thì cửa sập bị phá, và có những tiếng khác lẫn với tiếng của Vơbe và Madơru.

Trong khi ấy Đông Luy xem xét chỗ nấp của mình. Thật là câu thúc thân thể, chỉ ngồi được là cùng. Đây là một cái hành lang, hay nói đúng hơn, là một con đường hẻm dài 1 mét rưỡi, phía cuối là một miệng hở, còn hẹp hơn và chồng chất những viên gạch. Các thành đều bằng gạch, thiếu mất vài viên. Có những viên đã lở ra, rơi đầy mặt nền. Luypanh thầm nghĩ: «Ta đừng dại dột mà cử động quá mạnh, kẻo bị chôn sống mất. Một viễn cảnh thú vị thật !».

Ngoài ra, cái lo bị người ta nghe tiếng buộc anh im lìm. Thực vậy, anh đang ở gần hai gian có đầy cảnh binh, một gian là cái buồng nhỏ và một gian là phòng làm việc của anh ; gian nhỏ là chỗ đặt máy điện thoại, ở sát văn phòng. Thế là anh bị cầm tù trong bề dày của các bức tường, chưa nghĩ ra cách nào thoát khỏi vòng vây của cảnh binh. Chật chội. Thiếu không khí. Bụng đói, mệt lả. Trí mất sáng suốt.

Anh nghĩ đến Ph"lôrăngxơ và Mari-An. Đêm nay ta phải cứu họ đây. Nhất định phải cứu họ vì họ vô tội, và ta đã biết thủ phạm là ai rồi. Nhưng cứu bằng cách nào ?

Theo đúng tuần tự thì ngôi nhà của Hippôlit- Fauvin sẽ nổ lung vào đúng 3 giờ sáng sau khi lá thư thứ năm đã xuất hiện trong đêm đó. Mà đúng ra thì lá thư thứ năm phải xuất hiện trong đêm nay, 25 tháng 4. Nhưng vì một lý do mà riêng Luy Perenne biết, lá thư thứ tư đã không xuất hiện đúng 10 ngày trước đây. Vậy đêm nay, cả một phái đoàn gồm cảnh sát, tòa án, trong đó có Đetmaliông, Vơbe và Madơru, sẽ tụ họp tại ngôi nhà Hippôlit-Fauvin để chờ là thư thứ tư và vẫn chỉ cho rằng phải 10 ngày sau nữa, sau khi đã xuất hiện lá thư thứ năm thì 3 giờ sáng hôm đó vụ nổ mới sẽ xảy ra. (Nếu thực có vụ nổ, vì họ không tin là có)

Nhưng Luyparth không quên câu: "Đừng quên là vụ nổ không phụ thuộc vào các lá thư, và nó sẽ xảy ra vào 3 giờ sáng»,và biết chắc rằng dù lá thư thứ năm chưa xuất hiện, và dù lá thư thứ tư đêm nay cũng không xuất hiện, thì vụ nổ vẫn cứ xảy ra 3 giờ sáng đêm nay, 25 tháng 5.

Cho nên Luy Perenna bồn chồn lo lắng cho tính mạng của cả phái đoàn, tuy bản thân vừa đói vừa mệt.