“Truyền lệnh, đưa toàn quân qua sông! Cầu phao nào xong thì di chuyển bằng cầu phao đó, nhanh!”
Tiếng Trương Phúc Nguyên hùng hồn vang lên, vọng ra giữa màn đêm oi ả, lẫn trong tiếng trống trận và tiếng gió sông rít.

Giọng hắn vừa khinh miệt vừa nôn nóng, như thể muốn xé toang không khí đặc quánh của đêm Bình Định.

“Tuân lệnh!” – Tống Phúc Tuyên hét lớn, không hề hay biết người biểu huynh cùng họ của hắn, Tống Phúc Tông, đã thất bại bị bắt sống ở Thị Nại.

“Toàn quân xuất kích! Qua bờ bên kia ổn định, chuẩn bị tập kích doanh trại địch!” – hắn tiếp tục ra lệnh cho các sĩ quan phía dưới, giọng dõng dạc át cả tiếng trống.

Hắn quay sang Nguyễn Khắc Huyên, giọng thấp xuống, ánh mắt đầy nghi hoặc:
“Có thám báo quân ta gửi về không? Địch đã phát hiện ta làm cầu phao chưa?”
Nguyễn Khắc Huyên chắp tay, bán tín bán nghi:

“Chưa nhận được bất kỳ tình báo nào.
Hạ quan đã phái đi hơn hai mươi người mà chưa thấy ai về. Có lẽ không có tình huống gì đặc biệt.”

“Hoặc có lẽ đã bị giết hết.” – Tống Phúc Tuyên nhếch môi, cười khẩy, ánh mắt lộ rõ sự khinh miệt.

“Nhưng đám ô hợp đó chưa chắc đã lật nổi sóng gió gì. Đi! Một lát Quốc Phó muốn đích thân lên đốc quân, chúng ta không thể đứng nhìn được. Trận này phải đánh cho xinh đẹp mới được!”

Hắn nói dõng dạc, ánh đuốc chiếu lên gương mặt đẫm mồ hôi, khiến hắn trông như kẻ vừa cuồng ngạo vừa mù quáng.
“Truyền lệnh xuống pháo binh áp ra vị trí bờ sông, để yểm trợ quân ta tấn công!”

“Rõ!” – hàng loạt tiếng đáp đồng thanh, vọng rền trong đêm.

Tiếng kèn đồng vang lên, những cọc gỗ nện xuống đất, và tiếng bánh xe pháo nghiến trên sỏi nát hòa cùng hơi sương sông Côn, báo hiệu chiến trường sắp mở màn.
⸻

Trên bờ sông Côn, nơi cầu phao được bắc qua, ánh trăng nhạt soi lên mặt nước lấp loáng như thép.
“Thùng! Thùng! Thùng!” – tiếng trống trận dồn dập vang lên, cùng tiếng chân người dậm nhịp đều đều.

Binh lính bắt đầu vượt cầu phao, hàng ngàn người nối đuôi nhau hành quân.
Tiếng trống, tiếng giáp sắt, tiếng hò hét vang vọng cả khúc sông.
Binh khí va vào nhau như muốn dọa quân Tây Sơn nghe mà khiếp.

Trên gò đất cao, cách cầu phao chừng hơn một dặm, Trần Lâm khoanh tay nhìn xuống dòng sông sáng bạc.
Dưới ánh trăng, hàng vạn binh sĩ Chúa Nguyễn nối đuôi nhau qua sông như đàn kiến tràn qua tổ.

“Tính dùng tiếng động để áp chế sĩ khí quân ta đây mà,” – hắn khẽ cười, giọng đầy khinh miệt – “Tên này đánh trận suy nghĩ còn dừng lại ở trăm năm trước.”

Từ phía sau, một giọng ngâm trầm vang lên, kéo theo âm vang nhè nhẹ giữa không trung:
“Côn giang dịch tráng sĩ hề,
Nhất khứ vô hồi, huyết nhuộm y.”

Trần Lâm quay lại. Dưới ánh trăng, Trần Minh thong thả bước tới, tay phe phẩy chiếc quạt giấy, giọng ngân như thơ mà lại châm biếm.

Sau lưng hắn là hơn mười mấy người đi theo – kẻ thì già nua, kẻ lại còn trẻ, tất cả đều trong dáng vẻ quý tộc.

Thằng cháu không đứng đắn hôm nay ăn vận chẳng khác gì hôm công thành Quy Nhơn: toàn thân bọc thép, chỉ có mỗi cái quạt giấy là nhẹ nhàng phe phẩy, trông nửa như học sĩ, nửa như con bạc gặp may.

Trần Lâm nhìn mà mặt đen như đáy nồi, toan tát cho hắn mấy cái cho hả giận, nhưng đành nuốt giận xuống cổ.

“Ta dắt các đại gia chủ của các gia tộc thế gia hôm nay ra quan chiến, chứng kiến ngày triều đình Chúa Nguyễn bắt đầu trên đường sụp đổ.”

Trần Minh vừa nói vừa nháy mắt ra hiệu, nụ cười ranh mãnh lóe lên dưới ánh trăng.

Trần Lâm khẽ thở ra. Hắn hiểu ý: Trần Minh muốn cho đám đại gia kia sáng mắt, xem ai mới là người đáng đặt cược vào tương lai Đại Nam.

“Nhưng ngươi không ăn mặc đứng đắn chút được à? Ngươi buộc như cái bánh chưng thế này.”
Trần Lâm nghiến răng, nói nhỏ, mặt cau có.
“Ta sợ ch.ết.”

Trần Minh thật thà đáp, giọng tỉnh queo, ánh mắt thì vô tội như trẻ con.
Trần Lâm cạn lời. Hắn liếc qua cây quạt giấy đang phe phẩy – ngụ ý:
“Sợ ch.ết mà còn quạt như quan nhàn tản thế kia à?”

“Ta cũng sợ…mất thể diện.”
Trần Minh hiểu ý, nghiêm túc đáp, ánh mắt sáng lên tinh nghịch.
Khoảnh khắc đó, Trần Lâm muốn ngất.
Hắn ngửa mặt nhìn trời, lắc đầu:

“Cái thằng nhóc này, hết thuốc chữa thật rồi.”

Liệt tổ liệt tông Trần thị dưới mồ chắc phải bốc khói mộ tổ, khi có tộc trưởng như hắn – tài hoa xuất chúng, mà không đứng đắn, vừa thiên tài vừa du thủ du thực.
⸻

“Báo! Quân Nguyễn đang phân nửa qua sông! Bộ binh hỏa mai chúng ta đã vào vị trí, xin chờ lệnh!”
Một lính trinh sát chạy dốc đồi, mồ hôi ướt đẫm, thở gấp.

Trần Lâm gạt phăng thằng cháu ra khỏi đầu, giọng vang rền như sấm:
“Bộ binh hỏa mai khai hỏa! Pháo binh tập trung vào cầu phao khai hỏa!”
“Rõ!” – lính trinh sát xoay người, cắm đầu chạy đi.

Dưới bờ sông, hàng ngàn quân Chúa Nguyễn đã lũ lượt vượt qua, tập hợp được năm đến sáu nghìn người, vẫn còn nối đuôi qua cầu.

Ánh lửa từ đuốc soi rõ gương mặt họ — đẫm mồ hôi, mệt mỏi, nhưng đầy tin tưởng.
Một tên Tiểu giáo tập chỉ huy chi bộ đội tiên phong cau mày:

“Sao bên kia bờ sông tiếng ve kêu ồn ào, qua bên đây một con côn trùng cũng không kêu nhỉ?”
Gió sông thổi qua, lạnh như hơi người ch.ết.
Hắn cảm thấy một luồng lạnh chạy dọc sống lưng.

Một tên lính run run chỉ tay về phía xa — rồi té sụp xuống đất, mắt trợn trừng.
Phía xa, trong màn sương mờ, hàng trăm chiếc nón sắt phản chiếu ánh trăng bạc, sáng lóa cả một vùng.

Từng bước chân nện đều, tiếng kim loại khẽ chạm vào nhau, như dàn cơ giới tử thần đang tiến lại.
“Chuẩn bị đón địch!” – tiếng các tiểu đội trưởng hô lớn, nhưng giọng đã bắt đầu run.

Phía trước, hàng ngũ quân Tây Sơn dừng lại.
Bọn họ đứng thẳng, súng giơ ngang ngực, nòng đen ngòm chĩa về phía dòng sông.
“Là súng hỏa…” – tên Tiểu giáo tập chỉ huy vừa thốt ra nửa câu —
Phanh! Phanh! Phanh!

Từng loạt súng vang lên, âm thanh khô khốc xé toạc màn đêm.
“Hàng hai khai hỏa!” – tiếng hô từ phía sĩ quan Tây Sơn vang rền.
Lại phanh! phanh! phanh! – từng đợt từng đợt như sóng tràn,

Khói trắng phủ kín cả khúc sông.
Quân Nguyễn chưa kịp ổn định đã ngã xuống như rạ.
Mỗi loạt súng nổ ra, thêm một hàng người gục ngã.
Tiếng kêu, tiếng rên, tiếng thét trộn vào mùi khói súng nồng gắt.

⸻
Ầm!!! Ầm!!! Ầm!!!
Ba mươi tiếng pháo vang rền từ xa, ánh chớp lóe lên rực rỡ như sấm giữa trời đêm.
Cầu phao trúng pháo, gỗ và sắt bay tán loạn.

Có người bị đạn pháo cắm thẳng, tan xác ngay tại chỗ; kẻ khác bị phản chấn hất xuống sông.
Những cột nước bắn cao đến mấy trượng, ánh trăng rọi vào trông như thác bạc đổ.

Tiếng kêu “A a a a!” vang khắp bờ sông, hòa cùng tiếng rít của lửa và khói.
“Chạy mau!” – không biết ai hét lên.
Quân Nguyễn hỗn loạn, người cố vượt sông, người chưa qua thì nhảy thẳng xuống nước tránh pháo.

Trên bờ, những viên pháo đâm thẳng vào đám quân đang chen chúc, nổ tung.
Máu, nước và khói trắng hòa lại thành một bức màn đỏ xám, dày đặc như sương sớm.

Ở tiền tuyến, hàng ngũ Tây Sơn vẫn tiến đều, khói súng bốc lên từng dợn,
những lưỡi hái tử thần làm bằng chì và sắt thi nhau gặt lấy sinh mạng của hàng nghìn người.

Dưới làn mưa đạn dồn dập của quân hoả mai Tây Sơn, và tiếng pháo vọng lại từ 3-400 trượng đằng sau.
Quân Nguyễn bên bờ đối mặt trực diện Tây Sơn thương vong thảm trọng, sắp có tư thế vỡ trận.

Các gia chủ của các đại tộc Trung — Nam nghe tiếng hét thảm thiết từ quân Nguyễn vọng lại, ai cũng tái mặt, mồ hôi ướt đẫm sau lưng.
Có người lẩm bẩm:

“Tiếng pháo, tiếng súng cũng không át được tiếng bại trận.”

Bản giao hưởng chiến tranh bên bờ sông Côn, như gõ vang tiếng đầu tiên cho triều đại sắp lụi tàn của Chúa Nguyễn. Và khởi đầu bước một bước tới gần ngày lập quốc của quân Tây Sơn.